Kalwinizmu nie wymyślił Jan Kalwin. Nie wymyślił go także Augustyn. Nie wymyślili go Ojcowie Kościoła, ani Ojcowie Apostolscy. Nie wymyślili go nawet Apostołowie.

Pod pojęciem kalwinizm kryje się pięć doktryn, jakie znajdziemy w Piśmie Świętym:

Dziś skupimy się na Ojcach Kościoła czyli uczniach Apostołów Baranka. Rozważając ich pisma zobaczymy, że byli oni kawlinistami. Aby uprościć rozważania, w celu zaznaczenia do której doktryny łaski odnosi się dany cytat Ojca Apostolskiego przyjmiemy następujące oznaczenia:

(T) – Totalna deprawacja
(U) – Usilna i bezwarunkowa elekcja
(L) – Limitowane odkupienie
(I) – I nieodparta łaska
(P) – Przetrwanie świętych
(Ł) – Zbawienie z łaski przez wiarę, uczynki owocem

Klemens z Rzymu

(łac. Clemens Romanus; gr. : Κλήμης ώμης – Klemes Romes) to jeden z pierwszych Ojców apostolskich. Urodził się około roku 30 a.d. a umarł mniej więcej w tym samym czasie co Apostoł Jan (około 100 a.d.). Wymieniany przez Irenaeusa i Tertuliana jako starszy brat kościoła w Rzymie (od około 90-100 a.d.)
.

1 Klemensa Rzymskiego do Koryntian VII,4

Mówi o nawróceniu do Chrystusa jako łasce pochodzącej od Boga. Mówiąc świat mógł mieć na myśli świat w znaczeniu poganie- nie-Żydzi – a nie świat w znaczeniu wszycy bez wyjątku.

„Zwrócmy nasze oczy na krew Chrystusa i rozważmy, jak bardzo jest ona droga jego Ojcu: wylana za nasze zbawienie, przyniosła całemu światu łaskę nawrócenia.”

  • (L) …krew droga Ojcu, wylana za nasze zbawienie… (zamiast: wylana za zbawienie wszystkich ludzi jacy żyli na świecie)
  • (L) …przyniosła całemu światu łaskę zbawienia… (zamiast: tylko narodowi Izraelskiemu)
    .
1 Kelemensa Rzymskiego do Koryntian XXXII,3-4

Mowa o tym, że chwałę nieba zdobywamy z woli Boga oraz z Jego woli zostaliśmy powołani do zbawienia.

„Wszyscy zatem zdobywają wielkość i chwałę nie sami z siebie ani przez swoje czyny, ani przez sprawiedliwe postępowanie, lecz z woli Boga. Tak więc i my,z woli Jego powołani w Jezusie Chrystusie,jesteśmy usprawiedliwieni nie sami z siebie ani przez naszą mądrość, ani rozum, ani pobożność, ani przez nasze uczynki, choć nawet wypełniamy je w czystości serca lecz przez wiarę. To przez nią Bóg Wszechmogący usprawiedliwia   wszystkich ludzi od początku świata. Jemu chwała na wieki wieków. Amen.”

  • (Ł) …ani przez swoje czyny… (zamiast: dzięki naszym czynom)
  • (Ł) …usprawiedliwieni nie sami z siebie ani przez naszą mądrość, ani rozum, ani pobożność, ani przez nasze uczynki… (zamiast: usprawiedliwieni dzięki naszemu poświęceniu)
  • (Ł) …wypełniamy (uczynki) przez wiarę… (zamiast: zbawienie jest z wiary i z uczynków)
  • (T) …To przez nią Bóg usprawiedliwia wszystkich ludzi od początku świata… (zamiast: nie wszyscy potrzebują usprawiedliwienia)
  • (U) …z woli Jego powołani… (zamiast: powołani i zbawieni, bo tak zdecydowaliśmy)
    .

1 Klemensa Rzymskiego do Koryntian XLIX,6

Bóg pociągnął nas- (chrześcijan) do Siebie i było to Jego wolą i za wierzących oddał Swoje życie Jezus.

„W miłości Pan nas pociągnął do siebie, przez miłość jaką miał dla nas, za nas z woli Boga dał krew swoją Pan nasz Jezus Chrystus i ciało swoje za ciało nasze i życie swoje za życie nasze.”

  • (U) …Pan nas pociągnął do siebie… (zamiast: Pan dał nam wybór)
  • (L) …dał życie swoje za życie nasze… (zamiast: za życie wszystkich ludzi jacy kiedykolwiek żyli na świecie)
  • (I) …Pan nas pociągnął… (zamiast: daliśmy się Panu pociągnąć bo tak chcieliśmy)
    .
1 Klemensa Rzymskiego do Koryntian,1-3 i 7

Miłość do Boga i bliżniego jest łaską i darem Boga. Autor wzywa wierzących o modlitwę o łaskę życia w miłośći oraz nazywa chrześcijan wybranymi przez Boga w Jezusie.

„Widzicie, umiłowani, jak wielka i cudowna jest miłość, a wspaniałości jej nie sposób wypowiedzieć. Któż zdoła ja osiągnąć? Tylko ten komu Bóg uczyni taką łaskę. Prośmy więc i błagajmy Jego miłosierdzia, abyśmy mogli żyć w miłośći nie znającej żadnych ludzkich względów, nieskazitelni. Wszystkie pokolenia od Adama aż po dzień dziesiejszy przemineły, lecz ci, co dzięki łasce Bożej byli doskonali, mieszkają w siedzibie świętych, którzy ukażą się w godzinie przyjścia Królestwa Chrystusowego.(…) Takie to błogosawieństwo jest dla tych  których Bóg wybrał przez Jezusa Chrystusa, Pana naszego. Jemu chwała na wieki wieków. Amen”,

  • (Ł) …Któż zdoła ją osiągnąć? Tylko ten komu Bóg uczyni taką łaskę… (zamiast: tylko ten, kto dobrze postępuje)
  • (T/U/L) …błogosawieństwo jest dla tych, których Bóg wybrał przez Jezusa Chrystusa… (zamiast: dla wszystkich ludzi na świecie, którzy zdecydują wybrać Boga)
  • (I) …lecz ci, co dzięki łasce Bożej byli doskonali… (zamiast: niektórzy stali się doskonali dzięki swojemu wyborowi Boga)
  • (P) …ci, co dzięki łasce Bożej byli doskonali, mieszkają w siedzibie świętych… (zamiast: w siedzibie świętych mieszkają tylko ci, którym udało się nie odpaść od wary)
    .
1 Klemensa Rzymskiego do Koryntian LIX,3

Bóg zechiał aby adresaci listu pokładali nadzieje w Bogu który otworzył ich serce aby poznali Boga i wybiera ich oraz uswięcił ich i obdarzył chwałą. Napisane jest to w czasie dokonanym.

„Chciałeś, o Panie, abyśmy pokładali nadzieję w Twoim Imieniu, które jest u początku wszelkiego stworzenia. Otworzyłeś oczy serca naszego, abyśmy poznali Ciebie Jedynego, Najwyższego na wyżynach niebieskich. Świętego między świętymi. Ty poniżasz pychę zuchwałych, Ty wniwecz obracasz zamysły ludów, Ty wynosisz pokornych, a wyniosłych upokarzasz Ty ubożysz i Ty wzbogacasz, Ty zabijasz i Ty sam ożywiasz, Jedyny Dobroczyńco duchów i Boże wszelkich istot ziemskich. Ty spoglądasz w otchłanie i badasz ludzkie sprawy, Tyś jest pomocą w niebezpieczeństwie i wybawcą tych, co utracili wszelką nadzieję. Stwórco i Opiekunie każdego ducha, Ty mnożysz narody na ziemi, a spośród wszystkich wybierasz tych, co Cię kochają, przez Jezusa Chrystusa Twego umiłowanego Syna, przez którego nas pouczyłeś, uświęciłeś i obdarzyłeś chwałą.”

  • (T) …Tyś jest pomocą w niebezpieczeństwie i wybawcą tych, co utracili wszelką nadzieję… (zamiast: zbawiasz tych, którzy zdecydują się Ciebie wybrać)
  • (U) …Otworzyłeś oczy serca naszego, abyśmy poznali Ciebie… (zamiast: otworzyliśmy oczy serca abyśmy poznali Ciebie)
  • (L) …spośród wszystkich wybierasz tych, co Cię kochają… (zamiast: zbawiłeś wszystkich ludzi jacy żyli na świecie)
  • (I) …Ty ubożysz i Ty wzbogacasz, Ty zabijasz i Ty sam ożywiasz… (zamiast: Ty ożywiasz tych, którzy zdecydują się w Ciebie uwierzyć)
  • (Ł) …Syna, przez którego nas pouczyłeś, uświęciłeś i obdarzyłeś chwałą… (zamiast: nas, którzy spełniamy dobre uczynki, obdarzyłeś chwałą)
    .
1 Klemensa Rzymskiego do Koryntian L,2

Modlitwa ta zawiera prośbę aby Bóg kierował krokami wierzących, aby postępowali zgodnie z wolą Boga, aby byli wybawieni od grzechu, aby On dał im zgodę i pokój oraz aby sprawił w ich życiu posłuszeństwo Jemu i rządom ludzkim.

„Nie pamiętaj wszystkich grzechów Twoich sług i służebnic, lecz oczyść nas obmywając w Twojej prawdzie, kieruj naszymi krokami, abyśmy postępowali w świętości serca i czynili to, co jest dobre i miłe oczach Twoich i w oczach tych, którzy nami rządzą. O tak, Panie, niech zajaśnieje dla nas Twoje oblicze dla naszego dobra w pokoju. Chroń nas Twoją ręką potężną, wyciągniętym ramieniem wybawiaj nas od grzechu każdego i ocal od tych, co nienawidzą nas niesprawiedliwie. Daj nam zgodę i pokój, nam samym i wszystkim mieszkańcom tej ziemi, tak, jak dałeś je ojcom naszym, kiedy wzywali Cię pobożnie, w wierze i w prawdzie. Spraw, byśmy byli posłuszni wszechmocnemu i chwalebnemu Imieniu Twemu, a także wszystkim, którzy nami kierują i rządzą na ziemi.”

  • (Ł) …Nie pamiętaj wszystkich grzechów Twoich sług i służebnic, lecz oczyść nas obmywając w Twojej prawdzie… (zamiast: nie pamiętaj grzechów tym, którzy uczynkami starają się zasłużyć na  odpuszczenie)
  • (U) …kieruj naszymi krokami, abyśmy postępowali w świętości serca i czynili to, co jest dobre i miłe oczach Twoich… (zamiast: którzy decydujemy iść za Tobą postępujemy tak, że Tobie się to podoba)
  • (P) …Chroń nas Twoją ręką potężną, wyciągniętym ramieniem wybawiaj nas od grzechu każdego…(zamiast: którzy unikamy grzechu mamy Twoją ochronę)
    .
1 Klemensa Rzymskiego do Koryntian LXIV,1

Autor mówi wyrażnie o wybraniu wierzących oraz stwierdza, że  wiara, bojaźń, pokój, wytrwałość i cierpliwość, opanowanie, czystość i rozwaga są darem Boga.

„Teraz niechaj Bóg, który wszystko widzi, który jest Władcą duchów i Panem wszelkich istot żyjących, On, który wybrał sobie Pana, Jezusa Chrystusa, a w Nim nas za lud będący Jego szczególną własnością, niechaj zatem każdej duszy wzywającej Jego świętego i pełnego majestatu Imienia da Bóg wiarę, bojaźń, pokój, wytrwałość i cierpliwość, opanowanie, czystość i rozwagę, aby mogła znaleźć łaskę w Jego oczach przez Arcykapłana i Orędownika naszego Jezusa Chrystusa. Przez Niego Bogu Ojcu chwała i majestat i moc i cześć teraz i na wieki wieków. Amen.”

  • (L) …wybrał sobie Pana, Jezusa Chrystusa, a w Nim nas za lud będący Jego szczególną własnością,… (zamiast: każdy jest szczególną własnością Boga)
  • (L/P/Ł) …niechaj zatem każdej duszy wzywającej …da Bóg wiarę, bojaźń, pokój, wytrwałość i cierpliwość, opanowanie, czystość i rozwagę, aby mogła znaleźć łaskę w Jego oczach… (zamiast: każdy, kto wzbudzi w sobie wiarę i będzie spełniał dobre uczynki znajdzie łaskę w Jego oczach)
    .
1 Klemensa Rzymskiego do Koryntian LXV,2

Powołanie do wiary pochodzi od Boga przez Jezusa Chrystusa.

„Łaska Pana naszego Jezusa Chrystusa z wami i z wszystkimi, których gdziekolwiek Bóg przez Niego powołał. Przez Chrystusa Bogu chwała, cześć, moc i majestat i wieczne panowanie od wieków po wieki wieków. Amen.

  • (U) …których gdziekolwiek Bóg przez Niego powołał… (zamiast: którzy zdecydowali uwierzyć w Boga)
    ..

Didache

(gr. Διδαχὴ) znane też jako Nauka dwunastu apostołów – krótki traktat starożytnego chrześcijaństwa, jedno ze starszych pism Ojców Apostolskich. Dzieło to jest anonimowe. Istnieje konsensus badawczy, że powstało w I połowie II wieku na terenie Syrii.
.

Didache IV,10

Didache stwierdza że to Bóg powołuje ludzi do zbawienia oraz to Duch przygotowuje ich serca aby ich powołać.

„Nie będziesz ze złością wydawał poleceń swojemu niewolnikowi, ani swojej niewolnicy, którzy pokładają nadzieję w tym samym Bogu, [co ty], aby nie przestali bać się Boga, który jest nad [wami] obojgiem, ponieważ nie przyszedł On powołać [ludzi] według ich pozycji, ale tych, których Duch przygotował.”

  • (U) … których Duch przygotował… (zamiast: wybrać Boga może każdy)
  • (L) …nie przyszedł On powołać [ludzi] według ich pozycji, ale tych, których Duch przygotował… (zamiast: wszyscy są powołani)
  • (I) …nie przyszedł On powołać [ludzi] według ich pozycji… (zamiast: Bóg przewidział, kto w swoim sercu zdecyduje, że w Niego uwierzy)
    .
Didache IX,1-4

Tekst stwierdza że życie i poznanie Boga Ojca dokonuje się w Jezusie za co składa dziękczynienie Bogu oraz prosi o łaskę wytrwania dla całego ludu Bozego.

„Co się z kolei tyczy dziękczynienia – dziękujcie w następujacy sposób. Najpierw przy kielichu: «Dziękujemy Ci, nasz Ojcze, za świętą winorośl* Dawida, Twojego sługi. Tobie chwała na wieki.» Natomiast przy połamanym* [chlebie]: «Dziękujemy Ci, nasz Ojcze, za życie i poznanie, które dałeś poznać nam przez Jezusa, Twego Sługę. Tobie chwała na wieki. Tak jak ten połamany* [chleb] był rozproszony na górach i zgromadzony, stał się jednym, tak niech zostanie zgromadzona Twoja Społeczność* z krańców ziemi do Twego Królestwa, jako że do Ciebie należą chwała i moc przez Jezusa Pomazańca na wieki.”

  • (U) …Dziękujemy Ci, nasz Ojcze, za życie i poznanie, które dałeś poznać nam przez Jezusa… (zamiast: zdecydowaliśmy aby cię poznać, i dlatego jesteśmy zbawieni)
  • (P) …tak niech zostanie zgromadzona Twoja Społeczność* z krańców ziemi do Twego Królestwa, jako że do Ciebie należą chwała i moc przez Jezusa Pomazańca na wieki… (zamiast: jeśli uda nam się wytrwać w wierze, to nas zgromadzisz)
    .
Didache X,1-6

W tekście wyrażnie widać, że autor składa Bogu dzięki za poznanie, wiarę oraz nieśmiertelność i życie  wieczne przez Jezusa Chrystusa i dziękuje za potężne działanie w ich życiu oraz prosi aby dzięki Bożemu działaniu wytrwali do konća w uświęceniu aby byli zachowani dla Królestwa Bożego.

„A gdy się najecie, dziękujcie w ten sposób: «Dziękujemy Ci, święty Ojcze, za Twoje święte Imię, które rozbiło namiot w naszych sercach, i za poznanie, wiarę oraz nieśmiertelność, którą dałeś nam poznać przez Jezusa, Twego Sługę.  Tobie chwała na wieki. Ty, Władco Wszechmogący, stworzyłeś wszystko z powodu Twojego imienia, dałeś ludziom pokarm i napój dla korzystania z niego z przyjemnością, aby Tobie dziękowali, nam z kolei łaskawie udzieliłeś duchowego pokarmu i napoju oraz życia wiecznego przez Twego Sługę. Przede wszystkim dziekujemy Ci za Twoje potężne działanie względem nas. Tobie chwała na wieki. Wspomnij, Panie, Twoją Społeczność, aby w Twojej miłości uratować ją i zgromadź ją z czterech stron świata uświęconą do Twojego Królestwa, które przygotowałeś jej, jako że do Ciebie należą moc i chwała na wieki. Niechaj nadejdzie łaska, a przeminie ten świat!”

  • (Ł) …za poznanie, wiarę oraz nieśmiertelność, którą dałeś nam poznać przez Jezusa, Twego Sługę… (zamiast: które mamy dzięki trwaniu w dobrych uczynkach)
  • (Ł) …udzieliłeś duchowego pokarmu i napoju oraz życia wiecznego przez Twego Sługę… (zamiast: przez nasze dobre uczynki)
  • (P) …Wspomnij, Panie, Twoją Społeczność, aby w Twojej miłości uratować ją i zgromadź ją z czterech stron świata uświęconą do Twojego Królestwa…(zamiast: jeśli zdecydujemy trwać w wierze, to uda ci się Boże nas zgromadzić)
    .

Polikarp

Ojciec Apostolski, który żył w latach 69-155 a.d. Uczeń Apostoła Jana, przyjaciel Ignacjusa z Antiochii, kompan Papiasa z Heirapolis, nauczyciel Irenaeusa z Leon. Autor listu do Filipian.

Już na samym początku swego listu Polikarp stwierdza aby to Bóg wszechmogący dał w pełni Swój pokój i miłoserdzie.

Polikarp i będący z nim razem starsi do Zgromadzenia Bożego mieszkającego w Filippi: miłosierdzia i pokoju niechaj wam w pełni użyczy Bóg wszechmogący i Zbawiciel nasz, Jezus Chrystus.

  • (Ł/U) …miłosierdzia i pokoju niechaj wam w pełni użyczy Bóg… (zamiast: pokój zależny jest od uczynków człowieka, zatem miłosierdzie Boże jest zależne od woli ludzkiej)
    .

Polikarp stwierdza że prawdziwi wierzący posiadają miłość wzajemną co dowodzi, że są prawdziwie wybrani przez Boga. Mówi również że Jezus umarł za wierzących. Wyrażnie też mówi zostali zbawieni nie dzięki uczynkom a z woli Boga przez Chrystusa. Nie wola nasza a Boża jest podkreślana w tym fragmencie listu Polikarpa.

1-2. Wespół z wami uradowałem się wielce w Panu naszym Jezusie Chrystusie, żeście mieli okazję przyjąć u siebie te [żywe] wizerunki prawdziwej miłości i odprowadzić ich w dalszą drogę, [gdy odchodzili] spętani świętymi więzami, które są diademem królewskim prawdziwych wybrańców naszego Boga i Pana.  A [cieszę się również], że mocny korzeń naszej wiary, sławiony już dawno, trwa aż do dzisiaj i przynosi owoce w Panu naszym Jezusie Chrystusie, który zgodził się za nasze grzechy wyjść naprzeciw śmierci i którego „Bóg wskrzesił, uwalniając z udręk podziemia”. 3. „W Niego to, nie widząc Go, wierzycie z radością niewymowną i pełną chwały”, a do radości tej wielu dojść pragnie. I wiecie, że „łaską jesteście zbawieni, nie dzięki waszym uczynkom”, lecz z woli Boga przez Jezusa Chrystusa.

  • (U) …spętani świętymi więzami… (zamiast: z własnej woli wybraliśmy Boga)
  • (L) …które są diademem królewskim prawdziwych wybrańców naszego Boga… (zamiast: zbawieni są wszyscy)
  • (L) …który zgodził się za nasze grzechy wyjść naprzeciw śmierci… (zamiast: za grzechy każdej żywej osoby jaka kiedykolwiek żyła na świecie)
  • (P) …odprowadzić ich w dalszą drogę, [gdy odchodzili] spętani świętymi więzami… (zamiast: jesteśmy wolni i możemy zdecydować się utracić zbawienie)
  • (Ł) …łaską jesteście zbawieni, nie dzięki waszym uczynkom”, lecz z woli Boga przez Jezusa Chrystusa… (zamiast: z łaski i z uczynków jesteście zbawieni)
    .

Autor listu mówi wyrażnie, że wiara w Jezusa została im dana przez Boga i jest matką wszystkich wierzących.

III. 1. Nie sam od siebie, bracia, piszę wam to wszystko o sprawiedliwości, lecz tylko dlatego, żeście mnie sami pierwsi o to poprosili. 2. Ani bowiem ja, ani nikt inny podobny do mnie nie może dorównać mądrością błogosławionemu i chwalebnemu Pawłowi, który będąc u was rozmawiał osobiście z ludźmi owych czasów. Wyłożył im wtedy dokładnie i z mocą słowo prawdy, jak również po swoim wyjeździe napisał list do was. Jeśli wczytacie się weń uważnie, możecie zbudować się w wierze, która została wam dana. 3. Wiara jest matką nas wszystkich, za nią idzie nadzieja, a poprzedza ją miłość do Boga, do Chrystusa i do bliźniego. Jeśli ktoś trwa w tych cnotach, wypełnił przykazanie sprawiedliwości. Ten bowiem, kto ma miłość, daleko jest od każdego grzechu.

  • (T) …w wierze, która została wam dana…. (zamiast: mieliście dość wiary, aby Bóg zdecydował was zbawić)
    .

Uczeń Apostoła Jana mówi mówi, że Ci co zaprzeczają że Jezus przyszedł w ciele sa naprawdę dziećmi diabła i wzywa do wiernośći nauce apostolskiej oraz wzywa adresatów swoich listów aby prosili wszechmogącego Boga o łaskę wytrwania co pokazuje że to Bóg jest sprawcą i dokonćzycielem wiary a nie człowiek.

VII. 1.-2 Każdy bowiem, kto nie uznaje, że Jezus Chrystus przyszedł w ciele, jest antychrystem, kto nie uznaje świadectwa krzyża, ten jest diabła, a kto według swoich własnych pragnień zniekształca powiedzenia Pana, mówiąc, że nie ma ani zmartwychwstania, ani sądu, taki człowiek jest pierworodnym Szatana. Dlatego też porzućmy próżne rozważania tłumu i błędne doktryny, zwróćmy się do tej nauki, którą od początku nam przekazano. Bądźmy trzeźwi, abyśmy mogli się modlić, trwajmy w postach, zanosząc prośby do Boga wszechmogącego, żebyśmy nie ulegli pokusie, bo — jak Pan sam powiedział — „duch wprawdzie ochoczy, ale ciało słabe”.

  • (P) …zanosząc prośby do Boga wszechmogącego, żebyśmy nie ulegli pokusie… (zamiast: wytrwanie od pokus jest od nas zależne)
    .

Pod koniec swego listu Poliarp prosi Boga aby Filipianie byli budowani w wierze, w prawdzie, we wszelkiej łagodności, w cierpliwości i umiejętności czekania, w wytrwałości i czystości oraz aby dał On im udział w dziedzictwie świętych swoich co pokazuje że wiara i wytrwanie są darmową łaską Boga. Wzywa wierzących do wzajemnej modlitwy o siebie, za niewierzących, za prześladowców co pokazuje,  że wiara jest darem Boga skoro chrześcijanie mają o nią prosić Boga dla wrogów Ewangelii.

XI 2.-3 Bóg zaś i Ojciec Pana naszego Jezusa Chrystusa,  jak też On sam, wieczny Apostoł, Syn Boży, Jezus Chrystus, niech buduje was w wierze, w prawdzie, we wszelkiej łagodności, w cierpliwości i umiejętności czekania, w wytrwałości i czystości. Niech da wam On udział w dziedzictwie świętych swoich, a razem z wami nam i wszystkim ludziom, jacy tylko żyjąc pod niebem uwierzą w Pana naszego Jezusa Chrystusa i Jego Ojca, który wskrzesił Go z martwych. Módlcie się za wszystkich świętych. Módlcie się także za cesarzy, za możnych, za władców, za tych, co was prześladują i nienawidzą, i za nieprzyjaciół krzyża, aby owoce wasze były widoczne dla wszystkich, a wy abyście byli w Nim doskonali.

  • (T) …Jezus Chrystus, niech buduje was w wierze… (zamiast: możemy wzbudzić w sobie wiarę)
  • (L) …Niech da …On udział w dziedzictwie świętych swoich wszystkim ludziom… (zamiast: wszyscy ludzie zostali przez Jezusa zbawieni)
  • (P) …Jezus Chrystus, niech buduje was …w wytrwałości i czystości… (zamiast: sami możemy wytrwać w wierze i w czystości)
  • (P) …Módlcie się… abyście byli w Nim doskonali… (zamiast: to od nas zależy, czy będziemy doskonali)
    ..

Podsumowanie

Moja osobista refleksja jest taka, że gdyby w trakcie sporu pomiędzy Pelagiuszem a Augustynem (IV-V wiek n.e) pochylono się nad tekstami  tychże Ojców Apostolskich to można by wykazać ciąglość historyczną nauki o darmowości łaski zbawienia u bezpośerdnich uczniów Apostołów. Nauki o darmowej łasce wiary, upamiętania i wytrwania jak widać można z łatwością wykazać u Ojców Apostolskich.

Michał Głazowski

Zobacz w temacie

 

Print Friendly, PDF & Email