Definicja

Tryb przypuszczający jest trybem możliwości i potencjalności, wyraża czynność nie jako pewną lecz jako prawdopodobną. W najprostszej formie tryb ten jest tłumaczony słowem „może” lub „mógł”.


Tryb przypuszczający rozważający

Zadaje pytanie prawdziwe lub retoryczne. Innymi słowy, gdy przesłuchanie nie zakłada odpowiedzi w rzeczywistości, lecz stanowi rozważanie lub narzędzie retoryczne. Tryb ten służy do zadawania pytania gdzie oczekuje się od słuchaczy przemyslenia odpowiedzi. Na przykład, gdy mówca prosi o wskazówki:

Marek 6:37  Lecz on im odpowiedział: Wy dajcie im jeść. Zapytali go więc: Czy mamy pójść (αγορασωμεν agorasomen – mielibyśmy pójść) i za dwieście groszy kupić chleba, i dać im jeść?

Przykład retorycznego trybu przypuszczającego

Rzym. 6:1 Cóż więc powiemy? Czy mamy trwać w grzechu, aby łaska obfitowała (πλεοναση pleonase–  mogła obfitować / obfitowałaby)?


Tryb przypuszczający zachęty

Jest używany, gdy mówca próbuje zachęcić innych do działania. Ponieważ nie istnieje tryb rozkazujący dla pierwszej osoby rzeczownika (nikt sam sobie nie nakazuje), w pierwszej osobie używana jest liczba mnoga wynik jest podobny do trybu rozkazującego i jest zwykle tłumaczony jako „niech”.

1 Jana 3:18 Moje dzieci, nie miłujmy (αγαπωμεν agapomen – miłujmy / mołowalibyśmy) słowem ani językiem, ale uczynkiem i prawdą


Aorist trybu przypuszczającego

Generalnie tryb przypuszczający wskazuje prawdopodobieństwo lub obiektywną możliwość wystąpienia. Działanie czasownika może się zdarzyć, w zależności od pewnych obiektywnych czynników lub okoliczności. Często jest używany w twierdzeniach warunkowych (tj. klauzulach „jeśli … to …”) lub w klauzulach celu. Jeśli jednak tryb przypuszczający jest stosowany w klauzuli celu lub wyniku, działania nie należy uważać za możliwy wynik, ale należy je postrzegać jako całkowicie pewny rezultat, który nastąpi w wyniku innego określonego działania. (źródło)

Połączenie czasu aorist z trybem przypuszczającym wyraża czynność bez jej wcześniejszej historii lub kontynuacji, która z pewnością będzie miała miejsce w przyszłości jako rezultat innego działania.

Filip. 3:11 Abym jakimkolwiek sposobem dostąpił (καταντησω katanteso) powstania z martwych. [dostapienie zmartwychwstania jest całkowicie pewne, kontrowersja dotyczy sposobu jego uzyskania].


Tryb przypuszczający zakazu

Stosowany aby wyrazić negatywną prośbę lub próbę, stosuje się czas aorist w trybie przypuszczającym z partykułą przeczącą μη me – nie.  Siła jest równoważna nakazowi i zwykle tłumaczona jest jako „nie”.

Obj. 22:10 Potem powiedział do mnie: Nie pieczętuj (μη σφραγισης me sfragises – nie pieczętuj / nie zapieczętowałbyś) słów proroctwa tej księgi, bo czas jest bliski.


Tryb przypusczający stanowczej negacji

Stosowany kiedy mówca chce jak najsilniejszej negacji w języku greckim stosuje podwójnej negacji ου μη hou me – nigdy nie w trybie przypuszczającym i może być przetłumaczony jako przenigdy lub żadną miarą, nie ma takiej możliwości. Tryb ten posiada szczególny wpływ na teologię na co wskazują nastepujące fragmenty:

Jan 10:28  A ja daję im życie wieczne i nigdy nie zginą (ου μη απολωνται hou me apolontai – przenigdy nie zginą) ani nikt nie wydrze ich z mojej ręki. [zbawienia nie można utracić]
.
Mat. 24:35 Niebo i ziemia przeminą, ale moje słowa nie przeminą (ου μη παρελθωσιν ho me parelthosin – przenigdy nie przeminą). [Słowo Boże jest niezmienne, nie podlega zanieczyszczeniu]
.
Rzym. 4:8 Błogosławiony człowiek, któremu Pan nie poczyta (ου μη λογισηται ho me legisetai przenigdy nie policzy) grzechu. [zbawienie jest z łaski nie z uczynków]


Klauzula celu / rezultatu

Klauzula celu wyraża cel głównej klauzuli zdania, podczas gdy klauzula rezultatu wyraża wynik. Klauzula celu i klauzula wyniku mogą być tworzone przy użyciu trybu łączącego ἵνα hina (aby) +. tryb przypuszczający.

Przykład klauzuli celu

Mat. 12:10 A był tam człowiek, który miał uschłą rękę. I chcąc go oskarżyć (ινα κατηγορησωσιν hina kategoresosin – aby mogli oskarżyć), zapytali: Czy wolno uzdrawiać w szabat?

Przykład klauzuli rezultatu

Jan 9:2 I pytali go jego uczniowie: Mistrzu, kto zgrzeszył, on czy jego rodzice, że się urodził ślepy (ινα τυφλος γεννηθη  hina tyflos genethe –  miał się urodzić ślepy)?


Trzeciorzędny warunek

Zdanie warunkowe składa się z dwóch części. Pierwszą jest warunek “jeśli…” Drugą jest dopełnienie “to…”.

  • Klauzula zawierająca założenie nazwana jest protazą (“jeśli” – klauzula podrzędna).
  • Klauzula zawierająca wyrażenie oparte o założenie nazywana jest apodozą (“to…” – główna klauzula).
Trzeciorzędny warunek zawiera spójnik ἐὰν ean (o ile, zanim, ale, poza) z trybem przypuszczającym w protazie i jakumkolwiek trybem w apodozie.  Trzeciorzędny warunek jest warunkiem pewności lub prawdopodobnego przyszłego spełnienia w zależności od warunku,
Jan 6:51 Ja jestem chlebem żywym, który zstąpił z nieba. [protaza] Jeśli ktoś będzie jadł (εαν τις φαγη ean tes fage jeśli ktoś zjadłby) z tego chleba, [apodoza] będzie żył na wieki. A chleb, który ja dam, to moje ciało, które ja dam za życie świata.

Klauzula czasowa

Ogranicza działanie w stosunku do czasu. Klauzula czasowa wykorzystuje przysłówek czasowy + tryb przypuszczający. Używane są tu przysłówki ἕως eos (aż do), ἄχρι achri (tak daleko jak, w czasie), μέχρι mechri (do czasu) lub spójnik ὅταν hotan (kiedy, kiedykolwiek).

Mat. 5:11 Błogosławieni jesteście, gdy będą wam złorzeczyć(οτανονειδισωσιν – kiedy znieważyliby), prześladować was i mówić kłamliwie wszystko, co złe, przeciwko wam z mego powodu
.
Marek 13:30 Zaprawdę powiadam wam: Nie przeminie to pokolenie,(μεχρις mechris – aż do czasu) się to wszystko stanie (γενηται genetai – stałoby się).


Klauzula względna

Wyraża prawdobodobny warunek w oparciu o ogónlny temat. Klauzula względna jest tworzona przez dodanie zaimka względnego ὅς hos (który, co)αν an (kolwiek) lub ἐάν ean (jeśli) + tryb przypuszczający

Jan 4:14 Lecz ktokolwiek by pił (οςαν πιη hos ean pie – ktokolwiek wypibły) wodę, którą ja mu dam, nigdy nie będzie pragnął, ale woda, którą ja mu dam, stanie się w nim źródłem wody wytryskującej ku życiu wiecznemu.

Źródło


Zobacz w temacie