Spis treści
Czym jest Wielkanoc?
Rzym. 8:11 A jeśli Duch tego, który Jezusa wskrzesił z martwych, mieszka w was, ten, który wskrzesił Chrystusa z martwych, ożywi i wasze śmiertelne ciała przez swego Ducha, który w was mieszka.
Wielkanoc to czas, gdy wspominamy śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa. Wskrzeszenie leży w samym sercu wiary i nadziei chrześcijanina. Jeśli bowiem nie ma zmartwychwstania daremna jest wasza wiara i nadal jesteście w swoich grzechach (1 Kor. 15:17) a my sami jesteśmy fałszywymi świadkami Boga, bo świadczyliśmy o Bogu, że wskrzesił Chrystusa, którego nie wskrzesił (1 Kor. 15:15). Jeśli jednak Chrystus został wskrzeszony do życia, my będziemy wskrzeszeni razem z Nim A Bóg i Pana wskrzesił, i nas wskrzesi swoją mocą (1 Kor. 6:14).
Doktrynalnie rzecz ujmując nikt wyznający prawowierne chrześcijaństwo nie miał nigdy wątpliwości co do tego, że Chrystus został wskrzeszony w niedzielę czyli po szabacie.
Historycznie rzecz ujmując osią niezgody była kwestia: który dzień ważniejszy – piątek i śmierć Chrystusa, czy też niedziela i Jego zmartwychwstanie?
W artykule wskazane zostaną biblijne dowody na piątek jako dzień śmierci Pańskiej i niedzielę jako dzień zmartwychwstania oraz argumenty środowiska związanego z Apostołem Janem przemawiającymi na korzyść istotności piątku. Przeciwstawione im zostały kontrargumenty całego pozostałego Kościoła Chrześcijańskiego, który nacisk kładł na niedzielę.
Na dwa dni przed Paschą
Marek 14:1-2 1 A po dwóch dniach była Pascha i święto Przaśników. I naczelni kapłani oraz uczeni w Piśmie szukali sposobu, jak by go podstępnie schwytać i zabić. 2 Lecz mówili: Nie w święto, aby czasem nie wywołać rozruchów wśród ludu.
Zbliżające się siedmiodniowe Święto Przaśników nie było zbyt dobrym momentem na zabicie Chrystusa, ponieważ był On niesamowicie popularny wśród ludu. I właśnie reakcji tłumu obawiali się kapłani i uczeni w Piśmie. Jezus bowiem był bardzo ceniony w niższych kręgach społecznych a pielgrzymi mogli po prostu nie dopuścić do ukrzyżowania, na które liczyli przywódcy. Miastu mogło zagrozić powstanie. Dlatego, jak się za chwilę okaże, podjęli ryzykowne kroki w celu ukrzyżowania Chrystusa przed pojawieniem się pielgrzymów.
.
Kwestia czwartkowej i piątkowej Paschy
Mat. 26:17-20 17 W pierwszy dzień Przaśników uczniowie podeszli do Jezusa i zapytali go: Gdzie chcesz, abyśmy przygotowali ci Paschę do spożycia? 18 A on odpowiedział: Idźcie do miasta, do pewnego człowieka i powiedzcie mu: Nauczyciel mówi: Mój czas jest bliski; u ciebie będę obchodził Paschę z moimi uczniami. 19 Uczniowie zrobili tak, jak im nakazał Jezus, i przygotowali Paschę. 20 Kiedy nastał wieczór, usiadł za stołem z dwunastoma.
Żydzi chcieli śmierci Chrystusa przed Paschą. Otóż w okresie świątecznym najpierw obchodzono Paschę a zaraz po niej następował pierwszy dzień Przaśników. Trwało to od 15 do 21 dnia miesiąca Nisan. Cały ten czas nazywany był Świętem Paschy lub Świętem Przaśników a pierwszy dzień całego tego okresu świątecznego to 14 dzień miesiąca Nisan.
W Izraelu istniały dwa różne sposoby oznaczania początku i końca dnia. Żydzi, z północy, czyli Jezus, Jego uczniowie a także jerozolimscy faryzeusze liczyli dzień od wschodu do wschodu słońca. Żydzi z południa, czyli jerozolimscy kapłani i saduceusze, obliczali czas od zachodu do zachodu słońca.
a. Jezus i Jego uczniowie za początek Paschy uznawali wschód słońca w czwartek a jej koniec wschód słońca w piątek, dlatego też Paschę Chrystus spożył wieczorem w czwartek. Stąd czytamy u Łukasza, że pierwszy dzień Przaśników to czas, gdy zabijano baranka paschalnego aby wieczorem spożyć Paschę
Łuk. 22:7 I nadszedł dzień Przaśników, w którym należało zabić baranka paschalnego.
b. Z dtugiej strony przywódcy żydowscy, którzy po sfingowanym procesie wydali Chrystusa na ukrzyżowanie to byli w większości saduceusze. Oni za początek Paschy uznawali zachód słońca w czwartek, a za koniec zachód słońca w piątek. To właśnie aby uniknąć skalania się kontaktem z poganami nie chcieli wejść do Prætorium aby rozmawiać z Piłatem. Żydowscy przywódcy mieli spożyć paschę w piątek wieczorem (którą Jezus spożył w czwartek wieczorem), piątek był ich pierwszym dniem Przaśników, w piątek w południe zabijali baranka Paschalnego i spożywali Paschę w piątek wieczorem.
Jan 28:18 Od Kajfasza więc zaprowadzili Jezusa do ratusza; a było rano. Sami jednak nie weszli do ratusza, aby się nie skalać, lecz żeby mogli spożyć Paschę.
.
Czwartek
Wieczorem:
Chrystus i uczniowie spożywają Paschę. Judasz udaje się do kapłanów aby wydać im Mistrza. Po wieczerzy następuje modlitwa w ogrodzie Getsemani a na koniec Pan przenosi się nad potok Cedron, gdzie zostaje schwytany przez dowodzony przez Judasza zbrojny oddział złożony z kilkuset rzymskich legionistów w towarzystwie sług arcykapłana
Mat. 26:19-20 19 Uczniowie zrobili tak, jak im nakazał Jezus, i przygotowali Paschę. 20 Kiedy nastał wieczór, usiadł za stołem z dwunastoma.
.
Mat. 26:37 Wtedy Jezus przyszedł z nimi na miejsce zwane Getsemani i powiedział do uczniów: Siądźcie tu, a ja tymczasem odejdę tam i będę się modlił.
.
Jan 18:1-3 1 To powiedziawszy, Jezus wyszedł ze swoimi uczniami za potok Cedron, gdzie był ogród, do którego wszedł on i jego uczniowie. 2 A Judasz, który go zdradził, znał to miejsce, bo Jezus często się tam zbierał ze swoimi uczniami. 3 Judasz więc, wziąwszy oddział żołnierzy i strażników od naczelnych kapłanów i faryzeuszy, przyszedł tam z latarniami, pochodniami i bronią.
Nocą:
Chrystus zostaje odprowadzony do Kajfasza i tam bezprawnie osądzony. Złamano wszelkie zasady panujące w żydowskim systemie prawniczym.
1. Oskarżenie wniesiono na podstawie przekupstwa (Mat. 26:15)
.
2. Proces odbył się w sekretnym miejscu (Jan 18:12-14, 19-23)
.
3. Zarzuty były fałszywe (Marek 14:56-59)
.
4. Sprawa odbyła się przed wschodem słońca, co było nielegalne, czytamy w Misznie: „Pozwólcie, aby najwyższe przestępstwo zostało wypróbowane w ciągu dnia, ale zawieście je w nocy”
.
5. Sanhedryn nielegalnie zwołał sąd nad przestępstwem zasługującym na karę śmierci na dzień przed rocznym szabatem, czytamy w Misznie: „Nie będą sądzić w wigilię szabatu ani w żadnym święcie”.
.
6. Rozprawa trwała jeden dzień. Ponownie, czytając z Miszny, dowiadujemy się: „Sprawa karna skutkująca uniewinnieniem oskarżonego może zakończyć się w tym samym dniu, w którym rozpoczął się proces. Ale jeśli wyrok śmierci ma zostać ogłoszony, nie można go zakończyć przed następnym dniem.”
Chrystusowi odmówiono prawomocnego procesu ponieważ wyrok został z góry ustalony a pośpiech dyktowany był dramatyczną próbą uniknięcia rozruchów, za które czekałaby Żydów sroga kara
Marek 14:2 Lecz mówili: Nie w święto, aby czasem nie wywołać rozruchów wśród ludu.
.
Jan 11:48 Jeśli go tak zostawimy, wszyscy uwierzą w niego i przyjdą Rzymianie, i zabiorą nam to nasze miejsce i naród.
.
Piątek
Nad ranem:
14 dnia miesiąca Nisan w roku żydowskim 3790 Jezus Chrystus został skazany na śmierć. Chrystus zostaje oddany Piłatowi, lecz Żydzi nie wchodzą do Prætorium ponieważ mają spożyć swoją Paschę (Chrystus Paschę spożył w czwartek wieczorem).
Mat. 27:1 1 Agdy nastał ranek, wszyscy naczelni kapłani i starsi ludu naradzili się przeciwko Jezusowi, aby go zabić. 2 Związali go, odprowadzili i wydali namiestnikowi Poncjuszowi Piłatowi.
.
Jan 18:28 Od Kajfasza więc zaprowadzili Jezusa do ratusza; a było rano. Sami jednak nie weszli do ratusza, aby się nie skalać, lecz żeby mogli spożyć Paschę.
Piłat po paru godzinach debaty z Żydami, podsyconymi przez nich klakierami, po nieudanej próbie zrzucenia odpowiedzialności na Heroda (tetrarchę pod jurysdykcję którego Jezus podlegał) podejmuje decyzję.
9 rano:
Ukrzyżowanie – Żydzi liczyli czas od wschodu słońca, które wstało o naszej szóstej (pierwsza słoneczna po Żydowsku). Trzecia godzina Żydowska to nasza 9
Marek 15:25 A była godzina trzecia, gdy go ukrzyżowali.
Między 12 a 15:
Ciemność zapada nad całym światem, co wskazuje na sąd (Psalm 97:2, 2 Piotra 2:4 Judy 1:6); przez trzy godziny Bóg sądzi w Chrystusie grzech wszystkich ludzi wybranych do zbawienia tak, że oni już nigdy za nie nie będą musieli płacić.
Mat. 27:45 A od godziny szóstej (Żydwska 6 + 6 = 12) aż do dziewiątej (9 + 6 = 15) ciemność ogarnęła całą ziemię.
Krótko po 15:
Dobrowolna śmierć Chrystusa
Mat. 27:46..50.46 Około godziny dziewiątej Jezus zawołał donośnym głosem: Eli, Eli, lama sabachthani? To znaczy: Boże mój, Boże mój, czemu mnie opuściłeś?… 50 Jezus zaś zawołał ponownie donośnym głosem i oddał ducha
Wieczorem:
Józef z Arymetei chowa ciało Mesjasza w grobie, obserwują to kobiety, które nie miały ze sobą rytualnych olejków i wonności jakich używano przy żydowskim pochówku. Stało się tak z prostego powodu – nikt nie przypuszczał, że Jezus umrze tak szybko, zazwyczaj tortura śmierci krzyżowej ciągnęła się przez wiele dni; zatem zaskoczone przebiegiem sytuacji niewiasty postanowiły zbadać, gdzie ciało zostanie złożone, i ze względu na zbliżający się szabat (w czasie którego nie wolno było wykonywać Żydom żadnej pracy) zdążyły jedynie przygotować materiały.
Mat. 27:57-58 57 A gdy nastał wieczór, przyszedł bogaty człowiek z Arymatei, imieniem Józef, który też był uczniem Jezusa. 58 Udał się on do Piłata i poprosił o ciało Jezusa. Wtedy Piłat rozkazał, aby mu je wydano.
.
Łuk. 23:55-56 55 Poszły też za nim kobiety, które przybyły z nim z Galilei. Zobaczyły grobowiec i jak złożono jego ciało. 56 A gdy wróciły, przygotowały wonności i olejki. Lecz w szabat odpoczywały zgodnie z przykazaniem.
Gdyby Chrystus umarł np. w czwartek, czy w środę, jak konfabulują religijni fanatycy ku potwierdzeniu doktryny zmartwychwstania w szabat, kobiety te miałyby wystarczającą ilość czasu tak na przygotowanie materiałów jak i sam proces namaszczenia ciała. W czwartek wieczorem śmierć i przygotowanie wonności, piątek czas na balsamowanie… Herezję szabatarian należy odrzucić już na tym etapie.
.
Niedziela
Brzask:
Chrystus zmartwychwstaje, kobiety, które po szabacie przychodzą namaścić ciało Pana zastają pusty grób, Jezus ukazuje się Marii Magdalenie.
Marek 16:9 A Jezus, gdy zmartwychwstał wczesnym rankiem pierwszego dnia po szabacie, ukazał się najpierw Marii Magdalenie, z której wypędził siedem demonów.
.
Łuk. 24:1-2 Pierwszego dnia tygodnia wczesnym rankiem przyszły do grobu, niosąc wonności, które przygotowały, a z nimi i inne kobiety; 2 I zastały kamień odwalony od grobowca.
Później tego samego dnia:
Dwaj uczniowie, jeden z nich to Kleofas, rozprawiają z Jezusem, którego nie rozpoznali. Twierdzą oni, że w Jom Riszom czyli w niedzielę mija trzeci dzień od czasu ukrzyżowania. Mówią wprost: „dziś, to jest w niedzielę, mija trzeci dzień od ukrzyżowania – miał zdażyć się cud, który Mesjasz zapowiadał ale ciągle tego nie widzimy.”
1. Pierwszy dzień: ukrzyżowanie
2. Drugi dzień: szabat
3. Trzeci dzień: zmartwychwstanie, niedziela
Łuk. 24:13…20-21 13 A tego samego dnia dwaj z nich szli do wioski zwanej Emmaus, która była oddalona o sześćdziesiąt stadiów od Jerozolimy… 20 Jak naczelni kapłani i nasi przywódcy wydali go na śmierć i ukrzyżowali. 21 A my spodziewaliśmy się, że on odkupi Izraela. Lecz po tym wszystkim dziś już trzeci dzień, jak to się stało.
I albo uczniowie ci byli niepoczytalni, albo Pismo Święte myli się, albo też (a jest to jedyna możliwość) Chrystus zmartwychwstał trzeciego dnia czyli w niedzielę,
Mat. 16:21 I odtąd zaczął Jezus tłumaczyć swoim uczniom, że musi iść do Jerozolimy i wiele cierpieć od starszych, od naczelnych kapłanów i uczonych w Piśmie, i być zabity, a trzeciego dnia zmartwychwstać.
Kłótnia o Wielkanoc: piątek, czy niedziela?
W II wieku naszej ery pojawiły się w Kościele konflikty między grupami jakie wyrosły na gruncie różnych tradycji. Jednym z problemów była data święcenia Wielkanocy. I tak kościoły azjatyckie obchodziły zmartwychwstanie Chrystusa tak samo jak Żydzi, tj. 14 dnia miesiąca Nisan. Zwano ich Kwartodecymanie – kładli oni nacisk na zbawczą śmierć Chrystusa i świętowali 14 Nisana (niezależnie od dnia tygodnia w jakim wypadał) jako Wielkanoc. Przypisywali oni tę tradycję Apostołowi Janowi. W tym dniu zachowywali ścisły post, a o brzasku następnego dnia radośnie celebrowali eucharystię połączoną z agapą. Grupy te spotykano w niektórych wspólnotach judeochrześcijan w Palestynie i jej obrębie.
Z drugiej strony jednakże zdecydowana większość kościołów poza Azją obchodziła to święto w niedzielę po 14 dniu miesiąca, celebrując w ten sposób zmartwychwstanie Chrystusa, była to niejako kontynuacja Święta Pierwocin, ofiarowywanych Bogu pierwszego dnia po szabacie, gdzie symbolika pierwszego plonu wskazuje na dzieło Mesjasza we wskrzeszeniu.
3 Moj 23:9-15 9 I PAN powiedział do Mojżesza: 10 Przemów do synów Izraela i powiedz im: Gdy wejdziecie do ziemi, którą wam daję, i będziecie zbierać plony, wtedy przyniesiecie do kapłana snop z pierwocin waszego plonu. 11 I on będzie kołysał tym snopem przed PANEM, aby był przyjęty za was. Nazajutrz po sabacie kapłan będzie nim kołysał. 12 W dniu kołysania tym snopem złożycie w ofierze rocznego baranka bez skazy jako całopalenie dla PANA; 13 Wraz z nim na ofiarę pokarmową dwie dziesiąte efy mąki pszennej zmieszanej z oliwą jako ofiarę spalaną PANU na miłą woń, a do tego także ofiarę z płynów, jedną czwartą hinu wina. 14 Nie będziecie jeść chleba ani prażonego ziarna, ani świeżych kłosów aż do dnia, w którym przyniesiecie ofiarę waszemu Bogu. Będzie to wieczna ustawa przez wszystkie wasze pokolenia, we wszystkich waszych mieszkaniach. 15 I odliczycie sobie od pierwszego dnia po szabacie, od dnia, w którym przynieśliście snop kołysania, siedem pełnych tygodni.
.
1 Kor. 15:20-28 20 Tymczasem jednak Chrystus został wskrzeszony z martwych i stał się pierwszym plonem tych, którzy zasnęli
Już w roku 120 w Rzymie wybuchła kłótnia między chrześcijanami rzymskimi i azjatyckimi, którzy w jej rezultacie postanowili wzajemnie się tolerować. Podobnie w latach między 155 a 166 a.d. Polikarp, uczeń Apostoła Jana, wszedł w spór z biskupem Rzymu Anicetem. Polikarp stał na pozycji kwadrodecymalnej (świętowanie śmierci 14 dnia Nisan), Anicet bronił pozycji pierwszej niedzieli po 14 dniu miesiąca Nisan (świętowanie zmartwychwstania) Ireneusz z Lyonu tak podsumowuje ich dysputy:
Euzebiusz, Historia Kościelna
Rozdział V, sekcja 24,16
.
Anicet nie zdołał skłonić Polikarpa do zarzucenia zwyczaju (celebracji śmierci 14 dnia Nisan), jakiego zawssze przestrzegał razem z Janem, uczniem Pańskim, i z innymi apostołami, z którymi obcował. Ani również Polikarp nie przekonał Aniceta który twierdził, że że należy się trzymać zwyczaju (celebracji zmawrtwychwstania w pierwszą niedzielę po 14 Nisan) prezbiterów , swych poprzedników.
Według źródeł historycznych tradycję kwadrodecymalną zachowywali także Apostoł Filip oraz Meliton z Sardes. Jednakże, co ciekawe, żadne stronnictwo chrześcijańskie nie świętowało soboty.
A to powinno dawać do myślenia wszystkim szabatarianom.
Herezja szabatarian
Hebr. 7:12 A skoro zmienia się kapłaństwo, musi też nastąpić zmiana prawa.
Przeciętna logika szabatarian jest prosta. Bóg dał dekalog, gdzie czytamy, że nie wolno mordować, cudzołożyć, kraść etc. Czytamy tam również, że należy przestrzegać szabatu. Zatem jeśli odrzucamy szabat to możemy cudzołożyć, kraść, mordować itd. Tym samym nasi koszerni przyjaciele starają się na siłę wsadzić każdego chrześcijanina pod Prawo.
Otóż drodzy szabatarianie, o szabat oparte było całe Żydowskie kapłaństwo, i jako takie było to przykazanie zawierające imanenty (nierozerwalny) element ceremonialny
4 Mojż. 28:9-10 9 Lecz w dniu szabatu
.
– złożysz dwa roczne baranki bez skazy
– i dwie dziesiąte efy mąki pszennej zmieszanej z oliwą na ofiarę z pokarmów
– wraz z jej ofiarą z płynów.
.
10 To jest całopalenie sobotnie w każdy szabat, oprócz nieustannego całopalenia i jego ofiary z płynów.
Chrystus, który jest nowym i jedynym Arcykapłanem, zniósł stare kapłaństwo a wraz z nim i dzień szabatu, a poprzez swoje zmartwychwstanie w niedzielę wskazał, że to teraz On sam jest naszym szabatem, czyli odpocznieniem oraz że należy Go czcić w Dzień Pański czyli w niedzielę, która zastąpiła żydowski szabat..
Hebr. 4:3 Bo do odpoczynku wchodzimy my, którzy uwierzyliśmy (w Jezusa, zatem Jezus jest naszym sabatem)
.
Hebr. 7:18 Zostało więc zniesione poprzednie przykazanie z powodu jego słabości i nieużyteczności.
.
Mat. 11:30 Moje jarzmo bowiem jest przyjemne, a moje brzemię lekkie (zbawienie z łaski bez uczynków zakonu, zatem i przestrzegania szabatu)
Gdyby Chrystus zmartwychwstał w szabat podkreśliłby prawne znaczenie tego dnia, tym samym wszyscy wierzący byliby zobligowani do zachowywania Prawa Mojżeszowego. I taką dokładnie tendencję obserwujemy u szabatarian: zaczyna się od czczenia soboty, potem dodawane zostają przepisy dietetyczne, pseudohebrajska nowomowa, symbolika żydowska, kończy się na jarmułkach i wierze w zbawienie z uczynków.
Jednakże sam Pan zniósł szabat jako dzień, zajmując jego miejsce stał się naszym odpocznieniem, naszym umiłowanym Sabatem – osobą a poprzez Swoje zmartwychwstanie w niedzielę podkreślił prawne znaczenie niedzieli jako nowego, chrześcijańskiego szabatu. Dlatego też z miłości do Chrystusa i wolności jaką nam ofiarował twierdzenia szabatarian odrzucamy i głośno mówimy: Chrystus wskrzeszony! Zaiste, w niedzielę wskrzeszony!
Kazanie wygłoszone dnia 20.04.2025
Zobacz w temacie
- Dzień Pański
- Intruz sobotni
- O koniecznośći zgromadzeń w Dniu Pańskim
- Zachowywanie Dnia Pańskiego
- Trzecie użycie Prawa
- Czy szabas jest prawem moralnym?
