Wstęp

1 Mojż. 9:9 A ja, oto ja ustanawiam moje przymierze z wami i z waszym potomstwem po was

Doktryna Przymierza, przedstawiona w kontekście teologii Reformowanej, była przedmiotem poważnej debaty i zrodziła różne poglądy. Jednym z decydujących głosów w tych dyskusjach był Herman Hoeksema (1886-1965), czołowy teolog Reformowany i założyciel Protestanckiego Kościoła Reformowanego w Ameryce Północnej.

Biblijny pogląd Hoeksemy na Przymierze i relację Boga z jednostkami kwestionuje popularne poglądy i ma na celu lepsze zrozumienie Przymierza zgodnie z zamierzeniami czy zamysłem Boga.

W tym eseju zagłębimy się w powody, dla których uważa się doktrynę Hoeksemy o Przymierzu za biblijną i udowodnimy, że popularny pogląd jest fałszywy.


Herman Hoeksema i jego nauka Przymierza

Herman Hoeksema, holendersko-amerykański teolog, wierzył, że Przymierze jest relacją przyjaźni i komunii między Bogiem a Jego ludem wybranym. Pogląd Hoeksemy na Przymierze, często określane jako „Przymierze bezwarunkowe”, głosi, że Przymierze Boga z Jego ludem opiera się wyłącznie na Jego suwerennym dekrecie wybrania.

Kontrastuje to z popularnym lub „warunkowym” poglądem na Przymierze, które opiera się na z góry ustalonych przez Boga wymaganiach, które ma spełnić odbiorca Jego Przymierza.

Jakuba 2:23 I tak wypełniło się Pismo, które mówi: Uwierzył Abraham Bogu i poczytano mu to za sprawiedliwość, i został nazwany przyjacielem Boga

Doktryna Hoeksemy w Przymierzu obraca się wokół trzech zasadniczych elementów biblijnych:

1) Suwerenność Boga,

2) Przyjaźń i komunia (duchowa bliskość) jako istota Przymierza oraz

3) Bezwarunkowy aspekt Przymierza.
.


Suwerenność Boga i związek Przymierza

Hoeksema mocno wierzył, że suwerenny i niezmienny Bóg wybrał swój lud, aby był beneficjentem związku Przymierza zgodnie z Jego celem i planem. Celem Boga w wyborze Jego ludu Przymierza jest przede wszystkim przyniesienie chwały Jemu samemu. Jest to widoczne w wielu fragmentach Biblii, takich jak

Efez. 1:4-6 4. Jak nas wybrał w nim przed założeniem świata, abyśmy byli święci i nienaganni przed jego obliczem w miłości. 5. Przeznaczył nas dla siebie, ku usynowieniu przez Jezusa Chrystusa, według upodobania swojej woli. 6. Dla uwielbienia chwały swojej łaski, którą obdarzył nas w umiłowanym;
.
Efez. 1:11-12 11. W nim, mówię, w którym też dostąpiliśmy udziału, przeznaczeni według postanowienia tego, który dokonuje wszystkiego według rady swojej woli; 12. Abyśmy istnieli dla uwielbienia jego chwały, my, którzy wcześniej położyliśmy nadzieję w Chrystusie.
.
Rzym. 9:11-13 11. Gdy dzieci jeszcze się nie urodziły i nie zrobiły nic dobrego ani złego, aby zgodnie z wybraniem trwało postanowienie Boga, nie z uczynków, ale z tego, który powołuje; 12. Powiedziano jej, że starszy będzie służył młodszemu; 13. Jak jest napisane: Jakuba umiłowałem, ale Ezawa znienawidziłem.

Doktryna Hoeksemy stoi w opozycji do popularnego poglądu, który zakłada, że Przymierze Boga jest dwustronne i warunkowe, co oznacza, że obie strony, Bóg i Jego lud, mają warunki do spełnienia. Jednak popularny pogląd podważa suwerenność Boga, sugerując, że Bóg nie jest w pełni odpowiedzialny za ustanowienie i utrzymanie relacji Przymierza.
.


Przyjaźń i komunia jako istota Przymierza

Hoeksema opowiadał się również za tym, że istotą Przymierza jest relacja przyjaźni i komunii między Bogiem a Jego wybranym ludem, a nie tylko umowne porozumienie biznesowe, które wymaga od obu stron przestrzegania ich celów.

W jego doktrynie Przymierze jest zakorzenione w miłości, czego dowodem jest samoobjawienie się Boga w osobie Jezusa Chrystusa. Ta koncepcja jest poparta wieloma fragmentami Biblii, takimi jak

Jan 15:15 Już więcej nie będę nazywał was sługami, bo sługa nie wie, co robi jego pan. Lecz nazwałem was przyjaciółmi, bo oznajmiłem wam wszystko, co słyszałem od mego Ojca
.
Jan 13:1 A przed świętem Paschy Jezus, wiedząc, że nadeszła jego godzina, aby przeszedł z tego świata do Ojca, umiłowawszy swoich, którzy byli na świecie, umiłował ich aż do końca.
.
2 Tes. 2:16 A sam nasz Pan Jezus Chrystus i Bóg, nasz Ojciec, który nas umiłowałi dałwieczną pociechę i dobrą nadzieję przez łaskę;

Po raz kolejny doktryna Hoeksemy przeczy popularnemu poglądowi, który zmierza do zredukowania Przymierza do prawnej umowy z warunkami i postanowieniami. Jednak aspekt przyjaźni Przymierza między Bogiem a Jego ludem jest konsekwentnie ukazywany w całym Piśmie Świętym, od Przymierza Boga z Abrahamem po nowe Przymierze zapoczątkowane przez Jezusa Chrystusa, pośrednika tej relacji boskiej komunii i przyjaźni.
.


Bezwarunkowy aspekt Przymierza

Wreszcie, filarem doktryny Hoeksemy jest bezwarunkowa natura Przymierza. Utrzymywał, że Przymierze Boga zostało ustanowione i podtrzymane wyłącznie dzięki Jego suwerennej łasce, i nie było uzależnione od spełnienia pewnych warunków przez istoty ludzkie. Wypływa to z biblijnego nauczania, że Bóg wybrał Swój lud ze względu na swoje upodobanie i że ich zbawienie jest całkowicie zależne od Jego łaskawego działania w nich. Jak napisano w Liście do Rzymian

Rzym. 9:15-16, 18 15. Mówi bowiem do Mojżesza: Zmiłuję się, nad kim się zmiłuję, a zlituję się, nad kim się zlituję. 16. A więc nie zależy to od tego, który chce, ani od tego, który zabiega, ale od Boga, który okazuje miłosierdzie 18. A zatem komu chce, okazuje miłosierdzie, a kogo chce, czyni zatwardziałym.
.
Jakuba 1:18 Ze swojej woli zrodził nas słowem prawdy,

Z drugiej strony popularny lub warunkowy pogląd na Przymierze sugeruje, że relacja Przymierza opiera się na spełnieniu przez ludzi pewnych warunków. Sugeruje, że Boże obietnice Przymierza są uzależnione od ludzkiego posłuszeństwa i wierności, dając im w ten sposób możliwość utrzymania, a nawet zerwania Przymierza z Bogiem.

To pośrednio implikuje sprawiedliwość opartą na uczynkach, która jest sprzeczna z biblijnym nauczaniem o zbawieniu z łaski przez wiarę, wyrażonym w Liście do Efezjan i innych miejscach

Efez. 2:8-9 8. Łaską bowiem jesteście zbawieni przez wiarę, i to nie jest z was, jest to dar Boga. 9. Nie z uczynków, aby nikt się nie chlubił
.
Rzym. 11:6 A jeśli przez łaskę, to już nie z uczynków, inaczej łaska już nie byłaby łaską. Jeśli zaś z uczynków, to już nie jest łaska, inaczej uczynek już nie byłby uczynkiem.
.
Tyt. 3:5 Nie z uczynków sprawiedliwości, które my spełniliśmy, ale według swego miłosierdzia zbawił nas przez obmycie odrodzenia i odnowienie Ducha Świętego;

Argumentując za bezwarunkową naturą Przymierza, Hoeksema podkreślił kluczową prawdę biblijną, że wytrwanie świętych jest ostatecznie zakorzenione w wiecznym i niezmiennym celu Boga. Świadczą o tym słowa Jezusa w Ewangelii Jana

Jan 6:37 Wszystko, co mi daje Ojciec, przyjdzie do mnie, a tego, który przyjdzie do mnie, nie wyrzucę precz
.
Jan 10:27-30 27. Moje owce słuchają mego głosu i ja je znam, a one idą za mną. 28. A ja daję im życie wieczne i nigdy nie zginą ani nikt nie wydrze ich z mojej ręki. 29. Mój Ojciec, który mi je dał, większy jest od wszystkich i nikt nie może wydrzeć ich z ręki mego Ojca. 30. Ja i Ojciec jedno jesteśmy.

Doktryna Hoeksemy obala zatem popularny pogląd, twierdząc, że bezpieczeństwo wierzącego opiera się na wierności i suwerenności Boga, a nie na omylnych i zmiennych ludzkich staraniach.
.


Wniosek

Podsumowując, doktryna Przymierza Hermana Hoeksemy oferuje biblijny i solidny pogląd na Przymierze, które jest zakorzenione w suwerenności Boga, podkreśla istotę Przymierza jako relacji przyjaźni i komunii oraz podtrzymuje bezwarunkowy aspekt Przymierza. Doktryna ta rzuca wyzwanie popularnemu poglądowi, który wydaje się błędny w swojej redukcji Przymierza do zwykłej warunkowej i dwustronnej umowy, co grozi podważeniem łaskawego dzieła Boga w zbawieniu.

Podkreślając suwerenne dzieło Boga w inicjacji i kontynuacji Przymierza, doktryna Hoeksemy potwierdza fundamentalną prawdę o zbawieniu z łaski przez samą wiarę. Nakazuje ona wierzącym polegać całkowicie na niezmiennych obietnicach Boga i znajdować pewność w Jego niezachwianej miłości i wierności.

Doktryna Przymierza Hermana Hoeksemy zaprasza nas do głoszenia wielkości naszego Boga, który łaskawie wszedł w Przymierze ze swoim ludem, nie w oparciu o nasze zasługi czy zdolności, ale wyłącznie w oparciu o Jego suwerenną łaskę i wieczne cele.

Izaj. 46:10 Zapowiadam od początku rzeczy ostatnie i od dawna to, czego jeszcze nie było. Mówię: Mój zamiar się spełni i wykonam całą swoją wolę. 

Tłumaczył Robert Jarosz, na podstawie źródło


Zobacz w temacie