Lekcja 8 – Zaimki wskazujące , Zaimek zwrotny

Zaimek wskazujący

οὗτος , ten

Zaimek demonstracyjny: “ten”

r. męski r. żeński r. nijaki
l. poj. l. mnoga l. poj. l. mnoga l. poj. l. mnoga
Nom. / Mian.  οὗτος / ten οὗτοι / ci αὕτη / ta αὗται / te τοῦτο / to ταῦτα / te
Gen. / Dop. τούτου / tego τούτων / tych ταύτης / tej τούτων / tych τούτου / tego τούτων / tych
Dat. / Cel. τούτῳ / temu τούτοις / tym, ταύτῃ / tej, z tą ταύταις / tym τούτῳ / temu, τούτοις / tym,
z tymi, o tych z tymi, o tych z tymi, o tych
 Acc. / Bier. τοῦτον / tego τούτους / tych ταύτην / tę, tą ταύτας / te τοῦτο / to ταῦτα  / te

 

Tak jak widzieliśmy w przedimku określonym, wszystkie formy zaczynają się od τ z wyjątkiem mianownika liczby pojedynczej i liczby mnogiej w rodzaju męskim i żeńskim. Zwróć uwagę na szorstki znak oddechowy w formach, które nie zaczynają się od τ . To, wraz z akcentem na penulcie, jest jedyną rzeczą, która odróżnia zaimek wskazujący αὕτη od zaimka osoby trzeciej αὐτή

Zauważ, że w rodzaju nijakim liczbie pojedynczej zarówno w mianowniku, jak i w bierniku, końcówka ν jest pominięta. Ale pod tym względem również zaimek wskazujący jest jak przedimek określony, podobnie też jak zaimek względny i przymiotnik ἄλλος .

Jedyną niespodzianką jest pozornie kapryśna natura dyftongu w rdzeniu. Rodzaj męski ma cały czas ου, ale żeńska liczba mnoga ma αυ . Co więcej, dyftong rdzeniu powraca do ου w żeńskim dopełniaczu liczby mnogiej. W rodzaju nijakim liczbie mnogiej oba rdzenie są jednakowo reprezentowane. Jednak możemy to zrozumieć, zauważając, że istnieje spójna zasada: gdziekolwiek zakończenie ma ο lub ω , rdzeń będzie miał ου, a gdziekolwiek zakończenie ma α lub η , rdzeń będzie miał αυ .

ἐκεῖνος , tamten

Zaimek demonstracyjny: “tamten
r. męski r. żeński r. nijaki
l. poj. l. mnoga l. poj. l. mnoga l. poj. l. mnoga
Nom. / Mian.  ἐκεῖνος / tamten ἐκεῖνοι / tamci ἐκείνη / tamta ἐκεῖναι / tamte ἐκεῖνο / tamto ἐκεῖνα / tamte
Gen. / Dop. ἐκείνου / tamtego ἐκείνων / tamtych ἐκείνης / tamtej ἐκείνων / tamtych ἐκείνου / tamtego ἐκείνων / tamtych
Dat. / Cel. ἐκείνῳ / tamtemu, tamtym ἐκείνοις / tamtym, ἐκείνῃ / tamtej, z tamtą, o tamtej ἐκείναις / tamtym, z tamtymi, o tamtych ἐκείνῳ / tamtemu, tamtym ἐκείνοις / tamtym, z tamtym, o tamtych
z tamtymi, o tamtych
 Acc. / Bier. ἐκεῖνον / tamtego ἐκείνους / tamtych ἐκείνην / tamtą ἐκείνας / tamte ἐκεῖνο / tamto ἐκεῖνα / tamte

ἐκεῖνος jest całkowicie regularny, z tym, że ponownie, mianownik rodzaju nijakiiego i wołacz nie mają końcowego ν .

Szyk wyrazów

Predykat = orzeczenie

Normalna pozycja dla zaimków wskazujących jest tym, co nazywamy pozycją predykatu. Jednak zaimki wskazujące w tej pozycji niekoniecznie muszą znajdować się w orzeczeniowej części zdania. Po prostu odnosimy się do słowa w tej pozycji, jako do pozycji predykatu, ponieważ w przypadku przymiotników jest ono faktycznie powiązane z predykatem. Pamiętajcie, że przymiotniki w pozycji predykatu muszą być w mianowniku i faktycznie są częścią predykatu, z kopulą (łącznikiem gramatycznym podmiotu i orzeczenia) implikowana jest pewna forma czasownika być. Z zaimkami wskazującymi nie ma to miejsca. Rozważ następujące przykłady:

Ponieważ kopula nie jest domniemana, gdy zaimek jest w tym położeniu, aby powiedzieć, że człowiek jest tym , czasownik musi być wyraźnie określony:

Użycie rzeczownikowe

Zaimek rzeczowy – zastępuje rzeczownik, np. ja, ty, my, wy, oni, kto, co, nic, coś, ktoś

Zauważ, że w ostatnim przykładzie zaimek wskazujący funkcjonuje jako rzeczowy. Rozważ następujące przykłady:

οὗτοι ἔχουσιν τὴν ἐξουσίαν (Obj. 11: 6)
oni (ci) mają moc

αὕτη γὰρ ἐστιν ἡ ἀγάπη τοῦ θεοῦ (1 Jana 5:3)
na tym( bowiem polega miłość Boga


Zaimek zwrotny

Zaimek zwrotny odbija działanie z powrotem do podmiotu, dlatego też polskie tłumaczenie będzie używać słowa się  i siebie. .

widzę się

Mówi do siebie

Ponieważ zaimek zwrotny odbija działanie z powrotem do podmiotu, sam nie jest podmiotem, ale jest przedmiotem czasownika. W związku z tym nie ma mianownika dla zaimka zwrotnego. Zauważ również, że w pierwszej i drugiej osobie liczby pojedynczej nie występują formy rodzaju nijakiego .

Istnieje pewna różnorodność opinii co do rozwoju zaimka zwrotnego. Robertson uważał, że zaimek osobowy był pierwotnie refleksyjny, a formy refleksyjne w hellenistyce były późnym rozwojem (s. 680, 687). Z drugiej strony, w gramatyce Blassa i Debrunnera powiedziano nam, że zaimki zwrotne “oddały część swojej pierwotnej funkcji zwykłym zaimkom osobowym w NT (jak w hellenistycznym)” (s. 147f). Niezależnie od tego, jakie są fakty historii i rozwoju, bez względu na to, czy chodziło o zastąpienie go lub zastąpienie go prostym zaimkiem osobistym, czy też nie uzasadniając etymologii, warto zauważyć, że zaimek zwrotny jest wizualnie kombinacją innych zaimków, które już poznaliśmy. Pamiętajmy, że prosty zaimek pierwszej osoby, biernik liczby pojedynczej, jest ἐμέ . Rdzeń tego słowa w połączeniu z formami αὐτός utworzą zaimek zwrotny pierwszej osoby.

Nawet jeśli nie ma różnicy dla osoby, ponieważ zaimek odzwierciedla działanie z powrotem do podmiotu, osoba ta jest łatwo rozpoznawalna. Poniższe przykłady ilustrują to:

οὐ γὰρ ἑαυτοὺς κηρύσσομεν (2 Kor 4:5)
nie głosimy bowiem samych siebie

Ponieważ κηρύσσομεν jest pierwszą osobą w liczbie mnogiej, wiemy, że tłumaczymy ἑαυτούς jako “sami”, a nie “siebie” lub “siebie”. (Zauważ, że Paweł nie mówi, ponieważ my sami nie nauczamy, a raczej mówi on, że głosili Jezusa Chrystusa jako Pana, a nie siebie.)

οὐκ ἔχετε ζωὴν ἐν ἑαυτοῖς (Jan 6:53)
nie będziecie mieć życia w sobie

Ponieważ ἔχετε jest drugą osobą w liczbie mnogiej, wiemy, że tłumaczymy ἑαυτοῖς jako siebie, a nie siebie lub samych siebie .

τὴν ἀγάπην τοῦ θεοῦ οὐκ ἔχετε ἐν ἑαυτοῖς (Jan 5:42)
nie macie w sobie miłości Boga

Ponieważ ἔχετε jest drugą osobą w liczbie mnogiej, możemy tłumaczyć ἑαυτοῖς jako w sobie.

Już nauczyliśmy się używać takich słów jak się, sobie i siebie tłumacząc mianownik αὐτός, używany jako intensyfikator czasowników. Musimy jednak wyraźnie rozróżnić między tamtym użyciem a tym. Zwróć uwagę na następujące kontrasty:

Intensywne stosowanie αὐτός Zaimek zwrotny
αὐτὸς ἀκούω τὸν λόγον ἀκούω ἐμαυτόν
Ja sam słyszę to słowo Słyszę siebie
intensyfikuje podmiot odzwierciedla działanie z powrotem do podmiotu
jest częścią pełnego podmiotu jest częścią pełnego rzeczecznia
jest zawsze w mianowniku nigdy nie jest mianownikiem

.


Ściągnij lekcję