Spis treści
Argumenty za jednym Izajaszem
Izaj.28:13 I słowo PANA będzie im: przykazanie za przykazaniem, przykazanie za przykazaniem, przepis za przepisem, przepis za przepisem, trochę tu, trochę tam, po to, aby szli, padli na wznak i rozbili się, aby zostali uwikłani i pojmani.
Atak wyższej krytyki tekstu na Pismo Święte jest atakiem nieodrodzonych umysłów na Boga. Jeśli wrogom uda się podważyć wiarygodność spisanego tekstu, sam Bóg zostanie podważony. Jeśli bowiem Pismo nie jest natchnionym dziełem to jest ludzkiego autorstwa. Z tego płynie prosty wniosek, że jak każdy człowiek, tak i Pismo może się mylić. Zatem nic o Bogu nie można wiedzieć na pewno.
Tak “osłabiony” Bóg pozostaje mitycznym bytem, być może częściowo objawionym a już z pewnością częściowo będący wytworem ludzkiego umysłu. W ostateczności triumfująca ludzka mądrość na Bożym tronie sadza człowieka, aby suwerennie i wybriórczo okreśić co jest a co nie jest prawdą o Bogu.
Zabieg ten jest celowy i posiada ukrytą misję. Jest nią otworzenie nieupamiętanym grzesznikom furtki do życia wiecznego poza Chrystusem.
Ewentualnie chodzi o proste uspokojenie sumienia: jeśli Pismo się mylli to być może Bóg nie jest taki sprawiedliwy i jakimś sposobem przymknie oko na ludzkie grzechy praktykowane skrycie jak Karl Barth, który uprawiał bigamię za zgodą małżonki, a może nawet i otwarcie czego domagają się środowiska “chrześcijańskich” sodomitów i aborcjonistów?
Oczekiwanie, że będzie można udowodnić jedność autorstwa Księgi Izajasza jest równie nierozsądne, jak przypuszczenie, że jedność została obalona przez uczonych. Wewnętrzne dowody w obu przypadkach są nierozstrzygające.
Istnieją jednak argumenty, które potwierdzają przekonanie, że był tylko jeden autor, jeden Izajasz. Oto niektóre z nich:
Jedność idei
Krąg idei jest uderzająco taki sam na całej przestrzeni Księgi.
A) Weźmy na przykład imię Boga, które jest niemal swoiste dla Księgi Izajasza: “Święty Izraela“. Ten tytuł dla Jahwe występuje w Księdze Izajasza w sumie 25 razy i tylko 6 razy w innych miejscach Starego Testamentu (z czego jeden w paralelnym fragmencie).
Fraza spaja wszystkie poszczególne fragmenty ze sobą i odciska na nich osobiste imprimatur tego, który widział wizję majestatycznego Boga siedzącego na swoim tronie, wysokiego i uniesionego, i słyszał chóry anielskie śpiewające:
Izaj. 6:3 Święty, Święty, Święty jest Jahwe zastępów: cała ziemia pełna jest chwały Twojej“
Obecność tego Bożego imienia w różnych częściach Księgi ma większą wartość dla identyfikacji Izajasza jako autora tych wszystkich proroctw, niż gdyby Jego imię było wypisane na początku każdego rozdziału, z tego powodu, że ta sama Boża teologia jest wpleciona w samo włókno i strukturę całej Księgi.
Tytuł ten występuje
- 12 razy w rozdziałach 1-39 (Izaj. 1:4; 5:19, 24; 10:20; 12:6; 17:7; 29:19; 30:11, 12, 15; 31:1; 37:23)
. - i 13 razy w rozdziałach 40-66 (Izaj. 41:14, 16, 20; 43:3, 14; 45:11; 47:4; 48:17; 49:7; 54:5; 55:5; 60:9, 14)
. - Pozostałe 6 wystąpień frazy: 2 Królów 19:22; Psalm 71:22; 78:41; 89:18; Jer. 50:29; 51:5
Jest po prostu nienaukowym twierdzić, że różni domniemani autorzy spornych fragmentów wszyscy używali tego samego tytułu przez naśladownictwo.
B) Inną wyjątkową ideą, która występuje ze znacznym powtórzeniem w Księdze Izajasza, jest myśl o “autostradzie”. Por. Izaj. 11:16; 35:8; 40:3; 43:19; 49:11; 57:14; 62:10
C) Kolejną jest idea „resztki” zbawionych, por. Izaj. 1:9; 6:13; 10:20, 21, 22; 11:11, 12, 16; 14:22, 30; 15:9; 16:14; 17:3, 6; 21:17; 28:5; 37:31; 46:3; 65:8, 9
D) Jeszcze inną jest pozycja, jaką w myślach proroka zajmuje „Syjon” por. Izaj. 2:3; 4:5; 18:7; 24:23; 27:13; 28:16; 29:8; 30:19; 31:9; 33:5, 20; 34:8; 46:13; 49:14; 51:3; 11; 52:1; 57:13; 59:20; 60:14; 62:1; 11; 65:11; 25; 66:8
E) Oraz wyrażenie „bóle rodzącej kobiety”. por. Izaj. 13:8; 21:3; 26:17, 18; 42:14; 54:1; 66:7
Wszystko to i wiele innych, mniej charakterystycznych teologicznych sygnatur, naznacza psychologicznie księgę indywidualnością, którą trudno wytłumaczyć, jeśli jest ona rozbijana na różne części i rozpowszechniana pod autorstwem wielu osób na przestrzeni wieków.
.
Styl literacki
Jako dowód negatywny, styl literacki nie jest zbyt bezpiecznym argumentem, gdyż jak mówi profesor McCurdy:
“W przypadku pisarza obdarzonego zdolnościami Izajasza, styl nie jest pewnym kryterium autorstwa” (“Historia, Proroctwo i Zabytki”, II, s. 317 n.).
A) Jest jednak godne uwagi, że klauzula “bo usta Jahwe to wypowiedziały” występuje trzy razy w Księdze Izajasza, a nigdzie indziej w Starym Testamencie. Por.
Izaj. 1:20 Lecz jeśli będziecie nieposłuszni i uparci, miecz was pożre. Tak bowiem wyrzekły usta Jahwe.
.
Izaj. 40:5 Wtedy objawi się chwała Jahwe i ujrzy to razem wszelkie ciało. Tak bowiem mówiły usta Jahwe.
.
Izaj. 58:14 Wtedy będziesz rozkoszował się PANEM, a wprowadzę cię na wysokie miejsca ziemi i nakarmię cię dziedzictwem Jakuba, twego ojca. Tak bowiem powiedziały usta Jahwe.
B) Niezwykłe jest również to, że Boski tytuł „Mocasz Izraela” pojawia się trzy razy w Izajaszu i nigdzie indziej w Starym Testamencie.
Izaj. 1:24 Dlatego mówi Pan, PAN zastępów, Mocarz Izraela: Biada! Ulżę sobie od swoich przeciwników i zemszczę się na moich wrogach.
.
Izaj. 49:26 I tych, którzy cię gnębią, nakarmię ich własnym ciałem, a własną krwią się upiją jak moszczem. I wszelkie ciało pozna, że ja jestem PANEM, twoim Zbawicielem i twoim Odkupicielem, Mocarzem Jakuba.
.
Izaj. 60:16 Będziesz ssać mleko narodów i piersiami królów będziesz karmiona. I poznasz, że ja jestem PANEM, twoim Zbawicielem i twoim Odkupicielem, Mocarzem Jakuba.
C) Warto zauważyć, że wyrażenie “potoki wody” występuje w Izajaszu dwukrotnie i nigdzie indziej.
Izaj. 30:25 Na każdej wysokiej górze i na każdym wyniosłym pagórku będą strumienie i potoki wód, w dniu wielkiej rzezi, gdy wieże upadną.
.
Izaj. 44:4 I rozkrzewią się tak jakby pomiędzy trawą i jak wierzby nad potokami wód.
D) A najbardziej osobliwa jest skłonność autora do empatycznej reduplikacji. Izaj. 2:7, 8; 6:3; 8:9; 24:16, 19; 40:1; 43:11, 25; 48:15; 51:12; 57:19; 62:10
Styl Izajasza różni się znacznie od stylu każdego innego proroka Starego Testamentu i jest jak najbardziej odległy od stylu Ezechiela i proroków po wygnaniu.
.
Źródła historyczne
A) Weźmy na przykład, stałe odniesienie proroka do Judy i Jerozolimy, por. Izaj. 1:7-9; 3:8; 5:13; 24:19; 25:2; 40:2, 9; 62:4. Także do świątyni i jej rytuału kultu i ofiar. W rozdziale 1, kiedy wszystko było pomyślne, prorok skarżył się, że lud jest obfity i formalny w swoich ceremoniach i ofiarach;
Izaj. 1:11-15 11. Co mi po mnóstwie waszych ofiar? – mówi PAN. Jestem syty całopaleń baranów i tłuszczu tuczonych zwierząt; nie pragnę krwi cielców, jagniąt i kozłów. 12. Gdy przychodzicie, by stanąć przede mną, kto od waszych rąk żądał tego, abyście deptali po moich dziedzińcach? 13. Nie składajcie już więcej daremnych ofiar. Kadzidło wzbudza we mnie odrazę; nowiów i szabatów, zgromadzeń nie mogę znieść – bo to nieprawość, ani uroczystości. 14. Waszych nowiów i świąt nienawidzi moja dusza. Stały się dla mnie ciężarem; znużyło mnie ich znoszenie. 15. Gdy wyciągniecie swoje ręce, skryję swoje oczy przed wami. A gdy będziecie mnożyć modlitwy, nie wysłucham, gdyż wasze ręce są pełne krwi.
B) W rozdziale 43 przeciwnie, kiedy kraj został opanowany przez Asyryjczyków, a Sennacheryb oblegał miasto, prorok skarży się, że nie przynieśli Jahwe owiec ze swoich ofiar całopalnych ani nie uczcili go swoimi ofiarami.
Izaj. 43:23-24 23. Nie przyniosłeś mi baranka na swoje całopalenie, nie czciłeś mnie swymi ofiarami. Nie zmuszałem cię do służenia mi ofiarami i nie obciążałem cię ofiarą kadzidła 24. Nie kupiłeś mi za pieniądze wonności ani mnie nie nasyciłeś tłuszczem swoich ofiar. Ale obciążyłeś mnie swoimi grzechami i utrudziłeś mnie swoimi nieprawościami.
C) W rozdziale 66 nie tylko zakłada się istnienie świątyni i przestrzeganie rytuału świątynnego, ale skazuje się tych, którzy pokładają swoją ufność w materialnej świątyni i zewnętrznych ceremoniach kultu świątynnego.
Izaj. 66:1-3, 6, 20
.1. Tak mówi PAN: Niebo jest moim tronem, a ziemia podnóżkiem moich stóp. Gdzie więc będzie ten dom, który mi zbudujecie? Gdzie będzie miejsce mego odpoczynku?
2. Bo to wszystko moja ręka uczyniła i dzięki niej powstało to wszystko, mówi PAN. Lecz ja patrzę na tego, który jest ubogi i skruszony w duchu i który drży na moje słowo.
3. Ten, kto zabija wołu na ofiarę, to jakby zabił człowieka; kto zabija na ofiarę barana, to jakby ściął psu głowę; kto przynosi ofiarę, to jakby ofiarował krew świni; kto pali kadzidło, to jakby błogosławił bożkowi. Lecz jak oni wybrali sobie swoje drogi i ich dusza ma upodobanie w obrzydliwościach;
6. Odgłos zgiełku z miasta, głos ze świątyni, głos PANA oddającego zapłatę swoim wrogom.
20. I przyprowadzą wszystkich waszych braci jako dar dla PANA ze wszystkich narodów, na koniach, na rydwanach, w lektykach, na mułach i na wielbłądach, na moją świętą górę, do Jerozolimy, mówi PAN, tak jak synowie Izraela przynoszą dar w czystym naczyniu do domu PANA.
D) Jeśli chodzi o “wygnanie”, to stosunek proroka do niego przez cały czas jest stosunkiem zarówno antycypacji, jak i realizacji. I tak w rozdziale 57:1 sąd jest tylko zagrożony, jeszcze nie zadany: “Sprawiedliwy jest zabrany od mającego nadejść zła“. To znaczy, że wygnanie jest opisane jako jeszcze przyszłe. Z drugiej strony w rozdziale 3:8 “Jerozolima jest zrujnowana, a Juda upadła“; natomiast w rozdziale 11:11-12 “Pan po raz drugi ponownie wystawi swoją rękę, aby odzyskać resztkę (…) z czterech krańców ziemi“.
Interpretowanie takich wypowiedzi literalnie, bez uwzględnienia wyraźnego stosunku Izajasza do wygnania, prowadzi tylko do zamieszania. Żaden prorok nie uświadamiał sobie tak żywo ani nie opisywał tak żywo przeznaczenia Hebrajczyków.
.
Element przewidujący
To najsilniejszy dowód jedności Księgi Izajasza. Przewidywanie jest samą esencją proroctwa. Izajasz był wybitnym prorokiem przyszłości. Z niezrównaną gwałtownością wielokrotnie przeskakuje od rozpaczy do nadziei, od zagrożenia do obietnicy, od rzeczywistości do ideału. To, co Kent mówi o „Deutero-Izajaszu”, można z równą słusznością powiedzieć o samym Izajaszu:
„W kontakcie ze swoją epoką wielki nieznany prorok żyje w atmosferze przeszłości i przyszłości” (por. „Kazania, listy i Apokalipsa proroków Izraela”, s. 28.
Izajasz mówił do swojego wieku, ale zwracał się także do wieków przyszłych. Jego czasy są charakterystycznymi przyszłościami i proroczymi doskonałościami. O nim słowa A. B. Davidsona są szczególnie prawdziwe:
„Jeśli zbadamy jakąkolwiek księgę proroka… okaże się, że nauczanie etyczne i religijne jest zawsze drugorzędne, a zasadniczą rzeczą w księdze lub dyskursie jest spojrzenie proroka na przyszłość” (Hastings Słownik biblijny, artykuł „Proroctwo i prorocy”.
Izajaszowi wyjątkowo dane było przepowiadanie: w ten sposób;
A) Przed wojną syro-efraimską (734 p.n.e.) przepowiedział, że w ciągu sześćdziesięciu pięciu lat Efraim zostanie rozbity na kawałki (7:8); i zanim dziecko Maher-shalal-hash-baz nauczy się płakać: „Mój ojciec” lub „Moja matka”, bogactwa Damaszku i łupy z Samarii powinny zostać zabrane (8:4; por. 7:16).
Izaj. 7:8 Głową Syrii bowiem jest Damaszek, a głową Damaszku Resin; a po sześćdziesięciu pięciu latach Efraim będzie tak rozbity, że już nie będzie ludem.
.
Izaj. 8:4 Zanim bowiem to dziecko nauczy się wołać: Mój ojcze i moja matko, bogactwa Damaszku i łupy Samarii zostaną wywiezione przed króla Asyrii.
.
Izaj. 7:16 Zanim bowiem to dziecko będzie umiało odrzucać zło i wybierać dobro, ziemia, którą się brzydzisz, zostanie opuszczona przez dwóch swoich królów.
Wśród jego wcześniejszych proroctw jest wiele innych przepowiedni które wypełniły się duchowo w Kościele lub urzeczywistnią się w dokonałości zjednoczenia nieba i ziemi (por. Izaj. 1:27, 28; 2:2-4; 6:13; 10:20-23; 11:6-16; 17:14)
B) Na krótko przed upadkiem Samarii w 722 roku p.n.e. Izajasz przepowiedział, że Tyr będzie zapomniany przez siedemdziesiąt lat, a po upływie siedemdziesięciu lat jej towarem będzie świętość Jahwe.
Izaj. 23:15 I stanie się w tym dniu, że Tyr pójdzie w zapomnienie na siedemdziesiąt lat, na okres dni jednego króla. A po upływie siedemdziesięciu lat Tyr będzie śpiewał jak nierządnica.
C) Podobnie przed oblężeniem Aszdod w 711 r. p.n.e. głosił, że w ciągu trzech lat Moab zostanie doprowadzony do pogardy i że w ciągu roku cała chwała Kedaru zniknie
Izaj. 16:14 Ale teraz PAN powiedział: Po trzech latach, liczonych jak lata najemnika, chwała Moabu zostanie wzgardzona wraz z całym jego wielkim tłumem, a jego resztka będzie bardzo mała i bezsilna.
.
Izaj. 21:16 Gdyż tak Pan powiedział do mnie: Za rok, liczony jak rok najemnika, ustanie cała chwała Kedaru.
D) A niedługo przed oblężeniem Jerozolimy przez Sennacheryba w 701 r. p.n.e. przepowiedział, że w jednej chwili, nagle, mnóstwo wrogów Jerozolimy będzie jak pył (Izaj. 29:5); że jeszcze bardzo mała chwila i Liban zostanie zamieniony w pole (Izaj. 29:17); że Asyria będzie przerażona i padnie od miecza, ale nie od ludzi (Izaj 30:17, 31; 31:8).
Izaj. 29:5 Mnóstwo twoich wrogów będzie jak drobny pył, a zgraja okrutników jak rozwiane plewy. A stanie się to nagle, w okamgnieniu.
.
Izaj. 29:17 Czyż nie w bardzo krótkim czasie Liban obróci się w pole, a pole będzie uważane za las?
.
Izaj 30:17, 31 17. Tysiąc was ucieknie przed groźbą jednego, a przed groźbą pięciu wszyscy uciekniecie, aż zostaniecie jak maszt na szczycie góry i jak sztandar na pagórku. 31. Bo głosem PANA zostanie starty Asyryjczyk, który bił kijem.
.
Izaj. 31:8 Wtedy Asyryjczyk padnie od miecza, lecz nie człowieka walecznego, a miecz nieludzki pochłonie go. I ucieknie przed mieczem, a jego młodzieńcy będą podbici.
E) Co więcej, przez kilka dni dłużej niż rok, nieostrożne kobiety w Jerozolimie będą zaniepokojone (Izaj. 32:10, 16–20); i aby sprawiedliwi na Syjonie ujrzeli Jerozolimę jako spokojne mieszkanie, powrócili i przybyli ze śpiewem (Izaj. 33:17-24; 35:4, 10); lecz przeciwnie, Sennacheryb powinien usłyszeć nowinę i wrócić bez wystrzelenia strzały do miasta (Izaj. 37:7, 26-29, 33-35).
Podobnie po oblężeniu Jerozolimy przez Sennacheryba w 701 r. p.n.e. prorok nadal przepowiadał, a chcąc wykazać cierpiącej resztce Boga Jahwe i głupotę bałwochwalstwa, wskazywał na przepowiednie, które wygłosił już we wcześniejszych latach swej służby, oraz na fakt ich wypełnienia. Na przykład, mówi on;
W rozdziale 41:21-23, 26 n.: „Któż to oznajmił od początku, abyśmy wiedzieli, a wcześniej, abyśmy mogli powiedzieć, że ma rację?”
W rozdziale 42:9, 23: “Oto dawne rzeczy przeminęły, a nowe ogłaszam; zanim wypłyną, mówię wam o nich.“
W rozdziale 43:9, 12: “Kto z nich może to oświadczyć i pokazać nam dawne rzeczy? [tj. rzeczy, które mają nadejść w najbliższej przyszłości] Ja oświadczyłem, i zapisałem, i pokazałem.”
W rozdziale 44:7, 8, 27, 28: “Kto, jak nie ja, będzie wzywał i ogłaszał? … Rzeczy, które nadchodzą i które się spełnią, niech oni [bałwany] ogłaszają. Czyż nie oznajmiłem ci tego od dawna i nie pokazałem? A wy jesteście Moimi świadkami (…), który mówi o Cyrusie: On jest Moim pasterzem i wykona wszystkie Moje upodobania, mówiąc nawet o Jerozolimie: będzie zbudowana; a o świątyni: będzie założony Twój fundament.“
W rozdziale 45:1–4, 11, 21: „Ja, Jahwe, wzywam cię po imieniu, Bóg Izraela… Nazwałem cię po imieniu: nazwałem cię, chociaż mnie nie znasz… Proś Mnie o rzeczy, które mają nadejść… Ja go [Cyrusa] wzbudziłem w sprawiedliwości, a on zbuduje Moje miasto i uwolni Moich wygnańców”.
W rozdziale 46:10, 11: “Oznajmiając koniec od początku i od dawien dawna rzeczy, które jeszcze nie są dokonane; (…) nazywając drapieżnym ptakiem [Cyrusem] ze wschodu człowieka mojej rady (…) Tak, mówiłem, tak też sprawię“.
W rozdziale 48:3, 5: “Oznajmiłem dawne rzeczy od dawien dawna, (…) i pokazałem je, nagle je uczyniłem, a one się spełniły (…) Oznajmiłem ci to od dawien dawna; zanim to się stało, pokazałem ci to; abyś nie powiedział: Mój bożek je uczynił“.
I znowu w rozdziale 48:6-8, 14-16: “Pokazałem ci rzeczy nowe od tego czasu, nawet ukryte; … przed tym dniem nie słyszałeś ich, … tak, od dawien dawna ucho twoje nie było otwarte, … Któż z nich oznajmił te rzeczy? … Ja sam mówiłem; tak, powołałem go; od początku nie mówiłem w tajemnicy“.
Do tej długiej listy zapowiedzi prorok dodaje w drodze lamentu: “O, gdybyś posłuchał moich przykazań [w tym zapowiedzi]! Wtedy pokój twój byłby jak rzeka, a sprawiedliwość twoja jak fale morskie” (48:18).
Cyrus przedmiotem przewidywań
Z tych wszystkich licznych wyraźnych i często powtarzanych zapowiedzi jedna rzecz jest oczywista, a mianowicie, że w całej Księdze Izajasza wielki nacisk położony jest na przepowiadanie. “Cyrus” musi być uznany za przepowiedzianego z każdego punktu widzenia. Jedynym pytaniem jest, czy prorok podkreśla fakt, że sam przepowiada przyjście Cyrusa, czy też, że poprzednie przepowiednie dotyczące Cyrusa teraz w jego czasie się spełniają?
Uwaga Cheyne’a na ten temat jest pomaga zrozumieć to zagadnienie. Mówi on:
“Wydawca, który bez wątpienia trzymał się późniejszej żydowskiej teorii proroctwa, mógł wywnioskować z wielu fragmentów, zwłaszcza z 41:26; 48:3, 6, 14, że pierwsze pojawienie się Cyrusa zostało przepowiedziane przez starożytnego proroka, a obserwując pewne elementy izajaszowe we frazeologii tych rozdziałów, mógł zidentyfikować proroka z Izajaszem” (“Wprowadzenie do Księgi Izajasza”, str. 238). Dlaczego nie uznać wnioskowania “redaktora” za uprawnione?
Dr George Adam Smith podobnie dopuszcza, że Cyrus jest wypełnieniem wcześniejszych przepowiedni. Mówi:
“Nie można też twierdzić, jak niektórzy próbowali to robić, że prorok przepowiada te rzeczy tak, jakby już się wydarzyły. Albowiem jako część argumentu na rzecz wyjątkowej boskości Boga Izraela, Cyrus, żywy i nieodparty, i już akredytowany z sukcesem, jest wskazywany jako niewątpliwy dowód, że dawne proroctwa o wybawieniu dla Izraela już się wypełniają. Krótko mówiąc, Cyrus nie jest przedstawiany jako przepowiednia, ale jako dowód, że przepowiednia się spełnia” (Słownik Biblii Hastingsa, art. „Izajasz”, s. 493).
Dalej mówi:
“Głównym zatem roszczeniem, jakie rozdziały 40 i następne wysuwają wobec Boga Jahwe, jest Jego moc kierowania dziejami świata zgodnie z dawno przepowiedzianym i wiernie realizowanym celem. Twierdzenie to zaczyna się od dowodu, że Jahwe na długo przedtem przepowiedział wydarzenia, które teraz mają miejsce lub mają się wydarzyć, z Cyrusem jako ich centrum” (tamże, s. 496)*.
Dlatego w każdym przypadku należy rozumieć, że Cyrus jest przedmiotem przepowiedni. To naprawdę nie ma znaczenia, na którym końcu historii stoimy, czy w VII wieku przed naszą erą, czy w szóstym, Cyrus dla autora rozdziałów 40-48 jest przedmiotem przepowiedni. Czy rzeczywiście przewiduje on Cyrusa przed wypełnieniem się, czy też Cyrus jest dla niego wypełnieniem jakiejś starożytnej przepowiedni, nie zmienia to faktu, że Cyrus był przedmiotem przepowiedni ze strony kogoś.
Jak stwierdzono powyżej, całe pytanie brzmi: co podkreśla prorok,
- fakt, że przepowiada? czy,
. - że dawne przepowiednie są teraz przed jego oczami spełniając się?
Prawda jest taka, że prorok zdaje się żyć w atmosferze zarówno przeszłości, jak i przyszłości. Tak jest w przypadku Izajasza, który w swojej inauguracyjnej wizji (rozdz. 6) maluje scenę, którą Delitzsch opisuje jako “jakby przepowiednię w trakcie wypełniania”. To samo dotyczy przypuszczalnie rozdziałów 24-27. Tam prorok wielokrotnie wysuwa się w przyszłość i mówi z punktu widzenia spełnienia się jego przepowiedni.
Była to wybitna cecha Izajasza. W jednym czasie podkreśla on fakt, że przewiduje, a nieco później zdaje się podkreślać, że jego przepowiednie się spełniają. W związku z tym, jeżeli trzeba podjąć decyzję co do tego, kiedy Cyrus był rzeczywiście przepowiedziany, to oczywiście trzeba przyjąć, że był on przepowiedziany na długo przed jego rzeczywistym pojawieniem się.
Jest to zgodne z Deuteronomicznym sprawdzianem proroctwa, który mówi:
5 Mojż. 18:22 Gdy prorok przemawia w imieniu Jahwe, jeśli rzecz nie nastąpi, ani się nie spełni, to jest to rzecz, której Jahwe nie wypowiedział; prorok wypowiedział ją zuchwale, nie będziesz się go bał
Podobna przepowiednia znajduje się w Starym Testamencie: Król Jozjasz został przepowiedziany z imienia na dwa wieki przed swoim przyjściem.
1 Król. 13:2 I na słowo PANA zawołał przeciw ołtarzowi: Ołtarzu, ołtarzu, tak mówi PAN: Oto domowi Dawida urodzi się syn imieniem Jozjasz. Ten złoży na tobie kapłanów wyżyn spalających na tobie kadzidła i na tobie spalą kości ludzkie
.
2 Król 23:15-16 15. Ponadto ołtarz, który był w Betel, i wyżynę uczynioną przez Jeroboama, syna Nebata, który przywiódł Izraela do grzechu – także ten ołtarz i wyżynę zburzył. Spalił wyżynę, starł na proch i spalił gaj. 16. A gdy Jozjasz odwrócił się, zobaczył groby, które były tam na górze. Posłał i zabrał kości z tych grobów, i spalił je na ołtarzu, plugawiąc go zgodnie ze słowem PANA wygłoszonym przez męża Bożego, który wypowiedział te rzeczy.
Dr W. H. Cobb, w “Journal of Biblical Literature and Exegesis”, 1901 (str. 79), apeluje o “umniejszenie Cyrusa“, ponieważ Cyrus pojawia się tylko w rozdziałach 40-48, a następnie zostaje usunięty.
Dr Thirtle w swoim tomie zatytułowanym “Old Testament Problems” (str. 244-264), argumentuje, że imię “Cyrus” jest zwykłym apelatywem, będąc pierwotnie nie Koresh (Cyrus), ale Horesz (robotnik, rzemieślnik, łamacz wizerunków), i że rozdział 44-27, 28 jest zatem glosą. W przeciwieństwie do tych poglądów, obecny pisarz woli pisać Cyrus z dużej litery i szczerze przyznać, że jest on przedmiotem przepowiedni; ponieważ punktem argumentu autora jest to, że przewiduje on wydarzenia, które tylko Jahwe jest w stanie przepowiedzieć i doprowadzić do końca; innymi słowy, że przewidywanie jest dowodem bóstwa Jahwe.
.
Podsumowanie
Izajasz żył w czasach, w których potrzebne było przepowiadanie; (Amosa 3:9) Wydarzenia polityczne były kalejdoskopowe i istniały wszelkie bodźce do przewidywania. Ale tylko przepowiednie Jahwe były godne zaufania.
To, że proroctwa Izajasza zawierają wspaniałe przepowiednie, poświadcza zarówno Jezus ben-Sirach w Ekklosie. 48:20–25, który został napisany ok. 180 r. p.n.e., a Józef Flawiusz w jego „Starożytności” XI, I, 1, 2, datowanym na ok. 100 r. n.e.
Dlaczego ludzie mieliby się sprzeciwiać przewidywaniu na tak wielką skalę? Jeśli nie ma definitywności w każdej danej prognozie, jeśli nie wykracza ona poza zwykłe prognozowanie, nie ma w niej żadnej szczególnej wartości. Jedynym możliwym zarzutem jest to, że przewidywanie o tak drobnym charakterze jest “odrażające dla rozumu”. Ale odpowiedź na taki zarzut jest już w zasięgu ręki; może być odrażająca dla nieodrodzonego rozumu, ale z pewnością jest służebnicą rozumnej wiary. Wiara ma związek z przyszłością, tak jak przewidywanie ma związek z przyszłością; a Stary Testament jest przede wszystkim księgą, która zachęca do wiary.
Jedną wybitną cechą odróżniającą religię Izraela jest proroctwo. Tylko Hebrajczycy przepowiadali przyjście Mesjasza królestwa Bożego. W związku z tym, przepowiadanie nadejścia Cyrusa jako ludzkiego agenta zbawienia Izraela jest tylko typem prorockiego obrazu Boskiego agenta, posłusznego, cierpiącego Sługi Jahwe, który miał odkupić Izrael z grzechu.
Odmawiając Izajaszowi, synowi Amosa, przepowiedni dotyczących Cyrusa, proroctwo zostaje pozbawione swego zasadniczego charakteru i wyjątkowej perspektywy; pozbawiając te ostatnie rozdziały Izajasza ich cechy prognostycznej, sprowadza się je do zwykłego vaticinium ex eventu, a ich wartość religijna zostaje w znacznym stopniu utracona.
To wszystko pozwala nam jasno stwierdzić, że Izajasz jest jedynym autorem Księgi Izajasza, sama zaś Księga jest przez Boga natchniona.
2 Tym. 3:16 Całe Pismo jest natchnione przez Boga i pożyteczne do nauki, do strofowania, do poprawiania, do wychowywania w sprawiedliwości;
Na podstawie źródło
Zobacz w temacie
- Ilu było autorów Księgi Izajasza? część 1
- Księga Daniela obroniona, część 1
- Księga Rodzaju 1: fakt czy „alegoria”?
- Transmisja i Kanonizacja Pisma
- Tota Scriptura – Całe Pismo
. - Mityczna lina u nogi arcykapłana
- Gwiazda Remfana
- Skrypturalizm – najbardziej konsekwentna filozofia chrześcijańska, część 1
- Trwające proroctwo
- Natura znaków i cudów