Definicja
Tryb życzeniowy jest trybem silnej ewentualności. Podobnie jak tryb przypuszczający (subjunctive), jest to tryb możliwości, jednakże tryb optatywny wyraża życzenie lub pragnienie. Słowo „optatywny” pochodzi od łacińskiego „optātīvus”, co oznacza „wybrano [życzenie]”.
Optatywnie o życzeniu lub modlitwie
Tryb optatywny to powszechne użycie czasownika do wyrażania życzeń. Przykładem jest
Rzym. 3: 3-4 3. Cóż bowiem, jeśli niektórzy nie uwierzyli? Czyż ich niewiara zniweczy wiarę Boga? 4. Nie daj Boże! (μὴ γένοιτο! me genoito! – oby to nigdy się nie stało!) Przeciwnie, niech Bóg będzie prawdziwy, a każdy człowiek – kłamcą, jak jest napisane: Abyś okazał się sprawiedliwy w swoich słowach i żebyś zwyciężył, gdy będziesz sądzony.
Przykład modlitwy znajdziemy w
1 Tes. 3:11 A sam Bóg i nasz Ojciec i nasz Pan Jezus Chrystus niech utoruje (κατευθύναι kateuthunai – oby doprowadził) naszą drogę do was.
Optatywnie o rozważaniu
Tryb optatywny jest często używany w pytaniach, w których mówca zastanawia się nad sensem rzeczy. Przykład znajdziemy w
Łuk. 1:29 Ale ona, ujrzawszy go, zlękła się z powodu jego słów i zastanawiała się, co miałoby znaczyć (εἴη ein – oby jest) to pozdrowienie.
Optatywnie o możliwości
Czasami tryb optatywny jest używany w zdaniach warunkowych, aby wyrazić konsekwencje w przyszłości nieoczekiwanego stanu, jak mówi dr Wallace: „Gdyby mógł coś zrobić, zrobiłby to” (Wallace, s. 484) Przykład znajdziemy w
Dzieje 17:18 Wtedy niektórzy z filozofów epikurejskich i stoickich spierali się z nim. Jedni mówili: Co chce powiedzieć (θέλοι theloi – chciałby powiedzieć gdyby mógł coś powiedzieć) ten nowinkarz? A inni: Zdaje się, że jest zwiastunem obcych bogów. Głosił im bowiem Jezusa i zmartwychwstanie.
Dr Dana i Mantey piszą: „W pełni wyrażony przykład brzmiałby: “Co chciałby powiedzieć, gdyby mógł coś powiedzieć?” Powyższe optatywy opcje pojawiają się jako spełnienie domniemanego warunku, a w zdecydowanej większości przypadków możemy dostarczyć z kontekstu warunek domniemany.” (Dana & Mantey, s. 174)
Zobacz w temacie
