Spis treści
Gdzie diabeł nie może…
1 Tym. 2:12 Nie pozwalam zaś kobiecie nauczać ani mieć władzy nad mężczyzną, lecz aby trwała w cichości.
Na początku XIX wieku wraz z rozwojem niemieckiej krytyki literackiej, idąc za duchem tego świata krytycy biblijnego tekstu zaczęli kwestionować Pawłowe autorstwo Listów Pasterskich (1 i 2 Tymoteusza i Tytusa). Ponieważ 1 Tymoteusza 2:8-15 nakłada wyraźne ograniczenia na rolę kobiety w służbie (zakaz nauczania mężczyzn oraz zakaz sprawowania duchowego autorytetu nad mężczyznami), kontrowersje trwają do dziś, zwłaszcza podnoszone są przez tych, którzy nie zgadzają się z tą rzekomą nierównością.
W Polsce głównym prowodyrem zamieszania i promotorem kobiecych autorytetów są dwa odszczepienia: luteranie oraz, tradycyjnie już zielonoświątkowcy. W obu sektach kobiety uzyskały sprzeczny ze Słowem Bożym autorytet nauczania. Krytycy tekstu, aby obalić biblijne zakazy, twierdzą, że 1 i 2 List do Tymoteusza nie zostały napisane przez Apostoła Pawła, lecz raczej są fałszerstwami i dlatego nie powinny być częścią Biblii.
Czy mają rację?
Argumenty heretyków
Jaka jest podstawa twierdzenia o pobożnych fałszerstwach? Krytyczne argumenty można podzielić na 4 główne obszary:
A) Chronologia – czy wydarzenie 1 Tymoteusza pokrywa się z chronologią podróży Pawła z Dziejów Apostolskich?
B) Eklezjologia – czy struktura kościoła przedstawiona w tym liście odzwierciedla kościół chrześcijański z początków I wieku?
C) Styl literacki – czy styl literacki (słownictwo, logika, struktura itp.) odpowiada stylowi pisania Pawła?
D) Teologia – czy list ten odnosi się do jakiejś formy gnostycyzmu, która pojawiła się dopiero w II wieku? Czy soteriologia odpowiada myśli i koncepcji Pawłowej?
W tej części artykułu rozważmy dwa pierwsze.
.
Problem chronologii
Krytycy zarzucają, że w Dziejach Apostolskich nie ma wzmianki o sytuacji, w której Paweł udaje się do Macedonii, a Tymoteusza pozostawia w Efezie
1 Tym 1:3 Jak cię prosiłem, gdy wybierałem się do Macedonii, byś pozostał w Efezie, tak teraz proszę, abyś nakazał niektórym, żeby inaczej nie nauczali;
Wychodząc z przekonania, że odniesienia chronologiczne 1 Tymoteusza nie pokrywają się z Dziejami Apostolskimi, krytycy przyjęli, że 1 i 2 Tymoteusza zostały napisane przez późniejszego autora.
Jednak krytycy źle zrozumieli powód pierwszego uwięzienia Pawła i założyli, że został on stracony. To położyłoby kres wszelkim szansom Pawła na wyjazd na wschód, a zatem nie mógłby on napisać 1 Listu do Tymoteusza. Biblijne i pozabiblijne dowody wyraźnie sugerują inaczej. 1 Tymoteusza nie pasuje do chronologii Dziejów Apostolskich, ponieważ miał miejsce po zakończeniu Dziejów Apostolskich.
Paweł nie pozostawił Tymoteusza w Efezie, gdy udał się do Macedonii w czasie swojej drugiej podróży misyjnej między 49 a 53 rokiem , gdyż Tymoteusz był wtedy z nim
Dzieje 16:3 Paweł chciał go zabrać ze sobą, więc obrzezał go ze względu na Żydów, którzy mieszkali w tamtych stronach. Wszyscy bowiem wiedzieli, że jego ojciec był Grekiem.
.
Dzieje 16:10 Zaraz po tym widzeniu staraliśmy się wyruszyć do Macedonii, będąc tego pewni, że Pan nas powołał, abyśmy im głosili ewangelię.
Nie pozostawił go też w Efezie w czasie trzeciej podróży misyjnej, gdy odwiedzał Macedonię, wtedy także towarzyszył mu Tymoteusz
Dzieje 20:3-4 3. Kiedy po trzymiesięcznym pobycie zamierzał odpłynąć do Syrii, Żydzi urządzili na niego zasadzkę, więc postanowił powrócić przez Macedonię. 4. Razem z nim do Azji wyruszyli Sopater z Berei, z Tesaloniczan Arystarch i Sekundus, i Gajus z Derbe, i Tymoteusz, a z Azji Tychikus i Trofim.
Jednak pod koniec swojej trzeciej podróży misyjnej Paweł zorganizował fundusz pomocowy wśród kościołów pogańskich, aby pomóc biedniejszym członkom kościoła jerozolimskiego. Wracał do Jerozolimy z przedstawicielami kościołów pogańskich, niosąc ich datki (Dzieje 20:17-36, Rzym. 15:25-32). Wkrótce po przybyciu do Jerozolimy Paweł został zaatakowany przez żydowski tłum i uratowany przez rzymskich żołnierzy (Dzieje 21:26-40; 22:1-30; 23:1-10). Przez następne 2 lata był więziony w siedzibie rzymskiego gubernatora w Cezarei (Dzieje 23:11-24:27).
W odpowiedzi na Boży wyrok „musisz świadczyć również w Rzymie.” (Dzieje 23:11), Paweł skorzystał z przywileju obywatela rzymskiego i odwołał się do Cezara, który przekazał jego sprawę do Rzymu. Paweł został wysłany do Rzymu w 59 r. n.e., gdzie spędził 2 lata w areszcie domowym, czekając na rozpatrzenie jego sprawy przed najwyższym trybunałem (Dzieje 25:1-27; 26:1-32; 27:1-44; 28:1-31).
Kiedy Łukasz skończył pisać Dzieje Apostolskie, nie ujawnił, co stało się ze sprawą Pawła, i niewiele jest informacji na temat reszty jego kariery. Istnieją jednak ukryte dowody na to, że Paweł został uwolniony.
1) Do tego momentu Paweł był niewinny wobec wszystkich rzymskich urzędników.
- Paweł został aresztowany, aby uchronić go przed żydowskim tłumem, a nie przed jakimkolwiek wykroczeniem prawnym.
. - Żydzi nie wnieśli żadnych oskarżeń ani nie zeznawali przeciwko Pawłowi podczas jego dwuletniego uwięzienia w Cezarei.
. - W tym czasie chrześcijaństwo było uważane za część judaizmu i nie było uważane za nielegalną lub zakazaną religię, a zatem nie było przestępstwem karanym śmiercią.
. - Agryppa i Festus wierzyli, że Paweł nie zrobił nic złego i zostałby uwolniony, gdyby nie odwołał się do Cezara (Dzieje 26:30-32).
. - Będąc w niewoli, Paweł wyrażał wiarę w swoje uwolnienie (Filip. 1:25, 2:24).
2) Starożytna tradycja mówi, że Paweł udał się do Hiszpanii, tak jak zamierzał w swoją czwartą podróż misyjną.
Rzym. 15:24 Gdy udam się do Hiszpanii, przyjdę do was. Spodziewam się bowiem, że idąc tamtędy, zobaczę was i że wy mnie tam wyprawicie, gdy się już wami troszeczkę nacieszę.
W pierwszym i drugim wieku odniesienie do „zachodniej granicy” zawsze oznaczało Hiszpanię. Klemens Rzymski napisał, że
„Paweł (…) głosił na Wschodzie i na Zachodzie i zyskał szlachetną sławę dzięki swojej wierze. Nauczał sprawiedliwości na całym świecie i dotarł do zachodnich krańców. Dawał świadectwo władcom, a potem odszedł z tego świata…” (1 Klemensa 5:6-7).
W innych źródłach pozabiblijnych, takich jak Fragment Muratoriego i Dzieje Piotra, istnieją przesłanki wskazujące na to, że Paweł został zwolniony z więzienia.
Uważa się, że po uwolnieniu Paweł wznowił swoje podróże misyjne przez co najmniej 3 kolejne lata, zanim został aresztowany, osądzony, skazany i stracony około 67 roku n.e. podczas prześladowań chrześcijan pod rządami rzymskiego cesarza Nerona. Na miejscu pochówku Pawła w pobliżu bazyliki w Rzymie znajduje się kamienna inskrypcja z napisem „Pawłowi, Apostołowi i męczennikowi”. Oznacza to, że Paweł miał wystarczająco dużo czasu, aby wyruszyć w czwartą podróż misyjną i napisać Listy Pasterskie.
Twierdzenie krytyków dotyczące problemu chronologii ulega dalszej erozji przy ocenie 2 Listu do Koryntian, który jest bez wątpienia listem Pawła. W 2 Koryntian 11:23-27 Paweł wspomina swoje doświadczenia związane z częstymi więzieniami, pięcioma chłostami, trzema cięgami rózgą, jednym ukamienowaniem i trzykrotnym rozbiciem statków; wszystko to nie zostało ani razu wspomniane w Dziejach Apostolskich.
2 Kor. 11:23-27
.
23. Są sługami Chrystusa? Mówię jak głupi: Ja jeszcze bardziej; w pracach więcej, w chłostach nad miarę, w więzieniach częściej, w niebezpieczeństwie śmierci wielokroć.
24. Od Żydów pięciokrotnie otrzymałem czterdzieści razów bez jednego.
25. Trzy razy byłem bity rózgami, raz kamienowany, trzy razy rozbił się ze mną okręt, dzień i noc spędziłem w głębinie morskiej.
26. Często w podróżach, w niebezpieczeństwach na rzekach, w niebezpieczeństwach od bandytów, w niebezpieczeństwach od własnego narodu, w niebezpieczeństwach od pogan, w niebezpieczeństwach w mieście, w niebezpieczeństwach na pustyni, w niebezpieczeństwach na morzu, w niebezpieczeństwach wśród fałszywych braci;
27. W trudzie i znoju, często w czuwaniu, w głodzie i pragnieniu, często w postach, w zimnie i nagości;
Problem z eklezjologią
Krytycy uważają, że struktura przywództwa i władzy kościelnej wymieniona w Listach Pasterskich jest bardziej zaawansowana niż ta, która istniała w kościele w I wieku i dokładniej odzwierciedla kościół z II wieku. Krytycy nie wierzą, że następujące elementy istniały w kościele w I wieku:
„Nadzorca” (episkopos) i „diakon” (diakonos) znajdują się w 1 Tymoteusza 3
1 Tym. 3:2 Biskup (ἐπίσκοπον episkopon) więc ma być nienaganny, mąż jednej żony, czujny, trzeźwy, przyzwoity, gościnny, zdolny do nauczania;
.
1 Tym. 3:8 Diakoni (διακόνους diakonous) także mają być poważni, niedwulicowi, nienadużywający wina, niełakomi na brudny zysk;
„Starszy” (presbyteros) występuje w 1 Tymoteusza 5 i Tytusa 1
1 Tym. 5:17 Starsi (πρεσβύτεροι presbyteroi) którzy dobrze przewodzą, niech będą uważani za godnych podwójnej czci, a zwłaszcza ci, którzy pracują w słowie i w nauce.
..
Tyt. 1:5 Zostawiłem cię na Krecie w tym celu, abyś uporządkował to, co tam jeszcze zostało do zrobienia, i ustanowił w każdym mieście starszych (πρεσβυτέρους presbyterous) jak ci nakazałem;
Jednak argument, że Listy Pasterskie wprowadziły bardziej zaawansowaną formę hierarchii kościelnej niż ta, która mogła istnieć w kościele w I wieku, jest błędny.
Starszy (presbyteros) i biskup (episkopos) to synonimy, nie są to dwa różne urzędy lecz różne określenia i fuknkcje tego samego urzędu. Paweł mówiąc o ustanowieniu starszych i podając ich kwalifikacje odnosi je do biskupa. Starszy czyli Biskup
Tyt. 1:5-7 5. Zostawiłem cię na Krecie w tym celu, abyś uporządkował to, co tam jeszcze zostało do zrobienia, i ustanowił w każdym mieście starszych, jak ci nakazałem; 6. Jeśli ktoś jest nienaganny, mąż jednej żony, mający dzieci wierne, nieobwiniane o hulaszcze życie lub niekarność. 7. Biskup bowiem, jako szafarz Boży, ma być nienaganny, niesamowolny, nieskory do gniewu, nieoddający się piciu wina, nieskłonny do bicia, niegoniący za brudnym zyskiem;
W kościele jerozolimskim istnieli już starsi (presbyteros)
Dzieje 15:2 Kiedy doszło do niemałych sporów i zatargów między nimi a Pawłem i Barnabą, postanowili, że Paweł i Barnaba oraz jeszcze kilku z nich pójdą w sprawie tego sporu do apostołów i starszych (πρεσβυτέρους presbyteros) do Jerozolimy.
W liście do Filipian Paweł kieruje swoje pierwsze przemówienie do biskupów (episkopos) kościoła i diakonów
Filip. 1:1 Paweł i Tymoteusz, słudzy Jezusa Chrystusa, do wszystkich świętych w Chrystusie Jezusie, którzy są w Filippi, wraz z biskupami (ἐπισκόποις episkopois) i diakonami (διακόνοις diakonois).
Paweł nawiązał do formy przywództwa kościoła w swoim liście do Efezjan nazywając ich pasterzami-nauczycielami. Pasterz (poimen) nie jest osobnym urzędem lecz synonimem biskupa i starszego.
Efez. 4:11 I on ustanowił … jeszcze innych pasterzami i nauczycielami (ποιμένας καὶ διδασκάλους poimienas kai didaskalous)
Wszystkie trzy terminy, starszy, pasterz i biskup, są używane zamiennie w Dziejach 20. W wersecie 17, Paweł zbiera wszystkich starszych (presbuteros) kościoła w Efezie, aby dać im swoją wiadomość pożegnalną.
Dzieje 20:17 Z Miletu (Paweł) posłał do Efezu, wzywając do siebie starszych (πρεσβυτέρους poresbyterous) kościoła.
W wersecie 28 mówi:
Dzieje 20:28 Uważajcie na samych siebie i na całe stado, w którym was Duch Święty ustanowił biskupami (ἐπισκόπους episkopous), abyście paśli (ποιμαίνειν poimanen) kościół Boga, który on nabył własną krwią.
Pierwszy List Piotra łączy wszystkie trzy nazwy ciągle odnosząc je do jednego i tego samego urzędu
1 Piotra 5:1-2 1. Starszych (πρεσβυτέρους presbyterous) którzy są wśród was, proszę jako również starszy i świadek cierpień Chrystusa oraz uczestnik chwały, która ma się objawić: 2. Paście (ποιμάνατε poimate) stado Boga, które jest wśród was, doglądając (ἐπισκοποῦντες episkopantes) go nie z przymusu, ale dobrowolnie, nie dla brudnego zysku,
Biorąc pod uwagę, że 1 i 2 Tymoteusza zostały napisane później niż powyższe cytaty, argument eklezjologiczny nie jest w stanie wykazać anachronizmu i argumentu przeciwko Pawłowemu autorstwu 1 i 2 Tymoteusza. 1 i 2 Tymoteusza w rzeczywistości utrzymywały organizację kościelną, która została ustanowiona przez Chrystusa..
.
Potwierdzenie w historii kościoła
1 Tym. 3:15 A gdybym się opóźniał, piszę, abyś wiedział, jak należy postępować w domu Bożym, który jest kościołem Boga żywego, filarem i podporą prawdy.
Chronologia i spójność eklezjalna potwierdzają prawdziwość pawłowego autorstwa pierwszego Listu do Tymoteusza oraz kanoniczność tego tekstu. Paweł rzeczywiście był jego ludzkim autorem (natchnienie bowiem należy do Ducha Świętego) a historia kościoła jedynie może potwierdzić ten fakt. Otóż Pismo Święte nie istnieje w eklezjalnej próżni i dlatego właśnie wcześni teologowie i pisarze, którzy żyli w czasach Apostołów lub współcześnie z Tymoteuszem (np. Klemens Rzymski, Ignacy Antiocheński i Polikarp ze Smyrny), którzy trwali w nauce Apostołów (Dzieje 2:42) cytują niewygodne dla wyższej krytyki tekstu i kościelnych feministek Listy Pasterskie.
Pismo nie może być naruszone a stwierdzenie, że pierwszy kościół trwał w nauce apostolskiej oraz fakt, że ojcowie apostolscy znali i cytowali listy pasterskie Pawła i uznawali 1 i 2 List do Tymoteusza za autentyczne listy Apostoła Pawła oznacza, że pierwszy Kościół rozpoznawał je jako natchnione i kanoniczne Pisma.
Ireneusz, biskup Lyonu (130-200 n.e.), był uczniem Polikarpa i Papiasza. W swoich dziełach, które posiadał, zawarł 1200 odniesień do Nowego Testamentu, w tym najwcześniejsze cytaty z 1 i 2 Listu do Tymoteusza około 170 r. n.e. w swojej apologetyce przeciwko gnostycyzmowi.
Tertulian z Kartaginy (ur. ok. 150 r. n.e.) był pierwszym chrześcijańskim pisarzem, który pisał po łacinie i ukuł frazę „Nowy Testament”. Z wykształcenia prawnik, był uważany za „ojca apologetów” ze względu na swoją energiczną obronę doktryny chrześcijańskiej przed filozofią grecką i kulturą hellenistyczną. W swoich znanych dziełach zamieścił 2500 odniesień do Nowego Testamentu.
W jednym ze swoich dzieł Tertulian przyznaje, że Listy Pasterskie zostały napisane przez Pawła do Tymoteusza i Tytusa i wyraża zdziwienie, że heretyk Marcjon nie wierzył, że Listy Pasterskie powinny być częścią kanonu. Wersja kanonu Marcjona, którą zebrał około 140-150 r. n.e., zawierała tylko Łukasza (którego mocno zredagował) i tylko dziesięć z trzynastu listów Pawła; heretyk pominął cały Stary Testament i 16 ksiąg (lub 60%) Nowego Testamentu.
Klemens, biskup Aleksandrii (ur. ok. 165 r.) uważany jest, po Justynie i Ireneuszu, za twórcę literatury chrześcijańskiej. Aleksandria słynęła w starożytnym świecie ze swoich uczonych, uniwersytetów i bibliotek. Klemens, po swoim nauczycielu Pantenusie, został dyrektorem słynnej szkoły katechetycznej w Aleksandrii, która wydała innych wielkich pisarzy chrześcijańskich, takich jak Orygenes.
Klemens Aleksandryjski, znany ze swojej rozległej wiedzy o literaturze klasycznej i biblijnej, cytował więcej autorów chrześcijańskich i pogańskich niż dzieła jakiegokolwiek innego starożytnego autora. Z Nowego Testamentu cytuje wszystkie księgi z wyjątkiem Filemona, Jakuba, 2 Piotra, 2 Jana i 3 Jana.
Kolejnym dowodem na to, że ich autorstwo nigdy nie budziło wątpliwości, jest fakt, że Listy Pasterskie zostały znalezione we wczesnych łacińskich i syryjskich wersjach Nowego Testamentu.
Wnioski: w świetle historii kościoła twierdzenie o fałszerstwach 1 i 2 Tymoteusza sugerowałoby, że ojcowie wczesnego kościoła od współczesnej Francji po Afrykę byli albo w najlepszym przypadku oszukani, albo w najgorszym spiskowcami fałszerstw, a heretyk Marcjon miał rację.
Na marginesie: co by było, gdyby Listy pasterskie były fałszerstwami? Pobożne fałszerstwa – czy możliwe było zaakceptowanie fałszerstwa w Kanonie?.
Na podstawie, źródło
Zobacz w temacie
- Kto był autorem 1 i 2 Listu do Tymoteusza? część 1
- Kto był autorem 1 i 2 Listu do Tymoteusza? część 2
- Kto był autorem 1 i 2 Listu do Tymoteusza? część 3
. - Wykład VII – uczniowie Apostołów
- Wykład VIII – Klemens z Rzymu
- Wykład IX – Polikarp ze Smyrny
- Wykład X – Ignacy z Antiochii
- Wykład XI – Papiasz z Hierapolis
- Wykład XII – pasterz Hermasa
. - Jedyny kanon Pisma
- Czy Kanon Nowego Testamentu jest wiarygodny?
- Najstarszy kanon Pisma (wg. XXXIX Listu paschalnego św. Atanazego z Aleksandrii)
. - Skutki liberalnej myśli teologicznej
. - Kobiety pastorzy
- Kobiety prorocy
- Rzecz o wiedźmie w kościele, czyli czym będą zajmować się „ksiądzałki” w polskim luteranizmie
. - Bóg jako Matka?
- W imię Ojca, Syna i Duchy Świętej
- Ile pogaństwa ma być w chrześcijaństwie?
. - Feministyczny atak na Boży ład dla kobiet
- Boże wysokie powołanie dla kobiet
. - Podporządkowanie i równość kobiet
- Białe kłamstwa Jamesa White a zakończenie Ewangelii Marka
- Białe kłamstwa wyższej krytyki tekstu
- Szwindle i konfabulacje Jamesa White’a wokół tekstu krytycznego
- Konfesyjna, przedkrytyczna pozycja względem Pisma
- Krytyka tekstu biblijnego
- Krytyka tekstu w pismach Francisa Turretina
, - Łaskawy dar nietolerancji
- Doktryna podwójnego oddzielenia
- Nienawiść do nienawidzących Boga