Spis treści
Pierwsi apologeci
1 Piotra 3:15 Lecz Pana Boga uświęcajcie w waszych sercach i bądźcie zawsze gotowi udzielić odpowiedzi każdemu, kto domaga się od was uzasadnienia waszej nadziei, z łagodnością i bojaźnią.
.
Gal. 2:4 A to z powodu wprowadzonych fałszywych braci, którzy się wkradli, aby wyszpiegować naszą wolność, jaką mamy w Chrystusie Jezusie, aby nas zniewolić.
Wzrost znaczenia herezji i heterodoksji w pierwszym Kościele wymusił na ortodoksyjnie wierzących nauczycielach podjęcia wyzwania i obrony wiary raz przekazanej świętym (Judy 1:3-4). Kościół pozbawiony apologetów i polemistów staje się łatwym łupem fałszywych nauczycieli, którzy jako synowie ciemności są sprytniejsi od swoich przeciwników czyli nauczycieli zdrowej nauki i gdy już zajmą odpowiednią pozycję za puplitem, poprzez zręczne machinacje eliminują głosicieli prawdy i rozpoczynają rzeź owiec. (Łuk. 16:8; Dzieje 20:29).
II wiek naszej ery to okres wybitnych postaci chrześcijańśkiej apologetyki
Kwadratus z Aten (II wiek) mesjanizm i cesacjonizm
Daniel 9:24 Siedmdziesiąt tygodni zamierzono ludowi twemu i miastu twemu świętemu na zniesienie przestępstwa, i na zgładzenie grzechów i na oczyszczenie nieprawości, i na przywiedzienie sprawiedliwości wiecznej, i na zatrzymanie (וְלַחְתֹּם֙ wəlaḥtōm) widzenia i proroctwa, a na pomazanie Świętego świętych.
Żył na początku II wieku i jest uznawany za pierwszego poapostolskiego apologetę wiary chrześćijańskiej. Jako bezpośredni uczeń Apostołów i biskup Aten reprezentuje czystą doktrynę o bliskim związku z ortodoksją nauki głoszonej przez Dwunastu. Według Euzebiusza z Cezarei (264 – † 340 A.D.) Hadrian (76 – † 138 A.D.), cesarz w latach 117 – 138 otrzymał od Kwadrata książkę, w której zawarta została apologetyka wiary, jej mały urywek zachował się w formie cytatu Euzebiusza:
Euzebiusz
Historia Kościelna IV, 3
.
1. Po dziewiętnastu i pół roku panowania Trajana Ælius Adrian został jego następcą w imperium. Do niego Kwadratus skierował przemówienie zawierające apologetykę naszej religii, ponieważ niektórzy niegodziwi ludzie próbowali sprawić kłopot chrześcijanom. Dzieło wciąż pozostaje w rękach wielu braci, tak jak i nas samych, i dostarcza wyraźnych dowodów rozumowania tego człowieka i jego apostolskiej ortodoksji.
.
2. Sam ujawnia wczesną datę, w której żył, następującymi słowami: „Ale dzieła [czyli cuda] naszego Zbawiciela były zawsze obecne, ponieważ były prawdziwe: – tych, którzy zostali uzdrowieni, i tych, którzy powstali z martwych, którzy byli widziani nie tylko wtedy, gdy zostali uzdrowieni i kiedy zostali wskrzeszeni, ale byli też zawsze obecni; i nie tylko wtedy, gdy Zbawiciel był na ziemi, ale także po jego śmierci, żyli dość długo, tak że niektórzy z nich żyli nawet do naszych czasów. ” Taki był wtedy Kwadratus.
Kwadratus odpiera atak na prawdziwość Mesjasza to jest jego cel. Dowodem w sprawie są żyjący wskrzeszeni przez Jezusa ludzie, twierdzi jednoznacznie, że Chrystus to prawdziwy Mesjasz ponieważ Jego cuda były prawdziwe, czego dowidzi fakt, że niektórzy wskrzeszeni przez Niego ludzie żyli jeszcze za jego (czyli Kwadratusa) czasów, choć większość już zmarła.
Gdyby w tamtym czasie istniały jakiekolwiek cuda apostolskie nie padał by argument o niegodziwych ludziach, którzy najwyraźniej dokonywali fałszywych cudów, a konkretnie rzekomych wskrzeszeń. Bardzo łatwo wyobrazić sobie argumentację oponentów chrześcijaństwa: skoro dziś rzekomo wskrzeszacie ludzi to i wasz Chrystus, jest to zatem fałzsywym Mesjasz. Linia obrony Euzebiusza oparta jest o „żywy dowód” (dosłownie i w przenośni) w postaci wskrzszonych przez Jezusa (a nie przez rzokomo istniejących sukcesorów daru wskrzeszeń), co dowodzi, że te wskrzeszenia miały charakter wyjątkowy.
Albo jescze inaczej.
Gdyby apostolskie cuda-znaki ciągle istniały za czasów Kwadratusa, oponenci z łatwością mogliby użyć argumentu, że z Chrystusa żaden Mesjasz a cuda to żaden dowód ponieważ i dziś wielu ludzi wskrzesza. To moze jest wielu Mesjaszów? – mogliby pytać
Gdyby cuda apostolskie były obecne za czasów Kwadratusa powinien przyjąć inną linię obrony i wspomnieć o Apostołach oraz ich rzekomych sukcesorach. A tu cisza. W apologii stawia na unikalność cudów i ich cesację.
.
Arystydes z Aten (II wiek) monoteizm i antysabatarianizm
Kol. 2:16-17 16. Niech więc nikt was nie osądza z powodu jedzenia lub picia, co do święta, nowiu księżyca lub szabatów. 17. Są to cienie rzeczy przyszłych, ciało zaś jest Chrystusa.
Ten zmarły między 134 a 140 A.D. filozof i chrześcijański apologeta był autorem Apologii, której dwa pierwsze rozdziały w języku ormiańskim zostały odnalezione w 1878 roku przez ormiańskich mnichów. W 1889 roku na Synaju odnaleziona została druga kopia tego dzieła tym razem w języku syryjskim, co dowodzi jego autentyczności.
Euzebiusz
Historia Kościelna IV, 3
.
3. Również Arystydes, wierzący gorliwie oddany naszej religii, pozostawił, podobnie jak Kwadratus, apologię wiary, skierowaną do Adriana. Również jego dzieło zostało zachowane do dnia dzisiejszego przez wiele osób.
W tłumaczeniu na język syryjski z 1889 r. Arystydes rozpoczyna apologię od podania swojego imienia, informacji skąd pochodzi i że dzieło to przekazuje Antoniuszowi Piusowi. W pierwszym rozdziale głosi, że Bóg istnieje, ponieważ świat istnieje i że Bóg jest „wieczny, nieprzejezdny i doskonały”. W drugim rozdziale pisze, że istnieją cztery rasy świata;
1) Barbarzyńcy,
2) Grecy (w tym Egipcjanie i Chaldejczycy),
3) Żydzi i
4) chrześcijanie.
Następnie poświęca rozdziały 3-16 opisując różne grupy ludzi i sposób, w jaki praktykują religię. Barbarzyńcy (rozdziały 3-7) czczą martwych wojowników i żywioły Ziemi, które, jak twierdzi, są dziełami Boga, dlatego nie wiedzą, kim jest prawdziwy Bóg. Grecy (rozdziały 8–13) są następni, ponieważ:
„… są mądrzejsi niż Barbarzyńcy, ale popełnili błąd nawet większy niż Barbarzyńcy, ponieważ przedstawili wielu stworzonych bogów; niektórzy z nich przedstawiani są jako mężczyźni, a niektórzy jako kobiety; i w taki sposób, że niektórzy z ich bogów okazali się cudzołożnikami i mordercami, zazdrosnymi, gniewnymi i namiętnymi oraz mordercami ojców, złodziejami i grabieżcami ”.
Innymi słowy, Arystydes nazywa greckich bogów skorumpowanymi, niemoralnymi i winnymi bycia ludźmi. Kończy swoje rozdziały o Grekach, komentując wierzenia religijne Egipcjan, którzy, jak twierdzi, są największymi ignorantami na ziemi, ponieważ nie przyjęli wierzeń Greków lub Chaldejczyków, a zamiast tego czcili bogów wzorowanych na roślinach i zwierzętach.
Żydów (rozdział 14) komentuje tylko w zwięzły sposób. Arystydes chwali ich za oddawanie czci Bogu jako wszechmogącemu Stwórcy ale twierdzi, że „zbłądzili”, ponieważ
„ich służba jest kierowana ku aniołom, a nie Bogu, ponieważ przestrzegają sabatów i nowiów księżyca oraz Paschy i wielkiego postu, a także post, obrzezanie i czystość mięsa: nawet tych rzeczy nie przestrzegają doskonale ”. Arystedes, Apologia
W rozdziałach 15 i 16 Arystydes opisuje przykazania Boże i twierdzi, że chrześcijanie
„postępują w całej pokorze i życzliwości, a wśród nich nie ma fałszu i kochają się nawzajem”.
Wyjaśnia, że
„zanoszą do Niego prośby, które są właściwe dla Niego i dla nich, i w ten sposób osiągają bieg życia”.
Kończy Apologię w rozdziale 17, prosząc cesarza o zaprzestanie prześladowań Chrześcijan i nawracających się na wiarę.
Zobacz w temacie
- Trynitaryzm Justyna Męczennika
- Wykład IV – prześladowania kościoła
- Wykład VII – uczniowie Apostołów
- Wykład XVIII – List do Diogneta
