Kalwin a unia z Chrystusem, część 6 – eklezjologia

utworzone przez | maj 5, 2025 | Eklezjologia: nauka o kościele, Teologia reformowana

Kościół

1 Kor. 12:12-13

12. Jak bowiem ciało jest jedno, a członków ma wiele i wszystkie członki jednego ciała, choć jest ich wiele, są jednym ciałem, tak i Chrystus.

13. Bo wszyscy przez jednego Ducha zostaliśmy ochrzczeni w jedno ciało, czy to Żydzi, czy Grecy, czy niewolnicy, czy wolni, i wszyscy zostaliśmy napojeni w jednego Ducha.

Od soteriologii, dochodzimy do eklezjologii, doktryny kościoła. To niewidzialny kościół, wierząca grupa predestynowanych, która prawdziwie wyznaje: „Chrystus stał się naszym!” Dla Jana Kalwina zjednoczenie wierzącego z Jezusem Chrystusem koniecznie obejmuje zjednoczenie z ciałem Chrystusa, kościołem. Nikt nigdy nie powinien mówić:

„Jestem w Chrystusie, ale mam mało lub nic wspólnego z kościołem”.

Bycie członkiem Chrystusa automatycznie pociąga za sobą przynależność do organizmu kościelnego  i wymaga przynależności do instytucji kościelnej. Niewielu, jeśli w ogóle, w historii poapostolskiej tak często i tak stanowczo wzywało wszystkich wierzących do przyłączenia się do wiernej Bogu kongregacji, która przejawia cechy prawdziwego kościoła, jak czyni to francuski Reformator.[111]

Przynależność

Hebr. 10:24-25 24. I okazujmy staranie jedni o drugich, by pobudzać się do miłości i dobrych uczynków; 25. Nie opuszczając naszego wspólnego zgromadzenia, jak to niektórzy mają w zwyczaju, ale zachęcając się nawzajem, i to tym bardziej, im bardziej widzicie, że zbliża się ten dzień.

Kalwin wyraźnie powiązał zjednoczenie z Chrystusem z przynależnością do widzialnego ustanowionego kościoła. Oto jeden cytat, który jest reprezentatywny dla wielu:

„… nic nie jest bardziej przerażające niż bycie odrzuconym z trzody Bożej. Nie ma bowiem nadziei na bezpieczeństwo, chyba że Bóg zbierze nas w jedno ciało pod jedną Głową. Po pierwsze, wszelkie bezpieczeństwo znajduje się tylko w Chrystusie; a zatem nie możemy być oddzieleni od Chrystusa, nie tracąc nadziei na bezpieczeństwo: ale Chrystus nie zostanie i nie może zostać oderwany od swego Kościoła, z którym jest połączony nierozerwalnym węzłem, jako Głowa do ciała. Stąd, jeśli nie pielęgnujemy jedności z wiernymi, widzimy, że jesteśmy odcięci od Chrystusa.”[112]

Czasami Kalwin nawet wyjaśnia bycie „w Chrystusie” kościelnie. Na przykład pisze:

„w Chrystusie, to znaczy w królestwie Chrystusa czy też w kościele chrześcijańskim” [113]

Środki łaski

2 Piotra 3:17-18 17. Wy zatem, umiłowani, wiedząc o tym wcześniej, miejcie się na baczności, abyście nie byli zwiedzeni przez błąd bezbożników i nie wypadli z waszej stałości.18. Wzrastajcie zaś w łasce i poznaniu naszego Pana i Zbawiciela, Jezusa Chrystusa. Jemu chwała i teraz, i na wieczne czasy. Amen.

W swoim „Podsumowaniu doktryny dotyczącej posługi Słowa i sakramentów” nasz teolog naucza, że ​​Bóg używa środków łaski (głoszenia Słowa i uczestniczenia w sakramentach), aby pogłębić naszą jedność i komunię z Chrystusem.

„Celem całej posługi ewangelicznej jest to, aby Bóg … przekazał Chrystusa nam, którzy jesteśmy rozłączeni przez grzech i stąd zrujnowani, abyśmy mogli od Niego cieszyć się życiem wiecznym; jednym słowem, aby wszystkie skarby niebieskie były tak przypisane do nas, aby nie były mniej nasze niż samego Chrystusa.
.
Wierzymy, że ta komunikacja jest mistyczna i niezrozumiała dla ludzkiego rozumu, i duchowa, ponieważ jest dokonywana przez Ducha Świętego [przez którego] On [tj. Bóg] łączy nas z Chrystusem, naszą Głową, nie w sposób wyimaginowany, ale najpotężniej i prawdziwie, abyśmy stali się ciałem z Jego ciała i kością z Jego kości [por. Efez. 5:30], a ze swego ożywiającego ciała przelał w nas życie wieczne. Aby dokonać tego zjednoczenia, Duch Święty używa podwójnego narzędzia, głoszenia Słowa i sprawowania sakramentów.” [114]

Głoszenie Słowa jest głównym środkiem, jaki Bóg ustanowił dla naszego wzrostu w łasce. Kalwin mówi elokwentnie o duchowej mocy „doktryny udzielanej” poprzez „urząd pasterski”:

„W ten sposób dokonuje się odnowa świętych; w ten sposób buduje się ciało Chrystusa, w ten sposób „wzrastamy pod każdym względem w Tego, który jest Głową” i wzrastamy razem między sobą; w ten sposób wszyscy jesteśmy wprowadzeni w jedność Chrystusa.” [115]

Biblijny argument Kalwina

Efez. 4:11-15
.
11. I on ustanowił… jeszcze innych pasterzami i nauczycielami;

12. Dla przysposobienia świętych, dla dzieła posługiwania, dla budowania ciała Chrystusa;

13. Aż dojdziemy wszyscy do jedności wiary i poznania Syna Bożego, do człowieka doskonałego, do miary dojrzałości pełni Chrystusa;

14. Abyśmy już nie byli dziećmi miotanymi i unoszonymi każdym powiewem nauki przez oszustwo ludzkie i przez podstęp prowadzący na manowce błędu.

15. Lecz będąc szczerymi w miłości, wzrastajmy we wszystkim w tego, który jest głową – w Chrystusa.

Dla Kalwina, jak i całej tradycji Reformowanej, dwa chrześcijańskie sakramenty są oficjalnymi środkami łaski, które Bóg ustanowił w kościele i dla kościoła jako święte narzędzia, dzięki którym wzrastamy coraz bardziej w Pana Jezusa. Ronald S. Wallace podsumowuje doktrynę genewskiego Reformatora na temat kościoła i środków łaski w związku z naszą jednością z Chrystusem:

 „Chrystus związał Kościół ze sobą organicznie jako swoje ciało, a życie Głowy płynie do członków poprzez posługę Słowa i Sakramentu powierzoną Kościołowi”.[116]

Chrzest

Dzieje 2:41 Ci więc, którzy chętnie przyjęli jego słowa, zostali ochrzczeni. I przyłączyło się tego dnia około trzech tysięcy dusz.

To jest pierwsze zdanie w rozdziale Kalwina na temat pierwszego chrześcijańskiego sakramentu, zatytułowanym „Chrzest”, w jego Instytutach:

„Chrzest jest znakiem inicjacji, przez którą jesteśmy przyjmowani do społeczności kościoła, aby, wszczepieni w Chrystusa, mogliśmy być zaliczeni do dzieci Bożych”.[117]

„Chrzest”, kontynuuje Kalwin,

„wnosi do naszej wiary trzy rzeczy, z którymi musimy indywidualnie się zmierzyć”.

Po pierwsze, jest

„znakiem i dowodem naszego oczyszczenia” [118],

ponieważ

„otrzymujemy w Chrystusie ciągłe i nieustanne odpuszczenie grzechów aż do śmierci”. [119]

 Po drugie, chrzest jest znakiem i pieczęcią naszego uświęcenia,

„ponieważ ukazuje nam nasze umartwienie w Chrystusie i nowe życie w Nim”,

Kalwin odwołuje się do tekstu Rzymian .[120]

Rzym. 6:3-4 3. Czyż nie wiecie, że my wszyscy, którzy zostaliśmy ochrzczeni w Jezusie Chrystusie, w jego śmierci zostaliśmy ochrzczeni? 4. Zostaliśmy więc pogrzebani z nim przez chrzest w śmierci, aby jak Chrystus został wskrzeszony z martwych przez chwałę Ojca, tak żebyśmy i my postępowali w nowości życia.

Po trzecie, chrzest jest dla nas

„pewnym świadectwem, że nie tylko zostaliśmy wszczepieni w śmierć i życie Chrystusa, ale tak zjednoczeni z samym Chrystusem, że stajemy się uczestnikami wszystkich Jego błogosławieństw”.

Kalwin powtarza ten ostatni punkt:

„wszystkie dary Boże ofiarowane w chrzcie znajdują się tylko w Chrystusie” w „najmocniejszej więzi jedności i wspólnoty, którą raczył z nami utworzyć”[121]

Znaczenie chrztu

Oto komentarz Kalwina na temat trynitarnej formuły chrztu:

„Istnieją dobre powody, dla których Ojciec, Syn i Duch Święty są wyraźnie wymienieni; nie ma bowiem innego sposobu, w jaki można doświadczyć skuteczności chrztu, niż wtedy, gdy zaczynamy od niezasłużonego miłosierdzia Ojca, który pojednał nas ze sobą przez jednorodzonego Syna; następnie Chrystus przychodzi z ofiarą swojej śmierci; a na końcu zostaje również dodany Duch Święty, przez którego nas obmywa i odradza (Tyt 3:5) i, krótko mówiąc, czyni nas uczestnikami swoich [tj. Chrystusa] dobrodziejstw.[122]

Biblijny argument

Tyt. 3:5 Nie z uczynków sprawiedliwości, które my spełniliśmy, ale według swego miłosierdziazbawiłnas przez obmycie odrodzenia i odnowienie Ducha Świętego;
.
1 Piotra 1:3 Błogosławiony niech będzie Bóg i Ojciec naszego Pana Jezusa Chrystusa, który według swego wielkiego miłosierdzia zrodził nas na nowo do żywej nadziei przez wskrzeszenie Jezusa Chrystusa z martwych;

Jakżeż uderzające świadectwo zjednoczenia z Chrystusem w związku z chrztem w myśli Kalwina! Ostatnie trzy akapity pokazują, że dla francuskiego Reformatora definicja chrztu, trzy korzyści chrztu (usprawiedliwienie, uświęcenie i „wszystkie dary Boże”) oraz formuła chrztu obejmują mistyczną jedność. Chrystus staje się nasz przez wewnętrzny, duchowy chrzest, który rytualny, wodny chrzest oznacza i pieczętuje!
.

Chrzest dzieci

Mat. 19:14 Lecz Jezus powiedział: Zostawcie dzieci i nie zabraniajcie im przychodzić do mnie, bo do takich należy królestwo niebieskie.

Po rozdziale o chrzcie w ogólności [123], Kalwin zajmuje się szczegółowo chrztem dzieci, chrztem nasienia wierzących, znanym również jako chrzest niemowląt, chrzest rodziny, chrzest gospodarstwa domowego lub chrzest przymierza, w przeciwieństwie do anabaptystów [124].

1 Mojż. 17:7 I utwierdzę moje przymierze między mną a tobą oraz twoim potomstwem po tobie przez wszystkie pokolenia jako wieczne przymierze, abym był ci Bogiem i twemu potomstwu po tobie.
.
Dzieje 2:39 Obietnica ta bowiem dotyczy was, waszych dzieci i wszystkich, którzy są daleko, każdego, kogo powoła Pan, nasz Bóg.

Ponownie Kalwin odwołuje się do unio cum Christo, tutaj rysując paralelę między zjednoczeniem dzieci z „pierwszym” Adamem w grzechu a zjednoczeniem z „ostatnim Adamem” w zbawieniu (Rzym. 5:12-19; ​​1 Kor. 15:45-49):

„Bo jeśli przyznamy, że są wśród dzieci Adama, pozostają w śmierci, ponieważ w Adamie możemy tylko umrzeć [Rzym. 5:12 i nast.]. Przeciwnie, Chrystus nakazuje, aby je [tj. te „małe dzieci” w Izraelu] przyprowadzono do niego [Mat. 19:14]. Dlaczego tak jest? Ponieważ On jest życiem. Dlatego, aby je ożywić, czyni je uczestnikami siebie, podczas gdy ci [tj. anabaptyści] skazują je na wygnanie i śmierć„.[125]

Opierając się na swojej doktrynie uświęcenia Chrystusa i Jego wybranych w Nim (por. A ja za nich uświęcam samego siebie, aby i oni byli uświęceni w prawdzie. Jan 17:19), jak przedstawiono wcześniej, Kalwin wyjaśnia, w jaki sposób dzieci wierzących są godnymi odbiorcami chrztu:

„Zaprawdę, Chrystus został uświęcony od najwcześniejszego dzieciństwa, aby mógł uświęcić w sobie swoich wybranych z każdego wieku bez rozróżnienia. Aby bowiem zmazać winę nieposłuszeństwa, która została popełniona w naszym ciele, przyjął to samo ciało, aby w nim, dla naszego dobra i w naszym imieniu, mógł osiągnąć doskonałe posłuszeństwo.
.
Tak więc został poczęty z Ducha Świętego, aby w przyjętym ciele, w pełni przesiąknięty świętością Ducha, mógł udzielić nam tej świętości. Jeśli mamy w Chrystusie najdoskonalszy przykład wszystkich łask, którymi Bóg obdarza swoje dzieci, to również pod tym względem będzie on dla nas dowodem, że wiek niemowlęcy nie jest całkowicie przeciwny uświęceniu.„ [126]

Wieczerza Pańska

1 Kor. 10:15-16 15. Mówię jak do mądrych. Osądźcie sami to, co mówię. 16. Kielich błogosławieństwa, który błogosławimy, czy nie jest wspólnotą krwi Chrystusa? Chleb, który łamiemy, czy nie jest wspólnotą ciała Chrystusa?

Kalwin przechodzi od pierwszego sakramentu chrześcijańskiego [127] do drugiego [128] poprzez unio cum Christo:

„Albowiem jak w chrzcie Bóg, odradzając nas, wszczepia nas w społeczność swojego kościoła i czyni nas swoimi przez adopcję, tak powiedzieliśmy, że wypełnia funkcję troskliwego gospodarza, nieustannie dostarczając nam pokarmu [Wieczerzy Pańskiej], aby podtrzymać i zachować nas w tym życiu” [129]

Kalwin stwierdza, że dzięki temu sakramentowi pobożne dusze

„mają świadectwo naszego wzrostu w jedno ciało z Chrystusem, tak że cokolwiek jest Jego, może być nazwane naszym” –

Następnie wymownie wygłasza:

„Oto cudowna wymiana, którą z Jego niezmierzonej dobroci dokonał z nami; że stając się z nami Synem Człowieczym, uczynił nas z Nim synami Bożymi; że przez swoje zstąpienie na ziemię przygotował dla nas wstąpienie do nieba; że przyjmując naszą śmiertelność, obdarzył nas swoją nieśmiertelnością;
.
że akceptując naszą słabość, wzmocnił nas swoją mocą; że przyjmując nasze ubóstwo na siebie, przeniósł na nas swoje bogactwo; że biorąc na siebie ciężar naszej nieprawości (która nas uciskała), przyodział nas w swoją sprawiedliwość„.[130]

Przeciw watykańskiemu bluźnierstwu

Komentując Jana 6:56, „Kto je moje ciało i pije moją krew, mieszka we mnie, a ja w nim”[131] i mając na uwadze rzymskokatolickie nadużywanie tego tekstu na poparcie ich bluźnierczej mszy, Kalwin wyjaśnia,

„podczas gdy on [tj. Chrystus] sam w sobie ma życie, pokazuje, jak możemy się nim cieszyć, to znaczy, jedząc jego ciało; jakby twierdził, że nie ma innego sposobu, w jaki może stać się naszym, niż przez naszą wiarę skierowaną ku jego ciału
.
… Kiedy mówi, że mieszka w nas, znaczenie jest takie samo, jakby powiedział, że jedyną więzią jedności i sposobem, w jaki staje się jednym z nami, jest to, kiedy nasza wiara polega na jego śmierci. Możemy również z tego wywnioskować, że nie mówi teraz o zewnętrznym symbolu, który wielu niewierzących otrzymuje na równi z wierzącymi, a mimo to nadal jest oddzielonych od Chrystusa.” [132]

Mistyczne zjednoczenie a Wieczerza

Robert Letham oświadcza, że ​​„dla Kalwina” to właśnie w Wieczerzy Pańskiej „zjednoczenie z Chrystusem osiąga szczególny wyraz”.[133] W rzeczywistości nie jest przesadą stwierdzenie, że doktryna Kalwina o Wieczerzy Pańskiej jest niezrozumiała poza mistycznym zjednoczeniem. Jego ulubionym tekstem zarówno o unio cum Christo, jak i o drugim sakramencie Nowego Testamentu jest List do Efezjan

Efez. 5:30 Gdyż jesteśmy członkami jego ciała, z ciała jego i z kości jego.

Kalwin stwierdza:

„Albowiem Pan tak komunikuje nam tam swoje ciało, że On staje się całkowicie jednym z nami, a my z Nim. Teraz, ponieważ ma tylko jedno ciało, którego czyni nas wszystkich uczestnikami, konieczne jest, abyśmy wszyscy stali się jednym ciałem przez takie uczestnictwo. Chleb ukazany w Sakramencie reprezentuje tę jedność. Ponieważ jest zrobiony z wielu ziaren tak zmieszanych razem, że jednego nie można odróżnić od drugiego, tak samo jest stosowne, abyśmy w ten sam sposób byli połączeni i związani ze sobą tak wielką zgodą umysłów, że żaden rodzaj niezgody lub podziału nie może wkroczyć.” [134]

Katechizm Heidelberski, Pyt. i Odp. A. 76, napisany przez dwóch wiernych uczniów Kalwina, Zachariasza Ursyna i Caspara Olevianusa, tchnie doktryną Reformatora genewskiego o Wieczerzy Pańskiej z jej motywem zjednoczenia z Chrystusem i wykorzystaniem Efezjan 5:30:

Pytanie 76: Co to znaczy, że spożywamy ukrzyżowane ciało Chrystusa i pijemy Jego przelaną krew?
.
Znaczy to, że wierzącym sercem przyjmujemy całą mękę i śmierć Chrystusa, dzięki czemu otrzymujemy odpuszczenie grzechów i życie wieczne. Co więcej – za pośrednictwem Ducha Świętego, który jest w Jezusie Chrystusie i w nas, jednoczymy się w coraz większym stopniu z Jego świętym ciałem. Chociaż więc On jest w niebie, a my na ziemi, to jesteśmy ciałem Jego ciała i kością Jego kości, a żyjemy kierowani zawsze jednym Duchem, jak członki, które dzięki jednej duszy tworzą jedno ciało.

W związku z tym Kalwin składa następującą aplikację:

„Mistyczne zjednoczenie istniejące między Chrystusem a jego członkami powinno być [przedmiotem] refleksji, nie tylko gdy zasiadamy przy stole Pańskim, ale w każdym innym czasie”. [135]

Chrystus staje się coraz bardziej nasz, gdy jemy i pijemy Go duchowo i sakramentalnie!
.

Dyscyplina kościelna

1 Kor. 5:1-2 1. Słyszy się powszechnie o nierządzie wśród was, i to takim nierządzie, o jakim nie wspomina się nawet wśród pogan, że ktoś ma żonę swego ojca. 2. A wy wbiliście się w pychę, zamiast tak się smucić, aby został usunięty spośród was ten, kto się dopuścił tego czynu.

Wśród uzasadnień dyscypliny kościelnej Kalwina znajduje się jego apel do unio cum Christo:

„Ponieważ bowiem sam Kościół jest ciałem Chrystusa [Kol. 1:24], nie może zostać skażony przez takie zepsute i gnijące członki bez pewnej hańby spadającej na jego Głowę. Dlatego… ci, których niegodziwość sprowadza hańbę na imię chrześcijańskie, muszą zostać wygnani ze swojej rodziny.[136]

Biblijny argument Kalwina

Kol. 1:24 Teraz raduję się w swoich cierpieniach dla was i tego, czego z udręk Chrystusa brakuje w moim ciele, dopełniam dla jego ciała, którym jest kościół.
.
1 Kor. 6:15 Czyż nie wiecie, że wasze ciała są członkami Chrystusa? Czy więc wezmę członki Chrystusa i uczynię je członkami nierządnicy? Nie daj Boże!

Tak więc dyscyplina kościelna, jak zauważa Wendel,

„stała się konieczna, w rzeczywistości, przez zjednoczenie wiernych z Chrystusem i jego godnością jako głowy Kościoła”.[137]

Na podstawie, źródło

Przypisy

[111] Por. Jan Kalwin, Come Out From Them: ‘Anti-Nicodemite’ Writings of John Calvin, tłum. Seth Skolnitsky (Dallas, TX: Protestant Heritage Press, 2001). Zobacz także Konfesja Belgijska 28-29, która zostało napisana przez Guido de Brès, ucznia Kalwina, a także David J. Engelsma, Bound to Join: Letters on Church Membership (Jenison, MI: RFPA, 2010) i A Defense of the Church Institute: Response to the Critics of Bound to Join (Jenison, MI: RFPA, 2012).
[112] Jan Kalwin, Komentarz do Efez. 13:9
[113] Jan Kalwin, Komentarz do Gal. 5:6; por. Komentarz do 2 Kor. 5:17
[114] Cytat z Glen Clary, „Kalwin o zjednoczeniu z Chrystusem poprzez Słowo i Sakrament”(źródło)
[115] Jan Kalwin, Instytuty 4.3.2
[116] Ronald S. Wallace, Kalwińska nauka o Słowie i Sakramencie (Grand Rapids, MI: Eerdmans, 1957), s. 234.
[117] Jan Kalwin, Instytuty 4.15.1
[118] Tamże
[119] Tamże, 4.15.3
[120] Tamże, 4.15.5
[121] Tamże, 4.15.6. Później Kalwin nawiązuje do „podsumowania” tych trzech rzeczy, na które „wskazuje” chrzest i które „otrzymujemy” poprzez „wspólnotę” z Chrystusem i „udział” w Jego odkupieńczych aktach (Instytuty 4.16.2).
[122] Jan Kalwin Komentarz do Mat. 28:19. Por. Instytuty 4.15.6. Zobacz także „Forma udzielania chrztu” w: The Confessions and the Church Order of the Protestant Reformed Churches (Grandville, MI: Protestant Reformed Churches in America, 2005), s. 258.
[123] Jan Kalwin, Instytuty 4:15
[124] Tamże, 4:16
[125] Tamże, 4.16.17
[126] Tamże, 4.16.18
[127] Tamże 4.15-16
[128] Tamże, 4.17-18
[129] Tamże, 4.17.1.
[130] Tamże, 14.17.2
[131] Clive Bowsher zauważa, że ​​Ewangelia Jana 6:56 jest „pierwszym przypadkiem użycia sformułowania „w sobie nawzajem” w Czwartej Ewangelii” (Life in the Son: Exploring Participation and Union with Christ in John’s Gospel and Letters [Downers Grove, IL: IVP, 2023], s. 26).
[132] Jan Kalwin, Komentarz do Jana 6:56
[133] Robert Letham, Union with Christ, s. 105.
[134] Jan Kalwin, Instytuty 4.17.38.  Por. „Forma sprawowania Wieczerzy Pańskiej” w: The Confessions and the Church Order, s. 271
[135] Jan Kalwin, Komentarz do Psalmu 63:2
[136] Jan Kalwin, Instytuty 4.12.5
[137] Wendel, Kalwin, s. 298

Zobacz w temacie

Print Friendly, PDF & Email