Tło doktrynalne herezji Rzymskiego katolicyzmu i Arminianizmu

utworzone przez | kwi 3, 2023 | Egzegezy, Herezja Remonstrancji, Rzymski katolicyzm, Soteriologia: nauka o zbawieniu

Przedmowa

Takie jest znaczenie prawdy o usprawiedliwieniu zarówno dla Ewangelii, jak i dla zbawienia wybranego ludu Bożego, że obrona jej jest zawsze wskazana, jeśli nie jest konieczna.

Usprawiedliwienie jest Bożym przebaczeniem winnemu grzesznikowi – przebaczeniem grzechów – uwalniającym grzesznika od wiecznego potępienia. Jest to również dar sprawiedliwości dla grzesznika, który czyni grzesznika godnym życia wiecznego i chwały.

Paweł wskazuje na znaczenie prawdy o usprawiedliwieniu dla Ewangelii w Liście do Galacjan

Gal. 1:6 Dziwię się, że tak szybko dajecie się odwieść od tego, który was powołał ku łasce Chrystusa, do innej ewangelii

Utrata prawdy o usprawiedliwieniu, a dokładniej wypaczenie prawdy o usprawiedliwieniu (bo to jest zło Galacjan, o którym mówi Apostoł), skutkuje „inną ewangelią” niż Boża Ewangelia łaski. Ten, kto głosi inną ewangelię, wypaczając prawdę o usprawiedliwieniu, jest przeklęty przez Boga:

Gal. 1:9 Jak powiedzieliśmy przedtem, tak i teraz znowu mówię: Gdyby wam ktoś głosił ewangelię inną od tej, którą przyjęliście, niech będzie przeklęty”

Jedność Testamentów

Dawid wyraża znaczenie prawdy o usprawiedliwieniu dla zbawienia grzesznika w Psalmie

Psalm 32:1 Błogosławiony ten, komu przebaczono występek, komu grzech zakryto

Czyli błogosławiony, który jest usprawiedliwiony. Przebaczenie lub usprawiedliwienie jest podstawowym błogosławieństwem zbawienia. Bez niego nikt nie jest błogosławiony, ani duchowo, ani fizycznie. Dla mężczyzny lub kobiety, którzy nie są usprawiedliwieni, istnieje tylko boskie przekleństwo. Wraz z usprawiedliwieniem otrzymuje się wszystkie błogosławieństwa zbawienia, jak również błogosławieństwo Boże we wszystkich okolicznościach ziemskiego życia. Dla usprawiedliwionego mężczyzny lub kobiety nie ma przekleństwa.

Apostoł cytuje Psalm 32:1 w Liście do Rzymian 4, gdzie naucza o usprawiedliwieniu jako przypisaniu sprawiedliwości przez wiarę, niezależnie od uczynków.

Rzym. 4:6-7 Jak i Dawid mówi, że błogosławiony jest człowiek, któremu Bóg przypisze sprawiedliwość bez uczynków, mówiąc: Błogosławieni, których nieprawości są przebaczone i których grzechy są zakryte

Jak pokazuje centralne miejsce w Liście do Rzymian, usprawiedliwienie, którego podstawą jest odkupieńcza śmierć Jezusa Chrystusa, jest sercem głoszonej przez Kościół Ewangelii łaski. Usprawiedliwienie to także

1) Pokój chrześcijanina w życiu i śmierci:

Rzym. 5:1 Będąc więc usprawiedliwieni przez wiarę, mamy pokój z Bogiem przez naszego Pana Jezusa Chrystusa; 

2) Oraz źródło jego świętego życia:

Rzym. 12:1 Proszę więc was, bracia, przez miłosierdzie Boże, abyście składali wasze ciała jako ofiarę żywą, świętą, przyjemną Bogu, to jest wasza rozumna służba. 

Powody dla obrony doktryny

Istnieje kilka powodów, dla których dokładne omówienie i bezkompromisowa obrona usprawiedliwienia przez samą wiarę powinny zostać opublikowane obecnie.

Pierwszym z powodów jest to, że doktryna o usprawiedliwieniu wyłącznie przez wiarę jest tak fundamentalna dla Ewangelii łaski, że przedstawienie i obrona tej prawdy są zawsze na miejscu. Prawdziwy kościół Chrystusowy na świecie po prostu nie może milczeć na temat tej doktryny. Milczenie na temat usprawiedliwienia przez samą wiarę oznaczałoby milczenie w Ewangelii.

Prawdziwy kościół z pewnością nie może pozwolić fałszywym kościołom i heretykom na zepsucie tej ewangelicznej prawdy bez bicia na alarm i obrony wiary.

Drugim powodem jest to, że współcześnie obserwujemy najpoważniejszy atak na Ewangelię usprawiedliwienia, prawdopodobnie od czasów Reformacji. Wróg jest w środku.

Pojawia się, rozpoczyna atak i jest chroniony i broniony w kościołach Reformowanych i Prezbiteriańskich, które mają reputację ortodoksji. Kościoły, które tolerują, odmawiają potępienia, a nawet aprobują federalną wizję i jej heretyckich zwolenników na swoich najszerszych zgromadzeniach, nie są konserwatywne, to kościoły, które przybierają znamię fałszywego kościoła.

Trzecim powodem,  jest kolejna rocznica Reformacji Kościoła Jezusa Chrystusa. W 1517 r. Reformator Marcin Luter umieścił dziewięćdziesiąt pięć tez na drzwiach kościoła w Wittenberdze w Niemczech, co było aktem, przez który Jezus Chrystus rozpoczął reformację swojego kościoła.

Zasadniczym elementem tej Reformacji była prawda Ewangelii o usprawiedliwieniu wyłącznie przez wiarę. Celem tego rozważania jest uczczenie chwalebnego dzieła Chrystusa.

Głównym celem tego tekstu jest coś więcej niż świętowanie początku Reformacji. Naszym celem jest utrzymanie, obrona i promowanie Reformacji w niebezpiecznych dla Kościoła czasach. Tego też nauczyliśmy się od Lutra.

Na pewnym etapie postępu Reformacji Luter zwrócił się do narodu niemieckiego, którego słuchał. Głosił, że Bóg dał wam Ewangelię, ze szczególnym odniesieniem do prawdy o usprawiedliwieniu wyłącznie przez wiarę. Trzymajcie się tego, kontynuował, bo jeśli go zdeprawujecie lub pozwolicie, aby zostało wam to odebrane, sam Bóg wam to zabierze, a wy naród niemiecki już nigdy go nie odzyskacie.
.

Odstępstwo

Niemcy nie posłuchały ostrzeżenia swojego wielkiego proroka i nauczyciela. Niemcy porzuciły Ewangelię. Obecnie jest to duchowe i teologiczne pustkowie niewiary i liberalizmu. Na kościoły niemieckie spadł straszliwy sąd Boży.

To samo odstępstwo jest dziś bardzo zaawansowane na całym świecie. Większość kościołów głosi fałszywą ewangelię, która jest ewangelią, o sprawiedliwości i zbawieniu przez uczynki i wolę grzesznika (zob. Rzym. 9:16). Dzisiaj kościoły cieszące się najwyższą reputacją reformatorskiej ortodoksji są najwyraźniej bezradne wobec ataku federalnej wizji.

W takim czasie jak ten praca, która przypomina Luterowskie „stoję tutaj” ze szczególnym uwzględnieniem fundamentalnej doktryny Reformacji, jest nie tylko odpowiednia, ale wręcz konieczna. Jasna, jednoznaczna, wyznaniowa, biblijna prawda Ewangelii o usprawiedliwieniu wyłącznie przez wiarę, bez uczynków – jakichkolwiek uczynków, i żadnych uczynków! Tylko zewnętrzne, doskonałe dzieło Syna Bożego w naszym ciele, dzieło usprawiedliwiającego Boga Jezusa Chrystusa! Otrzymane przez samą wiarę!

Protestantyzmie, protestantyzmie w Ameryce Północnej, protestantyzmie na całym świecie, zwłaszcza protestantyzmie Reformowany i Prezbiteriański, ponownie usłysz tę Ewangelię, wierz jej, wyznaj ją i broń jej!

Rzym. 10:16 Ale nie wszyscy byli posłuszni ewangelii. Izajasz bowiem mówi: Panie, któż uwierzył naszemu głoszeniu?

Kontrowersja z Rzymem

Rzym. 11:6 A jeśli przez łaskę, to już nie z uczynków, inaczej łaska już nie byłaby łaską. Jeśli zaś z uczynków, to już nie jest łaska, inaczej uczynek już nie byłby uczynkiem.

XVI-wieczna Reformacja Kościoła polegała na wyzwoleniu Kościoła przez Chrystusa od herezji usprawiedliwienia, a więc od herezji zbawienia przez uczynki samego grzesznika. Odstępczy kościół tamtych czasów nauczał, że winni grzesznicy są

  • Częściowo usprawiedliwieni przez Jezusa Chrystusa przez wiarę
    ,
  • Częściowo przez własne dobre uczynki
    .
  • Ich własne dobre uczynki są decydującym czynnikiem w usprawiedliwieniu

Ten kościół rygorystycznie stosował swoją fałszywą doktrynę zbawienia z uczynków w życiu ludzi. W sakramencie pokuty lud płacił cenę „kary doczesnej” za swoje grzechy własnymi uczynkami „zadośćuczynienia”, czyli zadośćuczynienia sprawiedliwości Bożej.
.

Czyściec, odpusty oraz Trydent

Kościół nauczał ludzi, żeby po śmierci spodziewali się strasznych cierpień w miejscu zwanym czyśćcem. Cierpienie to miałoby być dalszą spłatą „doczesnego” długu za grzechy ludu.

Ponadto ożywiony kościelny handel odpustami związał lud nauką o usprawiedliwieniu przez uczynki. Poprzez wszelkiego rodzaju czyny, włączając w to zakup odpustów za pieniądze, ludzie mogli wydostać się z czyśćca do nieba, płacąc za grzechy.

Instytut, który w ten sposób zamanifestował znamię fałszywego kościoła – zaprzeczenie Ewangelii zbawienia z łaski – również narzucił ludziom swoją doktrynę uczynków, zaprzeczając, że ktokolwiek z nich może być pewny wiecznego usprawiedliwienia, a zatem i zbawienia, terror o wiele gorszy niż strach przed ogniem czyśćcowym. Usprawiedliwienie, które zależy od własnych uczynków grzesznika, jest z konieczności wysoce niepewne.

Tym odstępczym kościołem, który zatwardził się przeciwko Chrystusowi w czasie Reformacji, jest Kościół rzymskokatolicki. Rzym określił swoją heretycką doktrynę usprawiedliwienia w kanonach i dekretach dogmatycznych Soboru Trydenckiego (1563).

Kościół rzymskokatolicki nie zmienił swojej nauki o usprawiedliwieniu. Nie upamiętał się i nie wycofał się z doktryny o usprawiedliwieniu, która dała początek  Reformacji. Nie cofnął anatemy, którą wypowiedział w Trydencie na Protestancką doktrynę o usprawiedliwieniu wyłącznie przez wiarę. Rzeczywiście, Rzym potwierdził swoją heretycką doktrynę usprawiedliwienia w dogmatycznych dekretach Soboru Watykańskiego II (1962-65), włączając w to sakrament pokuty, czyśćciec i odpusty.
.

Konfesyjne potępienie Rzymu

Nauczanie Rzymu o usprawiedliwieniu znamy z potępienia go w wyznaniach Reformowanych, zwłaszcza w

  • Katechizmie Heidelberskim, pytania i odpowiedzi 57–64;
    .
  • Wyznaniu Belgijskim, art. 22–24; oraz
    .
  • Westminsterskim Wyznaniu Wiary, rozdziały 11 i 16.

Znamy rzymską doktrynę o usprawiedliwieniu także z oficjalnych oświadczeń Rzymu, zwłaszcza z kanonów i dekretów dogmatycznych z Trydentu, sesja szósta, dekret o usprawiedliwieniu.

Kanon 1. Jeśli ktoś twierdzi, że człowiek może zostać usprawiedliwiony przez swoje czyny dokonywane albo siłami natury ludzkiej, albo nauki Prawa, lecz bez łaski Bożej przez Chrystusa — niech będzie przeklęty.

Wiara czynna w miłości jako podstawa usprawiedliwienia

Doktryna Kościoła rzymskokatolickiego dotycząca usprawiedliwienia głosi, że winny grzesznik staje się sprawiedliwy na sądzie Bożym częściowo dzięki swoim dobrym uczynkom. Rzym szybko dodaje, zwłaszcza w sporze z protestanckimi obrońcami usprawiedliwienia przez samą wiarę, że grzesznik spełnia te uczynki tylko z pomocą łaski.

Dobre uczynki, które usprawiedliwiają, to te, które pochodzą z prawdziwej wiary w Chrystusa. Odwołując się do Listu do Galacjan 5:6, „wiara, która działa przez miłość”, Rzym twierdzi, że usprawiedliwienie jest przez wiarę i uczynki miłości, których dokonuje wiara. Ale grzesznik jest sprawiedliwy w boskim akcie usprawiedliwienia przez własne uczynki.

Sprawiedliwość grzesznika przed Bogiem jest zatem częściowo dziełem Chrystusa dla niego, zwłaszcza odkupieńczą śmiercią na krzyżu, a częściowo własnymi dobrymi uczynkami grzesznika. Grzesznik zarabia lub zasługuje i musi zasłużyć na przebaczenie i życie wieczne swoimi wysiłkami (z pomocą łaski – Rzym szybko dodaje – zwłaszcza w kontrowersjach). W doktrynie rzymskokatolickiej dobre uczynki grzesznika są przyczyną Bożego aktu usprawiedliwienia.
.

Wlanie sprawiedliwości i wolna wola

Dwie dodatkowe cechy rzymskiej doktryny o usprawiedliwieniu są godne uwagi jako podstawowe dla nauczania.

Po pierwsze, Rzym naucza, że usprawiedliwienie jest odnawiającym, uświęcającym dziełem Boga w grzeszniku, a nie ściśle prawną deklaracją Boga, sędziego nad grzesznikiem. Według Rzymu, w usprawiedliwieniu Bóg usprawiedliwia grzesznika, zamiast ogłaszać grzesznika sprawiedliwym. Bóg wlewa sprawiedliwość w grzesznika, zamiast przypisywać mu lub zaliczać grzesznikowi sprawiedliwość.

Ta doktryna o usprawiedliwieniu pozwala dobrym uczynkom grzesznika odegrać pewną rolę — decydującą rolę — w sprawie jego usprawiedliwienia. Kiedy Bóg osądza grzesznika (a także w przypadku Rzymu istnieje w usprawiedliwieniu ten element osądzania), bierze pod uwagę to, co zrobił sam grzesznik i jaki on jest w rzeczywistości (z pomocą łaski – szybko dodaje Rzym,  zwłaszcza w kontrowersjach). W usprawiedliwieniu, według Trydentu, Bóg „czyni nas sprawiedliwymi”, odnawiając nas, tak że

„jesteśmy nie tylko znani, ale naprawdę powołani i sprawiedliwi, otrzymując w sobie sprawiedliwość”.

Sprawiedliwość usprawiedliwienia jest „wrodzona” tym, którzy są usprawiedliwieni.[1]

Drugą cechą rzymskiej doktryny o usprawiedliwieniu, która jest podstawowa dla jej herezji, jest nauczanie Rzymu, że grzesznik ma „wolną wolę”, to znaczy naturalną, duchową zdolność wyboru Boga i dobra, kiedy są mu one ofiarowane. Chociaż upadli mężczyźni i kobiety są grzeszni i niezdolni do zbawienia, zachowują wolną wolę. To właściwe korzystanie z wolnej woli nadaje zasługę dobrym uczynkom grzesznika i odróżnia tych, których Bóg usprawiedliwia, od tych, których Bóg potępia.

Jeśli grzesznik zasługuje na usprawiedliwienie, musi mieć coś własnego, co przyczynia się do jego usprawiedliwienia. To, co on wnosi, jest właściwym korzystaniem z jego wolnej woli. W pierwszym rozdziale swojego wyznania, dotyczącym usprawiedliwienia, Trydent oświadczył, że „wolna wola”, chociaż „osłabiona… w swych mocach” u wszystkich ludzi z powodu grzechu Adama, „w żaden sposób nie wygasła w nich”. [2] Później Trydent przeklął tych, którzy zaprzeczają, że

„wolna wola człowieka… współdziała w usposobieniu i przygotowaniu się do uzyskania łaski usprawiedliwienia”[3].

Potępienie rzymskiej herezji

Kościoły Protestanckie, Reformowane i Luterańskie, potępiły rzymską doktrynę usprawiedliwienia jako herezję, jako radykalne i całkowite zepsucie Ewangelii, tak że jego doktryna o usprawiedliwieniu naznaczyła Rzym jako fałszywy kościół. Potępiając rzymską naukę o usprawiedliwieniu, Reformatorzy, zarówno Kalwin, jak i Luter, oraz kościoły Protestanckie, zarówno Reformowane, jak i Luterańskie, uznały rzymskokatolicką doktrynę o usprawiedliwieniu jako zasadniczo fałszywą doktrynę o usprawiedliwieniu przez uczynki prawa, które Paweł demaskuje i potępia w Rzymian 3-5 oraz w Liście do Galacjan.

Dowodem na to, że nic innego i nic mniej niż to było potępieniem rzymskiej nauki o usprawiedliwieniu przez Reformację, są znowu Protestanckie wyznania wiary. Te wyznania wiary potępiają rzymskokatolicką doktrynę o usprawiedliwieniu językiem, którego Paweł użył przeciwko nauczycielom usprawiedliwienia przez uczynki w Liście do Rzymian i Galacjan.

Podnoszą przeciwko doktrynie rzymskokatolickiej fragmenty Pisma Świętego, które Paweł napisał przeciwko tym, którzy w jego czasach nauczali sprawiedliwości z uczynków. Na poparcie Protestanckiej doktryny o usprawiedliwieniu, którą Kościół rzymskokatolicki przeklina, odwołują się do tekstów w Liście do Rzymian i Galacjan, które potwierdzają usprawiedliwienie przez wiarę.

Po zdemaskowaniu rzymskokatolickiej nauki o usprawiedliwieniu jako nauki, że „trzeba czegoś więcej oprócz Niego [Chrystusa]”, Konfesja Belgijska oświadcza, podobnie jak Protestancka nauka o usprawiedliwieniu:

„Dlatego słusznie mówimy wraz z Pawłem, że jesteśmy usprawiedliwieni tylko z wiary lub przez wiarę bez uczynków”[4]
.
Rzym. 3:28 Tak więc twierdzimy, że człowiek zostaje usprawiedliwiony przez wiarę, bez uczynków prawa.

W artykule 23 Belgijskiego Wyznania Wiary („Nasze usprawiedliwienie polega na przebaczeniu grzechów i przypisaniu sprawiedliwości Chrystusowej”), Kościół Reformowany wyznaje, że

„nasze zbawienie polega na odpuszczeniu naszych grzechów ze względu na Jezusa Chrystusa i że w tym zawarta jest nasza sprawiedliwość przed Bogiem”.

Dlatego Kościół Reformowany odrzuca jako domniemanie doktrynę rzymskokatolicką, zgodnie z którą lud Boży ma ufać „czemukolwiek w nas samych lub jakiejkolwiek naszej zasłudze”.

„Jak nas uczą Dawid i Paweł, oświadczając, że szczęściem człowieka jest to, że Bóg przypisuje mu sprawiedliwość bez uczynków. I ten sam Apostoł mówi, że jesteśmy usprawiedliwieni darmo, z Jego łaski, przez odkupienie, które jest w Jezusie Chrystusie” [5].

Na poparcie tego Reformowanego przekonania dotyczącego usprawiedliwienia i potępienia doktryny rzymskokatolickiej, Wyznanie Wiary odwołuje się do

Psalm 32:1-2 1. Błogosławiony ten, komu przebaczono występek, komu grzech zakryto. 2. Błogosławiony człowiek, któremu PAN nie poczytuje nieprawości i w którego duchu nie ma podstępu.
.
Rzym. 4:6-8 6. Jak i Dawid mówi, że błogosławiony jest człowiek, któremu Bóg przypisze sprawiedliwość bez uczynków, mówiąc: 7. Błogosławieni, których nieprawości są przebaczone i których grzechy są zakryte. 8. Błogosławiony człowiek, któremu Pan nie poczyta grzechu.
.
Rzym. 3:24 A zostają usprawiedliwieni darmo, z jego łaski, przez odkupienie, które jest w Jezusie Chrystusie.

Protestancka i Reformowana doktryna o usprawiedliwieniu jest biblijna. Doktryna rzymska jest fałszywą doktryną potępioną w Liście do Rzymian i Galacjan.
.

Kontrowersja z Arminianizmem

Rzym. 9:16 A więc nie zależy to od tego, który chce, ani od tego, który zabiega, ale od Boga, który okazuje miłosierdzie.

W ciągu zaledwie 50 lat po śmierci Marcina Lutra i zaledwie 30 lat po śmierci Jana Kalwina (i po napisaniu Katechizmu Heidelberskiego i Wyznania Belgijskiego) heretycka doktryna o usprawiedliwieniu spowodowała schizmę w Kościołach Reformowane w Holandii i ostatecznie w kościołach Reformowanych w całej Europie.

Duchowni i profesorowie tych kościołów, którzy nauczali herezji, są znani jako Arminianie na cześć czołowego teologa ich frakcji, Jakuba Arminiusza. Nazywa się ich również Remonstrantami z powodu protestu, jaki złożyli przeciwko ortodoksyjnej doktrynie Kościołów Reformowanych.
.

Istota herezji

Błąd Arminian dotyczący usprawiedliwienia jest często pomijany z powodu nacisku na walkę o pięć innych kardynalnych prawd wiary chrześcijańskiej. Te prawdy to

  1. predestynacja, .
  2. zadośćuczynienie, .
  3. duchowy stan upadłej ludzkości, .
  4. odradzająca łaska i.
  5. zachowanie świętych

– dobrze znane pięć punktów kalwinizmu. Niemniej jednak teologia arminiańska zawierała odrębną, błędną doktrynę o usprawiedliwieniu. Niezależnie od tego, że arminiańska doktryna usprawiedliwienia jest często ignorowana zarówno przez obrońców, jak i przeciwników Arminianizmu, i niezależnie od tego, że usprawiedliwienie nie jest wymieniane wśród głównych punktów, które były (i nadal są) sporne między herezją Arminiańską a Reformowaną ortodoksją, arminiańska doktryna usprawiedliwienie była (i nadal jest) niezwykle ważnym aspektem arminiańskiego wypaczenia Ewangelii łaski. John L. Girardeau miał rację, gdy stwierdził:

W niczym, z wyjątkiem twierdzenia o wyższości woli grzesznika w kwestii praktycznego zbawienia i wynikającego z tego odrzucenia suwerenności wybierającej łaski Bożej, teologia arminiańska nie jest bardziej ewidentnie wadliwa niż zaprzeczanie wielkiej zasadzie, że Bóg wymaga od grzesznika, w celu usprawiedliwienia, posiadania rzeczywistej, materialnej, doskonałej sprawiedliwości z uczynków [sprawiedliwości z uczynków Chrystusa w miejsce i przypisanej wybranemu wierzącemu].[6]

Konfesyjne potępienie Arminianizmu

To, że Arminianizm zawierał fałszywą doktrynę usprawiedliwienia i czym była ta fałszywa nauka, wynika jasno z potępienia herezji Arminian przez ortodoksyjne Kościoły Reformowane w Kanonach Synodu w Dort (1618-19). Chociaż to wyznanie wiary Kościołów Reformowanych nie poświęca osobnej części czy rozdziału obronie usprawiedliwienia w opozycji do fałszywego nauczania Arminianizmu dotyczącego usprawiedliwienia, to wyraźnie odnosi się i opisuje arminiańską doktrynę o usprawiedliwieniu.

Główne odniesienie do arminiańskiej doktryny o usprawiedliwieniu występuje w części o odrzuceniu błędów drugiej części Kanonów. W kontekście odrzucenia nauczania Arminian, którzy twierdzą że śmierć Chrystusa „nabyła dla Ojca samo prawo do ustanowienia z człowiekiem takiego przymierza, jakie Mu się podoba, czy to z łaski, czy z uczynków” (niezbędna implikacja doktryny Arminianizmu o powszechnym zadośćuczynieniu), Kanony potępiają ich, to jest Arminian,

Którzy nauczają: Że nowe przymierze łaski, jakie zawarł Bóg Ojciec z człowiekiem za pośrednictwem śmierci Chrystusa, nie polega na tym, że poprzez wiarę, która przyjmuje zasługi Chrystusa, jesteśmy usprawiedliwieni przed Bogiem i zbawieni, lecz na fakcie, iż Bóg, odwoławszy żądania doskonałego posłuszeństwa wiary, uważa samą wiarę i posłuszeństwo wierze, mimo iż niedoskonałe, za doskonałe posłuszeństwo prawu, i ocenia to jako godne nagrody życia wiecznego poprzez łaskę.[7]

Kluczowe zdanie w określaniu doktryny Arminian o usprawiedliwieniu brzmi: „uważa samą wiarę i posłuszeństwo wierze, mimo iż niedoskonałe, za doskonałe posłuszeństwo prawu, i ocenia to jako godne”.

Kanony analizują doktrynę Arminian o usprawiedliwieniu w podobny sposób w części pierwszej doktryny, dotyczącej odrzucenia błędów. Odrzucając nauczanie Arminian o warunkowym wybraniu, Kanony zauważają, że w myśleniu Arminian wybranie polega na tym, że Bóg nie tyle wybrał pewne osoby, a nie inne, ale

„akt wiary, który z samej swej natury jest niezasłużony, jak również jego niezupełne posłuszeństwo, jako warunek zbawienia, i aby łaskawie uznał to samo w sobie za całkowite posłuszeństwo i uznał za godne nagrody życia wiecznego”.

Takie rozumienie wiary, zarzucają Kanony, jest „szkodliwe” dla „prawdy o łaskawym usprawiedliwieniu”[8].
.

Wiara jako sprawiedliwość

Tak jak Kanony dokładnie opisują swoją doktrynę usprawiedliwienia, Arminianie nauczali (i nauczają), że akt wiary grzesznika sam w sobie jest jego sprawiedliwością wobec Boga, a zatem jego godnością uzyskania życia wiecznego. Oczywiście wiara grzesznika nie jest w rzeczywistości odpowiednikiem doskonałego posłuszeństwa prawu, a tym bardziej spłacenia długu grzechu wobec urażonego Boga. Ale, jak powiedzieli teologowie arminiańscy,

  • Bóg łaskawie uchyla wymóg doskonałego posłuszeństwa prawu
    .
  • i podobnie łaskawie jest skłonny uznać czynność wiary za sprawiedliwość grzesznika.

Odwołując się do Księgi Rodzaju 15:6, „I uwierzył [Abraham] Bogu i poczytano mu to za sprawiedliwość”, Arminianie odrzucili Reformowane wyjaśnienie, że wiara Abrahama została mu poczytana za sprawiedliwość, ponieważ przedmiotem wiary Abrahama był Chrystus ukrzyżowany, tak że sprawiedliwość poczytana Abrahamowi była w rzeczywistości posłuszeństwem Chrystusa w jego miejsce, czego wiara zawsze oczekuje, obejmuje, ufa i przyjmuje.

Arminianie raczej wyjaśnili tekst, który Paweł cytuje jako fundamentalny dla doktryny o usprawiedliwieniu, którą przedstawia w Liście do Rzymian 4, jako nauczanie, że sama czynność wiary Abrahama, jako uczynek, została mu zaliczona przez Boga za jego sprawiedliwość.
.

Przebiegły syn piekła

Chociaż Jakub Arminiusz był niezwykle przebiegły w ukrywaniu swojej prawdziwej opinii na temat usprawiedliwienia, jak również w odniesieniu do wszystkich swoich odstępstw od wielkich doktryn łaski odzyskanych w Reformacji, dość jasno przedstawił swoją wypaczoną doktrynę usprawiedliwienia. Broniąc się przed zarzutem, że nauczał, że „wiara nie jest narzędziem usprawiedliwienia”, Arminiusz odwołał się do Księgi Rodzaju 15:6. Wyjaśnił:

„Wiara, nie jako narzędzie, ale jako akt, jest przypisywana jako sprawiedliwość”.

Jeszcze bardziej gmatwając sprawę, ale wcale nie odwołując się do tego, co przed chwilą stwierdził, Arminiusz dodał:

„chociaż takie przypisanie należy czynić ze względu na Tego, którego obejmuje”[9].

Arminiusz był bardziej szczery w wyjaśnianiu swojej doktryny o usprawiedliwieniu swemu teologicznemu przyjacielowi Uitenbogardowi niż w obronie jej przed teologicznymi wrogami. Odnosząc się do biblijnego wyrażenia „wiara jest przypisywana jako sprawiedliwość”, Arminiusz napisał do Uitenbogarda:

„Jeśli w ogóle to rozumiem, myślę, że takie jest znaczenie wyrażenia: Bóg uważa wiarę za sprawiedliwość: A zatem usprawiedliwienie przypisuje się wierze nie dlatego, że [wiara] akceptuje, ale dlatego, że jest akceptowana”.

Wielki heretyk wyraził dalej swoją niezgodę z ortodoksyjnym wyjaśnieniem Księgi Rodzaju 15:6, że wiara jest uznawana za sprawiedliwość, ponieważ przedmiotem wiary jest Chrystus:

„Bo nie przedmiot, który on pojmuje przez wiarę, ale jego wiarę poczytano mu za sprawiedliwość” [10]

Wiara jako akt ludzki

Zgodnie z doktryną Arminian o usprawiedliwieniu wiara jest nie tylko ludzkim dziełem, dzięki któremu grzesznik wyróżnia się jako godny usprawiedliwiającego wyroku Bożego i dzięki któremu na ten wyrok zasłużył, ale wiara, czyli akt wiary grzesznika, jest także samą sprawiedliwością grzesznika przed Bogiem. W usprawiedliwieniu Bóg nie zalicza posłuszeństwa Chrystusa na rachunek winnego grzesznika za pomocą wiary grzesznika. Ale Bóg uważa akt wiary za sprawiedliwość grzesznika.

W języku Rzymian i Galatów Arminianizm uczy usprawiedliwienia przez pracę. Tą pracą jest wiara. Arminianizm naucza

  • usprawiedliwienia z powodu wiary (czego Pismo Święte nie uczy),
    ,
  • zamiast biblijnego usprawiedliwienia przez (za pomocą) wiary.

Jednak uczynki posłuszeństwa prawu nie są wykluczone z arminiańskiej doktryny o usprawiedliwieniu. Jak zauważają Kanony, doktryna Arminian o usprawiedliwieniu głosi, że Bóg „uważa samą wiarę i posłuszeństwo wiary” za sprawiedliwość grzesznika. „Posłuszeństwo wiary” to dobre uczynki, których dokonuje wiara. Dlatego usprawiedliwienie dla Arminianizmu następuje przez uczynki.
.

Gorsi od Rzymu

Doktryna Arminianizmu jest gorsza niż rzymska. Rzym przynajmniej czyni z posłuszeństwa Chrystusa część sprawiedliwości grzesznika w usprawiedliwieniu, a nawet większą część (w teorii, jeśli nie w praktyce). Dla Arminianizmu sprawiedliwość grzesznika to wszystkie jego własne uczynki:

  • jego wiara jako dzieło ludzkie
    .
  • i jego posłuszeństwo prawu
    .
  • Chrystus nie jest żadną sprawiedliwością grzesznika
    .
  • Chrystus jedynie umożliwił grzesznikowi usprawiedliwienie się przez wiarę i posłuszeństwo
    .
Kwestia przymierza

Jak wskazują Kanony odrzucając ten błąd, arminiańska nauka o usprawiedliwieniu jest ściśle związana z naukami Arminianizmu dotyczącymi śmierci Chrystusa i nowego przymierza.

Po pierwsze, zaprzeczając zastępczej skuteczności krzyża przez swoją teorię powszechnego, nieskutecznego zadośćuczynienia, Arminianizm nauczał (i naucza), że śmierć Chrystusa jedynie uzyskała dla Boga prawo do zaoferowania zbawienia wszystkim ludziom pod warunkiem, że uwierzą.

Wiara zatem dla Arminianizmu nie jest instrumentem (wypracowanym dla wybranego grzesznika przez krzyż i udzielonym mu przez Ducha), dzięki któremu grzesznik otrzymuje doskonałą sprawiedliwość Jezusa Chrystusa przez przypisanie. Wiara jest dziełem grzesznika, który wypełnia przepisany warunek i w ten sposób staje się usprawiedliwieniem grzesznika przed Bogiem.

Po drugie, arminiańska herezja usprawiedliwienia na podstawie wiary i dobrych uczynków jest aspektem błędnej doktryny przymierza Arminianizmu. Opis i potępienie przez Kanony doktryny Arminianizmu o usprawiedliwieniu w Kanonach 2, błędy 2, 4, jest częścią odrzucenia przez Kanony doktryny Arminian o warunkowym przymierzu. Arminianizm zaprzeczył, że śmierć Chrystusa „potwierdziła nowe przymierze” dla i z „wszystkimi i tylko tymi, którzy zostali wybrani od wieczności do zbawienia i dano mu [Chrystusowi] ich przez Ojca”. Zaprzeczył, jakoby to potwierdzenie przymierza obejmowało nabycie dla wybranych przez Chrystusa zarówno zbawienia, jak i wiary, dzięki której otrzymują zbawienie [11].

Teologia arminiańska nauczała raczej, że śmierć Chrystusa zapewniła Bogu prawo do ustanowienia przymierza ze wszystkimi ludźmi, uwarunkowanego ich wiarą i posłuszeństwem. W takiej koncepcji warunkowego przymierza usprawiedliwienie jest z konieczności również warunkowe, to znaczy zależne od dzieła grzesznika, czy to wiary, dobrych uczynków, czy obu.
.

Herezja wolnej woli

Podstawą doktryny Arminian o usprawiedliwieniu, podobnie jak podstaw doktryny rzymskokatolickiej, jest pojęcie wolnej woli grzesznika. Z własnej woli grzesznicy mogą wyróżnić się jako godni usprawiedliwienia i wnieść coś własnego w sprawie usprawiedliwienia.

W doktrynie Arminian o usprawiedliwieniu nieodłącznym elementem jest przyznanie, że łaskę usprawiedliwienia można utracić. Sprawiedliwość, na którą składają się uczynki grzesznika, jest wysoce niepewna, wręcz zmienna. Akt usprawiedliwienia zależny od grzesznika jest niepewny do ostatniego tchnienia grzesznika.

Synod w Dort – najwspanialsze i najważniejsze zgromadzenie kościoła ekumenicznego dla wiary chrześcijańskiej od czasów Nicei/Konstantynopola i Chalcedonu po dzień dzisiejszy – potępił arminiańską naukę o usprawiedliwieniu wraz ze wszystkimi związanymi z nią naukami, zwłaszcza dotyczącymi śmierci Chrystusa i przymierza jako herezje. W rzeczywistości, w kontekście potępienia arminiańskiej doktryny usprawiedliwienia, Kanony potępiają Arminianizm, korzeń i gałąź, Arminianizm Johna Wesleya w takim samym stopniu, jak Jakuba Arminiusza jako „wyprowadzenie z piekła błędu pelagiańskiego”[12]

To, że Kanony oceniają naukę Arminian jako zasadniczo fałszywą doktrynę dotyczącą usprawiedliwienia, którą Apostoł potępia w Liście do Rzymian i Galacjan, potwierdzają fragmenty biblijne przytoczone przez Kanony przeciwko nauce Arminian. W krytycznie ważnym artykule dotyczącym arminiańskiej doktryny o usprawiedliwieniu, Kanony cytują przeciwko niej List do Rzymian 3:24-25:

„[Arminiańska doktryna o usprawiedliwieniu] zaprzecza Pismu Świętemu: będąc „usprawiedliwieni darmo, z łaski jego, przez odkupienie, które przyszło przez Jezusa Chrystusa. Jego to Bóg złożył jako ofiarę odkupienia, przez wiarę w Jego krew” (Rzym 3:24-25). Tacy [Arminianie] bowiem głoszą, jak to czynił nieprawy Socyn, nowe i obce usprawiedliwienie człowieka przed Bogiem, wbrew opinii całego Kościoła.”[13].

Na podstawie: Ewangeliczna prawda usprawiedliwienia, D. Engelsma

Przypisy

[1] Kanony i dekrety Soboru Trydenckiego, sesja szósta, dekret o usprawiedliwieniu 7, w Philip Schaff, red., The Creeds of Christendom with a History and Critical Notes, wyd. 6, 3 tomy. (Nowy Jork: Harper & Row, 1931; repr., Grand Rapids, MI: Baker Books, 2007), 2:95–96.
[2] Tamże, dekret o usprawiedliwieniu 1, 2:89
[3] Tamże, Kanony o usprawiedliwieniu 4, 2:111
[4] Konfesja Belgijska 22, w: Schaff, Creeds of Christendom, 3:408. Tytuł artykułu brzmi: „O naszym usprawiedliwieniu przez wiarę w Jezusa Chrystusa”.
[5] Konfesja Belgijska 23, tamże 3:409
[6] John L. Girardeau, Calvinism and Evangelical Arminianism: Compared as to Election, Reprobation, Justification and Related Doctrines (1890; repr., Harrisonburg, VA: Sprinkle Publications, 1984), 553.
[7] Kanony z Dort 2, błąd 4, w: Wyznania i Porządek Kościelny Protestanckich Kościołów Reformowanych (Grandville, MI: Protestant Reformed Churches in America, 2005), 164–65. Schaff nie zawiera sekcji dotyczącej odrzucenia błędów w Kanonach w tłumaczeniu na język angielski.
[8] Tamże, sekcja 1 błąd 3, s. 160
[9] Jakub Arminiusz, Apologia przeciwko trzydziestu jeden artykułom teologicznym, w The Works of James Arminius, przeł. James Nichols (repr., Grand Rapids, MI: Baker, 1991), 2:49–51.
[10] Tamże,  2:50
[11] Kanony z Dort 2.8, w: Schaff, Creeds of Christendom, 3:587.
[12] Kanony z Dort, 2, obalenie błędów 3, w Confessions and Church Order, 165.
[13] Kanony z Dort, 2, obalenie błędów 4, tamże

Zobacz w temacie

Print Friendly, PDF & Email