Przyczynek

Marek 16:8 Wyszły więc szybko i uciekły od grobu, bo ogarnął je lęk i zdumienie. Nikomu też nic nie mówiły, ponieważ się bały.

Ponieważ dłuższe zakończenie Marka (16:9-20) nie występuje ani w papirusach P45 [wczesny III wiek] P84 [VI wiek] P88 [IV wiek] ani w kodeksach Synajskim 01 [IV wiek] i Watykańskim 03 [IV wiek] zgodnie z argumentacją twórców tekstu krytycznego, Ewangelia Marka powinna zakończyć się na wersie 8.

Jeśli twierdzenie to jest prawdziwe, to mając na uwadze, że tekst powstał między 50 a 60 rokiem I wieku jako czwarta z kolei natchniona Księga Nowego Testamentu (wcześniej powstały zaledwie List Jakuba [44-49 A.D.], List do Galacjan [49-50 A.D.] i 1 List do Tesaloniczan [50-51 A.D.]) pierwotny czytelnik Ewangelii Marka otrzymywał do dyspozycji tekst ograniczony doktrynalnie:

  • brak wzmianki o wskrzeszeniu, wers 9
  • brak informacji iż wskrzeszenie odbyło się wczesnym rankiem po szabacie, wers 9
  • brak świadectwa zmartwychwstania Marii Magdaleny, wersy 9-10
  • brak informacji o smutku i żałobie uczniów, wers 10
  • brak nauki o niedowierzaniu uczniów co do zmartwychwstania, wers 11
  • brak kolejnego świadectwa zmartwychwstania dwom innym uczniom, wers 12
  • brak nauki o kolejnym niedowierzaniu pozostałych, wers 13
  • brak nauki o potwierdzeniu apostolstwa jedenastu, wers 14
  • brak nauki o ekskluzywności i wyjątkowej roli cudów-znaków apostolskich, wersy 14-20
  • brak wiedzy o wniebowzięciu Mesjasza, wers 19

Za to ostateczną konkluzją Ewangelii Marka (nota bene pierwszej spisanej Ewangelii) miały być ucieczka, zdumienie, strach i tajemnica. Dobra nowina pozbawiona spełnienia obietnicy i wypełnienia się proroctw wprowadza jedynie zamieszanie.  Budzi także najwyższy niepkój, co prowadzi do konkluzji, że proponowane przez Westcota i Horta zakończenie jest przynajmniej podejrzane, zaś szerokie przyjęcie tekstu krytycznego w kręgach ewangelikalnych wymaga rozważenia tej kwestii.


Opatrznościowe zachowanie tekstu

Jeff Riddle, od którego zaczęrpnięta została część argumentów za Textus Receptus, jest pastorem i założycielem Christ Reformed Baptist Church. Pastor Jeff ma ponad 25 lat praktycznego doświadczenia w posłudze, w tym jako misjonarz w Budapeszcie na Węgrzech oraz jako pastor lokalnego kościoła w Wirginii. Pastor Riddle jest absolwentem Wake Forest University i Southern Baptist Theological Seminary. Posiada również stopień doktora w Nowym Testamencie.
.

Dowody tekstualne

Dłuższe zakończenie Ewangelii Marka nie powstało w czasie poapostolskim o czym świadczą rozległe tradycje manuskryptów oraz świadectwo wczesnego Kościoła:

A) Znajduje się  w Kodeksie Aleksandyjskim 02 [V wiek] źródło

B) Zostało zawarte w ponad 1600 grekich manuskryptach i większości wczesnych tłumaczeń

C) Było znane Ireneuszowi z z Lyonu [140 – † 202 A.D.]

Marek 16:19 A gdy Pan przestał do nich mówić, został wzięty do nieba i zasiadł po prawicy Boga.
.
Przeciw Herezjom III 10,5  Również pod koniec swojej Ewangelii Marek mówi: „A więc po rozmowie z nimi Pan Jezus został wzięty do nieba i zasiadł po prawicy Boga”źródło

D) Było znane Justynowi Męczennikowi [100 – 165 † A.D.] i Tacjanowi z Adiabeny [110 – † 172 A.D.] w II wieku – źródło

E) Jeśli wers 8 jest rzeczywiście ostani, to posiada niespotykaną konstrukcję gramatyczną: καὶ οὐδενὶ οὐδὲν εἶπαν, ἐφοβοῦντο γάρ kai oudeni ouden eipan, efobounto gar… gdzie γάρ gar (bowiem) występuje na końcu zdania. 

F) Świadectwo typografii (czyli graficznego układu książki)

Tekst z Kodeksu Watykańśkiego na tej stronie zaczyna się w Marka 15:43, a kończy na Marka 16:8, w okolicy 31 wiersza pierwszej kolumny. Końcowy tytuł Księgi pojawia się nieco dalej w drugiej kolumnie. Trzecia kolumna jest całkowicie pusta. Normalnym było, że kopiści zaczynali Księgi na szczycie kolumn, dlatego zwykle pozostawiano trochę miejsca pod końcem każdej Księgi, zanim następna Księga zaczęła się na górze następnej kolumny (z wyjątkiem przypadków, gdy Księga kończyła się na końcu kolumny). Nie było jednak normalne, że kopista Kodeksu Watykańskiego pozostawił całą kolumnę pustą. To jedyna pusta kolumna w nowotestamentowej części Kodeksu Watykańskiego.

Rodzi się tutaj oczywiste pytanie: dlaczego kopista pozostawił tę kolumnę pustą? Oczywistą odpowiedzią jest to, że kopista był świadomy kopii, które zawierały wersy 9-20 i chociaż jego egzemplarzowi brakowało tych wersów, zostawił miejsce, aby dać ewentualnemu właścicielowi rękopisu możliwość włączenia ich na wypadek, gdyby inny egzemplarz był dostępny. Nawet gołym okiem widać, że puste miejsce odpowiada przestrzeni jakie zajmowałyby pominięte wersety (od 9 do 20)

Pozycja Konfesyjna

W kwestii natchnionego tekstu tradycyjne pozycje konfesyjne: Westminsterska z 1647 roku i Londyńska z 1689 roku stwierdzają, iż natchniony tekst Starego i Nowego Testamentu znajduje się w wydaniach Pisma z okresu Reformacji. Przedkrytycznemu modelowi zachowawczemu przeciwstawia się współczesny model rekonstrukcyjny, czy też oświeceniowy.

Pozycja konfesyjna zwana jest także przedkrytyczną, doskonale podsumowna została przez §8 rodziału 1 Londyńskiego Wyznania Wiary:

8. Stary Testament w języku hebrajskim i Nowy Testament w języku greckim (tj. w swoich oryginalnych językach przed tłumaczeniem) były bezpośrednio natchnione przez Boga i od tego czasu dzięki Jego szczególnej trosce i opiece ustrzeżona została ich czystość.

Dzięki Bożej opatrzności i trosce Pismo Święte nie tylko było natchnione od samego początku ale także zachowane w czystości przez wszystkie wieki. To oznacza, że Pismo zostało zachowane w czystości w procesie kopiowania i transmisji, zaś wraz z technologiczną rewolucją i powstaniem druku, Boży tekst, dzięki Bożej opatrzności, umocnił się i ustalił w stałej formie pisemnej, który stał się podstawą dla

  • jednolitych tłumaczeń Biblii,
  • stworzenia Konfesji,
  • głoszenia i nauczania
  • uwielbienia
  • oraz studium
    .
John Owen

Urodzony w 1616 roku a zmarły w 1683 – największy Reformator XVII w. „książę purytanów”, doktor teologii, pastor, wicekanclerz Uniwersytetu w Oksfordzie, kapelan Olivera Cromwella, zwolennik tolerancji religijnej wobec protestanckich dysydentów, w 1659 roku wyraził ten pogląd w esseju, gdzie napisał:

Pamiętajmy, że pospolita kopia, której używamy, była publiczną własnością wielu pokoleń, – że po wynalezieniu druku to właśnie ona miała rzeczywisty autorytet na całym świecie wśród ludzi, którzy posługiwali się i rozumieli ten język, o ile coś wydaje się przeciwnie; niech więc to przejdzie za standard, który, jak się przyznaje, jest słuszny i należny, a my, z Bożą pomocą, szybko zobaczymy, jak mało jest powodu dla istnienia zróżnicowania czytań, jakimi jesteśmy teraz zdziwieni.” John Owen, Kościół i BIblia, s. 366

Textus Receptus, innymi słowy, był tekstem Reformacji.
.


Boża obietnica

Mat. 24:35 Niebo i ziemia przeminą, ale moje słowa nie przeminą.

Textus Receptus to tekst eklektyczny, tzn. nie został utworzony na podstawie pojedynczego manuskryptu, lecz został wybrany przez uczonych, którzy skompilowali go z zachowanych i dostępnych im świadectw piśmienniczych. W tym procesie Bóg dotrzymywał swojej obietnicy zachowania Jego Słowa dlatego też mamy do czynienia z opatrznościową metodologią eklektyczną ze strony ludzkiej.

Większość materiału zawartego w Textus Receptus potwierdzona jest przez szeroki wachlarz źródeł, jednak okazjonalnie uczeni rozpoznawali autentyczny tekst oryginalny na podstawie tradycji mniejszościowej i włączali go do zasobów. Przykładowo 99% świadectw tekstowych wspiera istnienie dłuższego zakończenia Marka (wersy 9-20).

Pismo zapowiedziało, że będzie w swojej całości powszechnie dostępne, co stoi w ogromnej sprzeczności z założeniem, że właściwy tekst Pisma nie był dostępny aż do roku 1881, czyli momentu wydania The New Testament in the Original Greek Westcotta i Horta. Innymi słowy przez ok. 1600 lat Kościół posiadał sfałszowane Słowo Boże.

5 Mojż. 30:14 Lecz to słowo jest bardzo blisko ciebie, w twoich ustach i w twoim sercu, abyś je wypełniał.

Z drugiej strony model zakładający rekonstrukcję nie jest możliwy. Nie jest możliwym na podstawie empirycznej analizy istniejących dowodów dokonanie rekonstrukcji oryginalnego tekstu. W tym procesie bowiem należy uwzględnić opatrznościowe dzieło Boże na przestrzeni dziejów (Izaj. 59:21; Psalmy 12:6,7; Jan 17:17; Rzym 3:1-2; 1 Tym 3:15), którego celem było zachowanie Jego Słowa.

Dr Jefff Riddle, źródło


Życiorys twórców tekstu krytycznego

Przed dołączeniem do tabunów, które akceptują grecki tekst Westcotta i Horta, ważne jest, aby wiedzieć, kim i czym oni dwaj byli. Teorie Westcotta i Horta stanowią podstawę większości naszych współczesnych tłumaczeń.
.

F. Westcott

Przeszedł przez różne urzędy kościoła anglikańskiego i ostatecznie został biskupem.

  • Wierzył w sukcesję apostolską księży anglikańskich poprzez sukcesję rzymskokatolicką, rzekomo od Apostoła Piotra.
    .
  • Był czcicielem Marii Panny, miłośnikiem rytualnych nabożeństw kościelnych.
    .
  • Nie wierzył w zastępczą ofiarę Chrystusa za swój wybrany lud.
    .
  • W 1848 roku Westcott napisał, że nie odważył się zaakceptować 39 artykułów wyznania wiary Kościoła anglikańskiego (odrzucał tym samym artykuł 17 czyli predestynację).
    .
  • Westcott nie wierzył w pierwsze trzy rozdziały Księgi Rodzaju jako historię. „Przypuszczam, że nikt obecnie nie twierdzi, że pierwsze trzy rozdziały Księgi Rodzaju podają dosłowną historię”.
    .
  • Wierzył w doktrynę rzymskokatolicką, którą oni określają jako Osobę Chrystusa. Naucza ona, że Chrystus wszedł w każdego po Jego zmartwychwstaniu, a jak to ujął Westcott: „czyny Chrystusa stają się jego, a życie i śmierć Chrystusa w pewnym sensie są jego życiem i śmiercią”.
    .
  • Odrzucił doktrynę zastąpienia grzesznika przez Chrystusa, zaprzeczając, że śmierć Chrystusa liczyła się jako ostateczne zadośćuczynienie.

Przez całe życie był przyjacielem Horta, ale był bardziej ostrożny, nie pozwalając, by jego heretyckie poglądy zostały upublicznione. Dlatego nie możemy powiedzieć, jak bardzo zgadzał się z bardziej bezpośrednimi zaprzeczeniami Horta odnośnie nauczania Pisma Świętego, ale z pewnością, kiedy Hort ujawnił je Westcottowi w listach, Westcott nie wydał żadnej nagany w formie listu zwrotnego

Źródła: Życie Westcotta, tom. 1, str. 81, 99, 214, 231, 239, 254, 312; tom. 2, str. 69; Some Lessons (Niektóre Lekcje), s. 44, 127, 184, 185, 187, 195, 198]
.

J. A. Hort

Był heretykiem albo można nazwać go po prostu niewierzącym najwyższego rzędu. Napisał:

„Zgadzam się z nimi, jeśli chodzi o potępienie wielu wiodących konkretnych doktryn popularnej teologii… Ewangelicy wydają mi się raczej wypaczeni niż nieprawdziwi … jeszcze poważniejsze różnice między nami w przedmiocie autorytetu, a zwłaszcza autorytetu Biblii”.

  • Hort zrównał kult Marii z kultem Jezusa.
    .
  • Był wielkim zwolennikiem zbawienia przez sakramenty, w tym odrodzenia przez chrzest.
    .
  • Należał do klubu spirytystów.
    .
  • Uważał, że „Chrześcijaństwo bez znaczącego kościoła jest próżnością i rozczarowaniem … Protestantyzm jest tylko marginalny i tymczasowy”.

Mimo, że był anglikaninem, stwierdził, że nie miał solidnej podstawy, co „wydaje się być biedną i okaleczoną rzeczą obok wielkiego Rzymu”.

Hort napisał do Westcotta:

„Całkowicie zgadzam się z tym, co mówisz o Zadośćuczynieniu (Odkupieniu Grzechów), ponieważ przez wiele lat wierzyłem, że absolutne zjednoczenie (absolutna jedność) chrześcijanina, a raczej człowieka, z samym Chrystusem jest duchową prawdą, której popularna doktryna substytucji (zastępowania) jest niemoralną i materialną podróbką”.

Hort uważał Otrzymany (Wzorcowy) Tekst = Textus Receptus za haniebny i starał się o rewizję, aby naprawić zawarte w nim „błędy i uprzedzenia”.

  • Hort wierzył w ewolucję;
    .
  • mówił o okupie złożonym szatanowi;
    .
  • wierzył w czyściec;
    .
  • szydził z idei nieomylnego Pisma Świętego;
    .
  • zaprzeczał naszej winie za grzech Adama i zaprzeczał upadkowi przez Adama;
    .
  • uważał Księgę Rodzaju 1-3 za przypowieść, mówiąc, że takie miejsce jak Eden nigdy nie istniało;
    .
  • zaprzeczał deprawacji (zepsuciu moralnemu) człowieka z natury;
    .
  • dyskredytował Chrystusa jako „Boga człowieka wierzącego”;
    .
  • stwierdził, że gniew Boga był podrzędny (drugorzędny) wobec Jego miłosierdzia, itd.

Źródła: Życie i listy F. J. A. Horta, A. F. Horta, tom 1, s. 50, 78, 117, 213, 275, 329, 330, 332, 400, 416, 420-422, 424, 428, 430; tom 2, s. 30, 50

To jest dla mnie niewyobrażalne, jak ktokolwiek może zaufać takiej parze jak ta, aby mówić nam, które to są słowa Boga, a które słowa heretyków!

Jay P. Green, The Australian Beacon, marzec 1993

Tłumaczył Robert Jarosz, źródło

Przyjęło się obecnie tłumaczyć Biblię Nowego Testamentu z tekstu większościowego, opracowanego przez Westcotta i Horta, z poprawkami, naniesionymi przez zespół, pracujący pod przewodnictwem K. Alanda (oznaczenie: NA). Ten tekst większościowy opracowano głównie w oparciu o kodeksy zachodnie, tj. egipskie (aleksandryjskie). Jednak waga kodeksów wschodnich (bizantyjskich) jest dużo wyższa i to właśnie one stanowiły podstawę wszelkich tłumaczeń, jakie powstawały w Kościele aż do XIX wieku (Biblia Króla Jakuba, Biblia Gdańska, Wulgata).
.
Westcott i Hort opierali się głównie na dwóch kodeksach zachodnich – Watykańskim i Synajskim. Znawca manuskryptów, prof. John Wilhelm Burgon, w książce “The Revision Revised” ocenił manuskrypty egipskie, a w szczególności Kodeks Watykański [B] i Synajski [alef], jako
.
„skandalicznie zniekształcone i najbardziej okaleczone, które w wyniku jakiegoś procesu stały się depozytariuszami największej ilości sfabrykowanych treści, błędów i celowych przekręceń świętego tekstu (…) Dziwi zatem przesadny podziw Westcotta i Horta dla tych dwu dokumentów, które nie są nawet starsze od kodeksów wschodnich” .

Zobacz w temacie