Trzy obiekcje wobec doktryny podwójnej predestynacji, część 3

Spis treści

Trzecia obiekcja: co do podstawy wybrania

Rzym. 9:10-13 10. A nie tylko to, ale i Rebeka, gdy poczęła z jednego mężczyzny, naszego ojca Izaaka; 11. Gdy dzieci jeszcze się nie urodziły i nie zrobiły nic dobrego ani złego, aby zgodnie z wybraniem trwało postanowienie Boga, nie z uczynków, ale z tego, który powołuje; 12. Powiedziano jej, że starszy będzie służył młodszemu 13. Jak jest napisane: Jakuba umiłowałem, ale Ezawa znienawidziłem.

Elekcja (przeznaczenie do zbawienia) i koniecznie jej towarzysząca doktryna Reprobacji (przeznaczenie na potępienei) stanowią dwie składowe znienawidzonej przez nieodrodzonych ludzi doktryny Predestynacji.

Predestynacja jest związana z doktryną ograniczonego (co do zakresu, lecz nie co do skuteczności czyli celu!) odkupienia, która uczy czterech rzeczy:

że śmierć Chrystusa jest przebłaganiem za grzech
.
że to przebłaganie skutecznie osiąga cel, tj. wszyscy ci, za których Chrystus umarł, są naprawdę i całkowicie zbawieni i idą do nieba;
.
że Chrystus umarł tylko za konkretne osoby a nie za każdą pojedynczą osobę, która żyła lub będzie żyć;
.
że te konkretne osoby, za które Chrystus umarł, są wybrańcami, czyli tymi, których Bóg wybrał w wieczności, aby byli Jego ludem

W poprzednich częściach artykułu obalone zostały dwa ataki skierowane w świętą doktrynę Predestynacji: zakres Predestynacji (gdzie herezja odrzuca jej osobowy charakter) oraz cel Elekcji (tu heretycy twierdzą iż wybranie jest nie do zbawienia lecz do teokratycznych przywilejów). Oba zarzuty zostały obalone.

Czas na rozważenie trzeciego, którym jest atak w podstawę wybrania. Według Arminian dramatycznie broniących swojego błędnego przekonania o uniwersalnym zadośćuczynieniu predestynacja owszem, ma charakter duchowy, jednakże podstawa wybrania jest warukowa i zależna od uprzedniej wiary / niewiary człowieka.

Problem semantyki

Unik Arminian oparty jest o wypaczoną definicję Bożej przedwiedzy, rozumianej nie jako determinację lecz raczej przewidzenie ludzkich aktów wiary / odrzucenia wiary. Na podstawie tej rzekomej wiedzy Bóg dokonuje aktu warunkowej predestynacji.
.

Identyfikacja problemu

Bardzo istotnym jest wyjście z tego błędu, ponieważ Arminianie używają słowa przedwiedza w oderwaniu od jego biblijnego znaczenia. W tym ujęciu Bóg nie determinuje ale przewiduje ludzki akt wiary, na którego podstawie czyni swój własny akt Elekcji i Reprobacji.

Tragiczna w skutkach zmiana znaczenia słowa przedwiedza ma swoje źródło w przejętej od jezuitów koncepcji środkowej wiedzy Boga traktującej o hipotetycznych aktach ludzkich jakie mogłby mieć miejsce w stworzonych przez Boga tych lub innych warunkach, zaś logicznymi konsekwencjami błędnej definicji przedwiedzy są:

1) Konieczność uznania teologii procesu – w pewnym momencie historii Bóg spojrzał w tunel czasowy i dowiedział się co uczynią ludzie gdyby zapewnić im odpowiednie warunki; w ten sposób Bóg poszerzył swoją wiedzę, która najwyraźniej była niekompletna przez całą wieczność(Izaj. 14:27; 40:8, 13-14; 41:22; 45:21; 46:10; 48:3, 14; Dan. 4:35; Psalm 33:11; Dzieje 15:18; Rzym. 11:34; 1 Kor. 2:16) i zmienił się (Mal. 3:6; Hebr. 13:8; Jakuba 1:17)

2) Konieczność uznania zbawienia z uczynków – zbawieni zostają ci, którzy dokonali właściwego wyboru na podstawie ich suwerennego aktu wolicjonalnego stali się posłuszni Ewangelii i uwierzyli, co w rzeczywistości jest herezją zatracenia (Rzym. 3:20; 9:11, 32; 11:6; Gal. 2:16; 3:10; Efez. 2:10; 2 Tym. 1:9; Tyt. 3:5)
.

Refutacja błędu

Wbrew heretykom Pismo naucza, że Predestynacja (gr. προορίζω proorizo) zasadniczo odnosi się do wszystkiego, co Bóg nakazuje (a co musi się wydarzyć). Na przykład “predestynował” ukrzyżowanie.

Dzieje 4:27-28 27. Rzeczywiście bowiem Herod i Poncjusz Piłat z poganami i ludem Izraela zebrali się przeciwko twemu świętemu Synowi, Jezusowi, którego namaściłeś; 28. Aby uczynić to, co twojaręka i twójwyrokprzedtem postanowiły (προώρισεν proorisen), że ma się stać.

Gramatyczna zasada Granvilla Sharpa zrównuje znaczeniowo przedwiedzę (πρόγνωσις prognosis) z przeznaczeniem (προορίζω prohorizo).

1 Piotra 1:20 Przeznaczonego (προεγνωσμένου proegnosmenou – przedwiedza – zasada Granvilla Sharpa zrównująca prognosis i prohorizo) do tego przed założeniem świata, a objawionego w czasach ostatecznych ze względu na was.

Prawidłowa definicja: Boża przedwiedza tożsama jest z przeznaczeniem. Boża prognoza to w rzeczywistości determinacja. Innymi słowy wszystko to, co Bóg wie zostało przez Niego zarządzone. Biblia również używa tego słowa, aby mówić o szczególnej Boskiej determinacji niektórych ludzi, aby byli zbawieni. W tym użyciu oznacza to samo, co wybranie do zbawienia.
.

Ilustracja Jakuba i Ezawa

wers 11 Gdy dzieci jeszcze się nie urodziły i nie zrobiły nic dobrego ani złego, aby zgodnie z wybraniem trwało postanowienie Boga, nie z uczynków, ale z tego, który powołuje;

O ile ilustracja Izaaka i Ismaela mogłaby przysporzyć pewnych kłopotów przy odpieraniu arminianistycznego ataku, ponieważ matka Ismaela była Egipcjanką oraz niewolnicą, co mogło być częścią powodu jego odrzucenia, o tyle ilustracja Jakuba i Ezawa w doskonały sposób zaprzecza koncepcji rzekomego Bożego wyboru do zbawienia i na potępienie ze względu na jakikolwiek ludzki akt.

Jakub i Ezaw mają tych samych rodziców, są bliźniakami, urodzonymi niemal równocześnie, Ezaw był starszy co oddala koncepcję wyboru w oparciu o prawo pierwszeństwa (wybrany został młodszy Jakub). Czytamy o następujących logicznych zależnościach:
.

Relacja celu i podmiotu

Gdy dzieci jeszcze się nie urodziły

Obserwacje:

Boże postanowienie (Boży cel) uprzedza narodziny człowieka.
.
Stąd człowiek nie ma żadnego pasywnego wpływu na Boża decycję.
.
O Bożym wyborze nie decydują koneksje, układy czy też stratyfikacja społeczna ani nawet rodzinna przynależność.

Wnioski: zbawienie ma charakter uniwersalny w tym sensie, że nie jest uwarunkowane od “szczęścia” bycia urodzonym we właściwym miejscu i czasie.

To oznacza iż Ewangelia ma być głoszona wszelkiemu stworzeniu niezależnie od statusu społecznego czy też charakteru osoby (nawet najlepsi z ludzi nie nawrócą się do Boga jeśli nie są do tego przeznaczeni, również najgorsi z ludzi mogą się nawrócić jeśli zostali do tego wybrani przez Boga).
.

Relacja celu i uczynków

nie zrobiły nic dobrego ani złego

Obserwacje:

Boże postanowenie nie jest zależne od ludzkich uczyków.
.
Człowiek nie może aktywnie wpłynąć na Bożą decyzję co do Elekcji i Reprobacji.

Wnioski: tylko uznając doktrynę predestynacji możliwym jest głoszenie zbawienia z wiary bez uczynków.

W przeciwnym razie wiara i posłuszeństwo Ewangelii zostają zaliczone na konto człowieka stając się dodanymi elementami do zbawienia (synergizm) jest to dodanie ludzkich uczynków do zbawienia.
.

Warunek Predestynacji

aby zgodnie z wybraniem trwało postanowienie Boga,

Obserwacje:

Jedynym warunkiem Elekcji i Reprobacji jest Boże postanowienie. Bez tego warunku nie ma mowy o Predestynacji (Elekcji i Reprobacji).
.
Boży wybór nie jest oparty o żadne ludzkie uczynki, jak posłuszeństwo Ewangelii czy wiara, ale o suwerenną wolę Boga

Wnioski: Odwiecznym i niezmiennym celem Boga jest zbawienie wybranych i zatracenie potępionych.

Głoszone Słowo Boże jest zatem zawsze w pełni skuteczne, dla jednych ku zbawieniu, dla innych ku potępieniu.
,

Skuteczne powołanie

nie z uczynków, ale z tego, który powołuje;

Obserwacje:

Wola Boga sięga aż do Bożego nieodpieralnego i skutecznego powołania (efektywne powołanie wynika z Bożej Elekcji
.
Stąd pewność iż wszystko co Ojciec dał Chrystusowi przyjdzie do Niego i zostanie wskrzeszone, por. Jan 6:37-39, 65; 12:32; 17:2, 24):

Wnioski: ponieważ Elekcja przekłada się na skuteczne powołanie, należy z całą stanowczością głosić Ewangelię wszelkiemu stworzeniu pokładając przy tym całkowitą ufność iż Bóg w odpowiednim czasie skutecznie powoła swoich wybranych do wiary.

Doktryna Elekcji jest podstawą pokoju ducha w najtrudniejszych nawet warunkach ewangelizacyjnych i jednocześnie eliminuje potrzebę ludzkich sztuczek mających za cel przykucie uwagi słuchaczy, czy też wzbudzenie w nich poczucia potrzeby zbawienia.
.

Niemożliwy warunek

Jeśli wybór Boga byłby oparty o ludzkie uczynki rzekomej wolnej woli, zgodnie z wersem 11 postanowienie Boga nie mogłoby trwać, co zauważa sam twórca herezji środkowej wiedzy Boga, jezuita Luis de Molina:

“.. przed jakimkolwiek swobodnym określeniem swojej woli … [Bóg] rozeznał, co wolny wybór jakiegokolwiek stworzenia zrobiłby z własnej wrodzonej wolności, biorąc pod uwagę hipotezę, że powinien stworzyć go w tym lub innym porządku rzeczy, w tych lub tych okolicznościachlub [przy użyciu tej czy innej] pomocy – nawet jeśli stworzenie mogłoby, jeśli by zechciało, powstrzymać się od działania lub zrobić coś przeciwnego, mogąc uczynić to w wolności…” – Fredoso, O Boskiej Przedwiedzy, 119, Molina, Concordia, 4:49.11

Według Moliny relacja między hipotetycznymi okolicznościami i wolną wolą stworzenia nie jest bezpośrednią implikacją, gdyż połączenie między okolicznościami i wyborem stworzenia mogą być faktycznie inne niż te, jakie Bóg posiada w środkowej wiedzy. Stąd ludzki wolny wybór mógłby być zupełnie inny niż ten, jaki “zgodnie z wybraniem został postanowiony przez Boga”
.

Analogia Scriptura

1) Wybór jest wieczny i nie wynika z ludzkiego posłuszeństwa czy chęći świętości, jest dokładnie odwrotnie, ludzka świętość, wiara, posłuszeństwo są rezultatem Bożego, przedwiecznego i suwerennego dekretu

Efez. 1:4 Jak nas wybrał w nim przed założeniem świata, abyśmy byli święci i nienaganni przed jego obliczem w miłości.

2) Wybór jest wyłącznie według woli Boga

Efez. 1:5 Przeznaczył nas dla siebie, ku usynowieniu przez Jezusa Chrystusa, według upodobania swojej woli;
.
Efez. 1:11 W nim, mówię, w którym też dostąpiliśmy udziału, przeznaczeni według postanowienia tego, który dokonuje wszystkiego według rady swojej woli;

3) Wiara jest Bożym działaniem w człowiek, to akt Boży a nie ludzki

Efez. 1:19 wierzymy, według działania potęgi jego siły.
.
Kol. 2:12 Pogrzebani z nim w chrzcie, w którym też razem z nim zostaliście wskrzeszeni przez wiarę, która jest działaniem Boga, który go wskrzesił z martwych.

Konkluzje

Wybór Jakuba do zbawienia został poczyniony przed jego urodzeniem i nie był uzależniony od domniemanego dobrego postępowania na zasadzie “futurospekcji” (tj. przewidzenia późniejszych uczynków), za który Bóg umiłował Jakuba (wers 12).

Adekwatnie potępienie Ezawa nie było uzależnione od jego późniejszych aktów. Boża predestynacja wynika jedynie z Bożej woli, niezależnej od rzekomo przewidzianych ludzkich aktów dobrych czy złych.

Wybór Jakuba nie był oparty o jego dobry uczynek tj. posłuszeństwo Ewangelii i wiarę. Potępienie Ezawa nie było oparte o jego zły uczynek odrzucenia Ewangelii i niewiarę. Tym samym herezja Arminian zostaje przez Pismo Święte doszczętnie zdeptana.

Predestynacja nie jest oparta o ludzki wybór, nie była oparta o wybór Jakuba ani wybór Ezawa. Zbawieni wybierają Boga ponieważ Bóg najpierw wybrał konkretnych ludzi do zbawienia. Zbawieni miłują Boga ponieważ to Bóg ich najpierw umiłował a nie odwrotnie: Bóg umiłował tych, którzy najpierw Go umiłowali!

Jan 15:16 Nie wy mnie wybraliście, ale ja was wybrałem i przeznaczyłem, abyście wyszli i wydali owoc, i aby wasz owoc trwał, i aby Ojciec dał wam to, o cokolwiek poprosicie go w moje imię.
.
1 Jana 4:10 Na tym polega miłość, że nie my umiłowaliśmy Boga, ale że on nas umiłował i posłał swego Syna, aby był przebłaganiem za nasze grzechy.

Predestynacja jest Bożym suwerennym i determinującym w swoim charakterze dekretem utwierdzającym doktrynę Bożej wszechmocy i Bożej wierności, ponieważ Bóg w swoim działaniu jest niezależny od ludzkich uczynków. Predestynacja ma miejsce tak w świecie jak i w Kościele (nie wszystkie dzieci wierzących są wybrane do zbawienia).

Unieważnienie tej doktryny przez Arminian jest tożsame z włączeniem ludzkich uczynków do doktryny Elekcji co godzi w doktrynę usprawiedliwenia. Jeśli bowiem Bóg do zbawienia wybiera ludzi na podstawie ich posłuszeństwa i aktów wiary, w takim wypadku usprawiedliwienie częściowo jest dziełem Chrystusa a częściowo człowieka.

W tym ujęciu Słowo Boże przestaje być wiarygodne, ofiara zastępcza Chrystusa okazuje się niewystarczająca do zbawienia a człowiek, siłą rzeczy staje się współzbawicielem. W ostateczności Bóg przestaje być Bogiem

Potępienie tak wierzących heretyków jest sprawiedliwe.

Zobacz w temacie