Skąd dowiadujemy się co mówia Biblia?
1 Piotra 2:2 Jak nowo narodzone niemowlęta pragnijcie rozsądnego (λογικὸν logikon), czystego mleka (słowa Bożego), abyście dzięki niemu rośli;
ἑρμηνεύω herméneuó – tłumaczyć, wykładać, interpretować (Łuk. 24:27; Dzieje 17:2-3; Dzieje 28:23; 2 Tym 2:15; 2 Piotra 1:20; 2 Piotra 3:16; Neh. 8:7-8; 1 Kor.4:6)
.
Rozum podstawą wiary (Rzym. 10:2; Izaj. 1:18; Rzym 12:2; Efez. 1:18; Efez. 3:18; Efez. 4:23; Filip. 4:8; Kol. 3:10; 1 Jana 5:20)
Sprawa interpretacji ma takie samo znaczenie jak objawienie. Co z tego, że zgadzamy się, że Biblia jest pełnym i ostatecznym objawieniem Bożym, jeżeli niewłaściwie ją interpretujemy? Skutek jest taki sam: mijamy się z prawdą Bożą. Nie ma sensu dodawać do Pisma Świętego „dalszych objawień”, jak też nie ma sensu wyczytywać z niego to, czego ono nie zawiera. W ostatnich latach przyjęło się wszystko robić „po swojemu” i wypowiadać swoje własne opinie.
Mniejsza o to, jeżeli inni się z tym nie zgadzają. Ważne jest to, aby być sobą. Z taką postawą, niestety, mamy również do czynienia przy czytaniu i studiowaniu Biblii. Często charyzmatycy jak też i nie charyzmatycy powiadają: „Hm, według mnie wiersz ten znaczy to lub tamto”. Moglibyśmy wtedy równie dobrze zapytać: „A co by znaczył, gdyby nie było ciebie na świecie?” Każdy bowiem werset zawiera jakąś treść bez względu na kogokolwiek z nas. Dlatego chrześcijanie potrzebują dobrej hermeneutyki – solidnego podejścia do interpretacji tekstu biblijnego. Jedną z najlepszych zasad studiowania Biblii znajdujemy w
2 Tym. 2:15 Staraj się, abyś stanął przed Bogiem jako wypróbowany pracownik, który nie ma się czego wstydzić i który dobrze rozkłada słowo prawdy.
.
Błędy
Aby właściwie wykładać Słowo Prawdy, trzeba unikać przynajmniej trzech błędów:
.
Nie sugerować tego, czego nie ma w tekście.
Jakże łatwo kaznodzieja czy nauczyciel nadaje pewnemu tekstowi szczególne znaczenie, aby otrzymać zamierzony skutek. Dobry przykład takiego poświęcenia właściwej interpretacji na rzecz osiągnięcia zamierzonego celu znajdujemy w Talmudzie. Pewien rabin stara się przekonać swoich słuchaczy, że zasadniczą sprawą życia jest troska o człowieka. W tym celu wykorzystał opowiadanie biblijne o wieży Babel z 1 księgi Mojżeszowej. W jego przekonaniu budowniczowie tej wieży byli bardzo zawiedzeni, ponieważ rzeczy materialne stawiano tam na pierwszym miejscu a człowieka na ostatnim. Gdy wieża stawała się coraz wyższa, robotnicy całymi godzinami dźwigali cegły na jej szczyt dla murarzy. Gdy ktoś spadał z wieży, nikt nie zwracał na to uwagi. Przecież był to tylko zwykły robotnik. Jeżeli zaś spadł robotnik wraz z cegłami, urządzano wielki lament, ponieważ tłukły się cegły.
„Oto dlaczego – powiedział nauczyciel – Bóg pomieszał im języki. Nie troszczono się tam przede wszystkim o ludzi”.
Biblia wcale o tym nie wspomina. Poselstwo wieży Babel nie mówi o tym, że ludzie są ważniejsi od cegieł. Chodzi raczej o to, że Bóg jest ważniejszy od bałwanów! I Bóg będzie sądził bałwochwalców. Budowniczowie wieży Babel jednocześnie budowali system fałszywej religii, a także sami sobie oddawali cześć (pycha). Ludzie są ważniejsi od cegieł, ale 1 Księga Mojżeszowa 11 nie zawiera takiej nauki. Nie ma racji ten, kto wygłasza wprawdzie dobre poselstwo (ludzie są ważniejsi od rzeczy materialnych), ale jednocześnie ignoruje prawdziwą, zawartą w tekście biblijnym lekcję (Bóg jest ważniejszy od bałwana).
.
Unikać powierzchownego studiowania.
Porządne studium biblijne jest ciężką pracą. Interpretacja Biblii nie jest sprawą powiedzenia: „Hm, według mnie oznaczo to….” lub „Czytałem kiedyś w kuchni przy stole i uważam, że wiersz ten mówi…”. Oczywiście, na temat tekstów biblijnych można dyskutować, ale dyskusja zwykle jest bardziej pożyteczna w dziedzinie zastosowania, a nie interpretacji tekstu. Przy interpretacji trzeba podjąć solidną pracę. Jeżeli byliśmy pracowici, to wykorzystanie wszystkich dostępnych pomocy wyrazi się w prawidłowej interpretacji podstawowych prawd Pisma Świętego i ogólnym zrozumieniu poszczególnych tekstów. Nie możemy tu liczyć na improwizację, (co dzisiaj jest tak bardzo popularne w niektórych zborach), na podobieństwo jazdy auta z wyłączonym silnikiem. Niektórych różnic interpretacji nie da się zniwelować, ale to nie pomniejsza naszej odpowiedzialności w tej dziedzinie.
1 Tym 5:17 Starsi, którzy dobrze przewodzą, niech będą uważani za godnych podwójnej czci, a zwłaszcza ci, którzy pracują w słowie i w nauce.
W tym fragmencie mówi się, że „podwójna cześć” należy się tym, „którzy podjęli się pracy w Słowie i nauczania”. Bóg dał kościołowi nauczycieli, ponieważ do nauczania Pisma Świętego potrzebni są ludzie, którzy w odpowiedzi na Jego powołanie poświęcają się ciężkiej i przykładnej pracy. W ruchu charyzmatycznym wyraźnie daje się zauważyć jedną rzecz: mało uznania dla naprawdę dobrych teologów i wykładowców, którzy poświęcili długie lata na rozwój właściwych metod interpretacji. Dlaczego? Ponieważ zbytnio akcentuje się i pozwala się każdemu mówić to, co rzekomo Duch mówi mu przez dany tekst biblijny. Istnienieje wielka różnica między dziwacznym interpretowaniem a nauczaniem Słowa Bożego przez ludzi, którzy posadają pewne umiejętności i doświadczenia w tym zakresie. W wywiadzie radiowym pewną niewiastę, wykonującą funkcję pastora w ruchu charyzmatycznym, zapytano jak dochodzi (tworzy) do swoich kazań.
“Wcale do nich nie dochodzę – odpowiedziała – one przychodzą do mnie z góry od Boga”.
Powinniśmy bardzo wystrzegać się tak beztroskiego podchodzenia do chrześcijaństwa. Zbyt wielu ludzi staje za kazalnicami z tak małym lub żadnym przygotowaniem i mówi innym „co powiada Bóg”. W wielu przypadkach nie jest to w ogóle to, co Bóg przez dany tekst powiada.
.
Za wszelką cenę należy unikać alegoryzowania Pisma Świętego.
Zamiast odkrywania tego co mówi Biblia, czasem włączamy naszą wyobraźnię na czwarty bieg, a tekst biblijny służy nam jako pretekst do głoszenia tego, na czym bardzo nam zależy.
Zamiast wydobywania czegoś z Pisma Świętego (egzegeza), wkładamy w nie to, co nam się podoba (eisegeza).
Krańcowym przykładem alegoryzowania było młode małżeństwo, które przyszło do jednego z naszych pastorów, prosząc o radę odnośnie jednego ze swoich problemów. Po prawie półgodzinnej rozmowie pastor zapytał ich:
– Dlaczego wstąpiliście w związek małżeński? Zupełnie do siebie nie pasujecie!
– Ach – westchnął mąż – stało się to na skutek kazania, jakie wygłosił kaznodzieja naszego zboru.
– Jakie to było kazanie?
– Mówił na temat zdobycia Jerycha.
– Jerycha? A co to ma wspólnego z małżeństwem?
– Hm, mówił, że lud Boży najpierw ogłosił objęcie tego miasta, a potem siedem razy je obchodził i wreszcie jego mury upadły. Następnie powiedział: jeżeli chłopiec wierzy, że Bóg dał mu jakąś dziweczynę, to powinien rościć sobie prawo do niej, obejść ją siedem razy, a wtedy mury jej serca upadną. Tak właśnie uczyniłem i pobraliśmy się.
– Czy naprawdę tak powiedział? – zapytał nasz pastor. Brat chyba żartuje.
– Tak, tak naprawdę było – odpowiedział mąż. I wielu innych wstąpiło w związki małżeńskie ze względu na to kazanie!
Powiadali, że ich małżeństwo dokonało się w niebie. To było małżeństwo spełnione w alegorii, i ta bezmyślność stała się rzeczywistością. Tego rodzaju interpretację stosowano od początku istnienia kościoła i trwa ono do dzisiaj, szczególnie w kręgach charyzmatycznych. Dobrze znany kaznodzieja charyzmatyczny, z którym często rozmawiałem, w serii wykładów tłumaczył księgę Nehemiasza. Oto niektóre z jego wniosków:
– Mury Jerozolimy były zburzone, to mówi o zwalonych ścianach ludzkiej osobowości. |
– Nehemiaasz reprezentuje Ducha Świętego, który przybywa aby odbudować mury ludzkiej osobowości.
W czasie jego wykładu wszystko w tej księdze coś oznaczało lub było jakimś symbolem. Kiedy mówił o Stawie Królewskim (Neh. 2:14), przedstawiał go jako chrzest Duchem Świętym, a od tego przeszedł do nauczania o ważności mówienia obcymi językami. Księga Nehemiasza nie ma nic wspólnego z Duchem, ścianami ludzkiej osobowiści, chrztem Duchem czy językami, ale kaznodzieja wszystko to wyczytał z tego opowiadania i niektórzy uważają to za wspaniałą naukę biblijną. Chcę jednak powiedzieć, że taką ona nie jest. Jest to zwyczajne kupczenie Słowem Bożym i uczenie tego co się chce a nie tego co naprawdę mówi Bóg.
2 Kor. 2:17 Nie jesteśmy bowiem jak wielu, którzy fałszują słowo Boże, lecz ze szczerości, jak od Boga mówimy w Chrystusie przed obliczem Boga.
Przykładem właściwego podejścia do interpretacji Pisma Świętego jest sam Jezus idący do Emaus zaraz po swoim zmartwychwstaniu. Idąc z dwoma swoimi uczniami, Pan „począwszy od Mojżesza poprzez wszystkich proroków wykładał im, co o nim było napisane we wszystkich Pismach” (Łuk. 24:27). Słowo „wykładał” ma tutaj kluczowe znaczenie, wspomniałem o nim już wcześniej: hermeneuo. Nauczając Pisma Jezus intepretorwał je właściwie i w odpowiednim porządku. Korzystał z hermeneuo – hermeneutyki. Jest On wzorem nauczania korzystającego z hermeneutyki. Jeżeli będziemy lekceważyć te zasady, poselstwo Słowa Bożęgo ulegnie rozcieńczeniu i wypaczeniu. Wszystkie powyżej wspomniane zasady są dobre w sensie ogólnym, ale nie są wystarczająco pomocne w opracowaniu konkretnego tekstu biblijnego, wydobycia z niego właściwej treści. Dlatego w dalszej części przyjrzymy się pięciu zasadom, które leżą u podłoża biblijnej hermeneutyki.
.
Pięć zasad hermeneutyki
Co więc stanowi o dobrej hermeneutyce? Oto jej pięć podstawowych zasad
.
Zasada syntezy
Przez starych reformatorów nazywana również analogia Scritpura czyli analogia Pisma Świętego. Zasady syntezy opiera się na przekonaniu, że żadna część Biblii nie jest sprzeczna z inną jej częścią. Jeden Autor – Duch Święty – jest natchnieniem całej Biblii. Tworzy ona cudowną jedność. Jeżeli słyszymy interpretację jakiegoś tekstu, która nie pokrywa się z czymś w drugim tekście, to jeden z tekstów (a może obydwa!) jest interpretowany niewłaściwie. Duch Święty nie może być w sprzeczności z samym sobą. Ucząc Słowa Bożego często wskazuję zborowi na inne części Biblii, by zborownicy zobaczyli jak studiowany tekst przez analogię pasuje do całości Pisma, do całego obrazu.
W swojej wspaniałej książce God Has Spoken, J. I. Packer mówi:
„Biblia jest podobna do orkiestry symfonicznej, którą jak Toscanini, dyryguje Duch Święty; każdy instrument dobrowolnie, spontanicznie i twórczo wyraża dźwięki zapisane w swoich nutach, jak życzy sobie tego wielki dyrygent, chociaż żaden z nich nie słyszy tej muzyki jako całości… Każda część staje się w pełni zrozumiała tylko w odniesieniu do całości.
Apostoł Piotr powiedział prawie to samo, gdy pisał:
„Zbawienia tego poszukiwali i wywiadywali się o nie prorocy, którzy prorokowali o przeznaczonej dla was łasce, starając się wybadać, na który albo na jaki to czas wskazywał działający w nich Duch Chrystusowy” 1 Piotra 1:10-11
Nawet pisarze biblijni nie zawsze znali pełne znaczenie pisanego przez siebie tekstu. Dzisiaj, mając Nowy Testament, widzimy, jak Biblia łączy się w jedną chwalebną całość.
Musimy pamiętać, że aby poprawnie zrozumieć tekst Pisma, musimy rozważyć go w świetle jego kontekstu. Część Pisma — czy to cały werset, kilka wersetów, czy też część wersetu — nie może być legalnie wykorzystana do poparcia czyichś pomysłów lub działań, jeśli tekst nie jest wyjaśniony w świetle jego kontekstu. Kontekst często określa nauczanie tekstu, wskazując bardziej szczegółowo, w jakich sytuacjach polecenie ma zastosowanie lub jak polecenie ma być wykonane.
Zasada progresywnego objawienia odnosi się do faktu, że tekstu Starego Testamentu interpretujemy w świetle nauczania Nowego Testamentu, nie odwrotnie.
.
Zasada dosłowności
Oznacza rozumienie Pisma w jego naturalnym, normalnym znaczeniu. Zapytujemy tu o zwyczajne znaczenie użytych w tekście słów. Jeżeli Bóg chce przekazać nam swoje Słowo, to uczyni to w sposób najbardziej oczywisty i prosty, przy pomocy dobrze zrozumiałych słów. Chociaż w Piśmie Świętym występuje język obrazowy, symbolizm i przenośnia, to przede wszystkim zwracamy uwagę na jego dosłowne znaczenie, a nie na głębszą, ukrytą interpretację.
Poprzez alegoryzowanie czynimy Pismo Święte swoim niewolnikiem, jeżeli wymuszamy z niego to, co sami chcemy powiedzieć. Czyniąc tak jesteśmy podobni do rabinów z okresu międzytestamentowego, którzy interpretowali Pismo przy pomocy liczbowych wartości każdej litery hebrajskiego alfabetu. Dodawali liczbowe wartości liter czyjegoś imienia i z otrzymanej sumy odczytywali jego znaczenie. I tak np. wartość liczbowa imienia Abraham stanowi 318. Miało to oznaczać, że Abracham miał 318 sług. Naruszając podstawowy cel języka stwarzamy sytuację, w której dowolna interpretacja jest możliwa. Dosłowna interpretacja Słowa Bożego jest fundamentem Reformacji, na co wskazywał Luter:
“w żadnym miejscu Pisma św. nie należy dopuszczać ani do wniosku ani przenośni, jeżeli nie zmusza do tego wyraźny związek słów i oczywista niedorzeczność sprawy, podważająca jakiś artykuł wiary, lecz wszędzie powinno się obstawać przy prostym i czystym, i naturalnym znaczeniu wyrazów, jakie podaje gramatyka i sposób mówienia, nadany ludziom przez Boga. Bo jeśliby każdemu było wolno według własnego upodobania wymyślać wnioski i przenośnie w Piśmie św., czymże innym byłoby całe Pismo, jak nie trzciną miotaną przez wiatry” – Marin Luter O niewolnej woli s. 72
W tym miejscu warto jednakże wspomnieć o szczególnym rodzaju tekstu biblijnego, którym są wizje. Wizja nie jest historią; wizja nie jest nawet proroctwem jako takim; jest to szczególny rodzaj proroctwa. Zasada dosłowności nie dotyczy studiowania apokaliptycznych tekstów w księgach Zachariasza, Daniela, Ezechiela, Izajasza czy w Objawieniu Jana, gdzie najpierw musimy zwrócić uwagę na to, jakie duchowe prawdy zawierają występujące tam postaci i symbole.
Wizje charakteryzują się symbolami. Przez symbole rozumiemy takie rzeczy jak symboliczne liczby, symboliczne kolory, symboliczne nazwy, symboliczne metale, symboliczne klejnoty itp. Zarówno wizje, jak i sny zawierają to, co widzący „widział”.
W Księdze Daniela 2 mamy gigantyczny posąg ze złota, srebra, brązu, żelaza, a następnie z żelaza i gliny, które symbolizują cztery wielkie światowe imperia. Księga Daniela 7 przedstawia tę samą rzeczywistość, tym razem pod obrazem czterech bestii. Daniel widzi lwa, niedźwiedzia i panterę, a potem czwartą bestię, niezmiernie straszną. Stworzenia te reprezentują Babilon, Medo-Persję, Grecję i Rzym.
Objawienie 13 zaczyna się od słów: „I zobaczyłem”, a potem pojawia się bestia o siedmiu głowach i dziesięciu rogach i dziesięciu koronach, część lwa, część niedźwiedzia, część pantery. „I zobaczyłem” – mówi nam, że mamy do czynienia z wizją. Księga Objawienia, ogólnie rzecz biorąc, składa się z sekwencji wizji.
Wizje nie powinny być interpretowane w sposób dosłowny lecz symboliczny. Szukamy biblijnego znaczenia symboli oraz ich duchowego znaczenia.
.
Zasada historyczna
Też jest ważna przy interpretacji Pisma Świętego. Bardzo ważne jest odtworzenie historycznej sytuacji, w jakiej dany tekst został napisany. Jeżeli rozumie się tę sytuację, to często tekst wyjaśnia sam siebie. Przystępując do studiowania jakiejś księgi biblijnej musimy znać wplecioną w jej treść historię. Kto wtedy panował? O jakich krajach ona mówi i w jakis sposób? Jakie w ówczesnym społeczeństwie istniały napięcia, problemy, kryzysy? Jaka była wtedy kultura? Jakie zachowywano wtedy zwyczaje? Aby odpowiedzieć na te pytania powinniśmy zajrzeć do takich książek jak słowniki biblijne, biblijne przewodniki i inne książki omawiające zwyczaje w czasach biblijnych. Na podstawie takich książek możemy zrekonstruować sytuację, w jakiej dany tekst został napisany, a z tego wyniknie jego znaczenie.
.
Zasada gramatyki
Też musi być stosowana. Trzeba zastanowić się czym szczególnym wyróżnia się dany tekst od strony gramatyki? Nieraz trzeba wyjaśnić znaczenie pewnych słów. Czasem bardzo ważne są przyimki. Wiele zależy od tego czy w tekście występuje przyimek w, z, przez, pod. Występujące w tekście słowo „ponieważ” lub „dlatego” może nadawać mu szczególne zabarwienie. Jeżeli zdanie wskazuje na to czy tamto to dobrze byłoby wiedzieć czym „to” czy „tamto” jest czy było. Gramatyka – jako taka – nie może być przedmiotem naszego zainteresowania, ale trzeba się na niej znać przy interpretacji Pisma Świętego. Nie możemy po prostu wyrwać jakiegoś zwrotu z tekstu i zmusić go do powiedzenia tego, co my chcemy powiedzieć. Musimy zważać na porządek słów i zwrotów, aby dowiedzieć się dokładnie co Słowo Boże mówi.
Czasem jestem zapytywany: Co robisz na początku gdy przygotowujesz kazanie? Odpowiadam, że czytam tekst w języku greckim (lub hebrajskim jeżeli to jest Stary Testament). Zwracam uwagę na budowę zdań i formy gramatyczne. Chcę wiedzieć dokładnie o czym dany tekst mówi. Teraz ktoś może powiedzieć: No tak, a ja nie znam greki, z ledwością wyciągam trójkę w gramatyce. Chyba nigdy nie będę mógł studiować Biblii. Ależ tak, możesz studiować – na własnym poziomie. Wyliczam tu podstawowe zasady, jakich należy przestrzegać przy studiowaniu Biblii. Jeżeli ktoś nie zna języka greckiego, może zajrzeć do dobrego komentarza biblijnego. A najważniejsze, staraj się zwracać uwagę na pisarzy i mówców, którzy starają się mieć do czynienia z gramatyką. Ucz się studiować Biblię indukcyjnie, dziel wiersze na wyrażenia, słowa, dokładnie przyglądaj się ich znaczeniu.
.
Zasada praktyczności
To obowiązek zastosowania poselstwa biblijnego we własnym życiu. Zawsze powinniśmy zadawać sobie pytanie: „I co z tego? Co to ma wspólnego ze mną?” W Drugim Liście do Tymoteusza Paweł powiada:
„Całe Pismo przez Boga jest natchnione i pożyteczne do nauki” (2 Tym. 3:16).
Całe Pismo w jakiś sposób może być zastosowane w naszym życiu. Jest ono pożyteczne „do nauczania, do wykrywania błędów, do poprawy, do wychowywania w sprawiedliwości”.
- „Nauczanie” to podstawowa boska prawda, zasada odnosząca się do każdego aspektu biblijnego poselstwa. Doktryna czy nauka to zbiór zasad, leżących u podstaw naszego życia. I tak na przykład Biblia zawiera pewne nauki odnośnie małżeństwa i rodziny. Nauki te powinniśmy stosować w swoim życiu.
- „Wykrywanie błędów” to inne praktyczne zadanie Biblii. Gdy ją studiujemy, demaskuje nasz grzech, ujawnia skryte zamysły, a tajemne zamiary wyprowadza na światło dnia. Wykrywanie błędów jest pierwszym skutkiem zastosowania nauczania biblijnego.
- Wykrywanie błędów prowadzi „do poprawy”, co wskazuje na odwrócenie się od grzechu, który został wykryty przez zastosowanie nauczania.
- I w końcu „wychowanie w sprawiedliwości” – na skutek działania prawdziwej doktryny, nauczania, powstaje nowa droga sprawiedliwości. Takie jest praktyczne zastosowanie Słowa.
.
Potrzebna jest jeszcze jedna rzecz
Chociaż wspomnianie pięć zasad (dosłowności, historyczna, gramatyki, syntezy i praktyczna) jest bardzo ważnych, mogą one być bezużyteczne, jeżeli nie będzie przy tym oświecenia przez Ducha Świętego. W pierwszym Liście do Koryntian Paweł powiada:
1 Kor. 2:12-14 12 My zaś nie przyjęliśmy ducha świata, lecz Ducha, który jest z Boga, żebyśmy wiedzieli, które rzeczy są nam od Boga darowane. 13 A o tym też mówimy nie słowami, których naucza ludzka mądrość, lecz których naucza Duch Święty, stosując do duchowych spraw to, co duchowe. 14 Lecz cielesny człowiek nie pojmuje tych rzeczy, które są Ducha Bożego. Są bowiem dla niego głupstwem i nie może ich poznać, ponieważ rozsądza się je duchowo.
Paweł powiada, że tylko Duch Święty może wskazać nam prawdę. Bez Ducha Świętego Biblia jest ksiągą zamkniętą. Duch Boży przynosi oświecenie – zrozumienie napisanych słów – ponieważ człowiek wierzący posiada Ducha Świętego, tego który inspirował autorów Pisma Świętego. Czytając jakąś książkę nieraz dochodzę do paragrafu czy rozdziału, którego nie rozumiem. Wtedy życzyłbym sobie przysiąść się do autora tej książki i zapytać, co chciał w tym paragrafie czy rozdziale powiedzieć. Chrześcijanin zawsze jest w towarzystwie Autora Biblii. Duch Święty dopomaga chrześcijaninowi w zrozumieniu Słowa Bożego.
Powinniśmy jednak pamiętać, że rolą Ducha Świętego jest oświecanie, a nie rola jakiegoś medium, które obdarza nas nowymi i wyjątkowymi „interpretacjami”, nie wymagającymi studiów. Duch Święty jedynie oświeca to, co pracowicie, zgodnie z odpowiednimi zasadami studiowaliśmy. Dobrze mówi Clark Pinnock, że apelowanie do Pisma Świętego bez pełnego polegania na Duchu Świętym jest zarozumialstwem. A odwoływanie się do kierownictwa Ducha bez oparcia się na Piśmie Świętym jest „zwyczajnym fanatyzmem”.
Nawet chrześcijanin powinien uważać aby nie zrozumieć opacznie tekstu z ewangelii Jana
1 Jana 2:27 Ale to namaszczenie, które otrzymaliście od niego, pozostaje w was i nie potrzebujecie, aby was ktoś uczył. Lecz jak to namaszczenie uczy was o wszystkim, a jest ono prawdziwe i nie jest kłamstwem i jak was nauczyło, tak w nim pozostaniecie.
O czym ten wiersz mówi? Że nie potrzebuję jakichkolwiek nauczycieli czy przewodników w uczeniu się Bożej mądrości? Byłoby to niezgodne z listem do Efezjan
Efez. 4:11-12 11 I on ustanowił jednych apostołami, drugich prorokami, innych ewangelistami, a jeszcze innych pasterzami i nauczycielami; 12 Dla przysposobienia świętych, dla dzieła posługiwania, dla budowania ciała Chrystusa;
Duch Święty obdarzył wielu darem nauczania
Rzym. 12:6-7 6 Mamy więc różne dary według łaski, która nam jest dana: jeśli ktoś ma dar prorokowania, niech go używa stosownie do miary wiary; 7 Jeśli usługiwania, niech usługuje; jeśli ktoś naucza, niech trwa w nauczaniu;
I powołał wszystkich wierzących do wzajemnego nauczania się
2 Tym. 2:2 A co słyszałeś ode mnie wobec wielu świadków, to powierz wiernym ludziom, którzy będą zdolni nauczać także innych.
Jan nie przeciwstawia się zatem danym przez Ducha pouczeniom. Lecz mówi o heretykach, antychrystach, którzy prowadzili wierzących na manowce. Tekst ten nie pozwala wszystkim do robienia z Biblii wszystkiego co się chce. Chodzi raczej o zapewnienie tego, że możemy zauważyć różnicę między herezją a prawdą, w oparciu o ewangelię Chrystusa
1 Jana 2:22 Któż jest kłamcą? Czy nie ten, kto zaprzecza, że Jezus jest Chrystusem? Ten jest antychrystem, który wypiera się Ojca i Syna.),
Ale nawet obecność Ducha w wierzącym nie jest pełną gwarancją poprawnej interpretacji każdego tekstu biblijnego. Wielu szczerze wierzących nadużywa takich tekstów jak 1 Jana 2:27 i niewłaściwie interpretuje Pismo Święte. Po prostu otwierają oni Biblię i oczekują: „niech Duch Święty powie co to znaczy”.
.
Biblia jako starożytna księga
Inny czas, ludzie, kultura, ustawienie geograficzne, język, aspekty socjologicznie, fizycznie, historycznie, politycznie. Cokolwiek Biblia miała przekazać kiedy powstawała, przekazuje i dziś ale musimy zamknąć wszystkie powyższe luki.
Źródła błędów
- mylna interpretacja tekstu
- wczytywanie ideologii do Pisma
- alegoryczność i ureligijnienie tekstu
- egzegeza z doświadczenia – wyprowadzanie doktryn z doświadczenia
- wyrwanie tekstu z kontekstu
.
Błędy, których należy unikać
Nie tworzyć doktryny kosztem właściwej interpretacji
- Nie wczytywać doktryn do Pisma Świętego, czytać doktryny z Pisma Świętego
Unikać powierzchownego badania (patrzeć na Biblię jako starożytny dokument)
- Znaczenie Biblii jest jasne, trudno jest do niego dotrzeć.
- Nie mylić inspiracji z oświeceniem – działanie Ducha Świętego oświeca teologów biblijnych, nauczycieli Słowa i badaczy.
- Badania i analizy Pisma wykonane przez innych bożych ludzi powinny być brane pod uwagę, gdy tekst jest rozpatrywany.
Nie alegoryzować tekstu
- Każde zdanie w Biblii znaczy coś konkretnego, jedną rzecz, nie wszystko, nie cokolwiek.
.
Definicje
Hermeneutyka: Interpretować, aby dać sens, odnajdywać pierwotne znaczenie. Nauka interpretowania Biblii, która stoi za zdrową nauką.
Egzegeza: wyprowadzić z) tekstu, czytaj z tekstu, nie do tekstu. Obejmuje szeroki zakres krytycznych dyscyplin:
- krytyka tekstu to śledztwo historii i pochodzenia tekstu
- badanie historycznego tła autora
- badanie kulturowego tła autora
- badanie tekstu
- badanie pierwotnego odbiorcy
- klasyfikacja gatunków literackich obecnych w tekście
- analiza cech gramatycznych i składniowych w samym tekście
Każdy tekst Pisma Świętego ma jedną i tylko jedną prawdziwą interpretację: To jest istotą komunikacji – Bóg mówi nam coś konkretnego a nie coś, co chcesz usłyszeć, nie cokolwiek.
Autorska intencja Nie ma żadnego znaczenia, co oznacza dla mnie tekst, ważne jest to, co jest intencją autora, czyli Boga.
.
Zasady hermeneutyki: podsumowanie
Zasada syntezy
- Scriptura Scripturam Interpretatur – Pismo interpretuje Pismo.
- Narzędzia: książka Treasury of Scripture knowledge, odniesienia w Biblii wskazujące inne miejsca w Biblii dotyczące podobnych idei.
- Należy porównywać tekst do innych powiązanych miejsc w Słowie, aby uzyskać pełny obraz.
- Szukamy najbliższego kontekstu danego fragmentu, następnie rozdziału, całej księgi.
- Trudniejsze teksty interpretujemy poprzez teksty łatwiejsze.
Zasada dosłowności
- interpretacja Pisma powinna być wykonana zgodnie z normalnym przekazem językowym: to prawdziwi ludzie, i normalny język, przez który poszukujemy analogii wiary, czyli autorskiej intencji Ducha Świętego
- słowa Pisma należy rozumieć w normalny i zwykłych sposób, jak w trakcie normalnego używania języka codziennego pod warunkiem, że nie mamy do czynienia z proroctwami i objawieniem, wtedy stosowana jest zasada symbolicznej i duchowej interpretacji
- najbardziej oczywiste najprostsze, klarowne i normalne znaczenie jest prawdziwym znaczeniem
- nie ma w Biblii alegorii (w rozumieniu, że dane słowo / wyrażenie jest niezależne od kontekstu)
- nie ma ezoterycznego, gnostycznego, ukrytego i tajnego znaczenia
Zasada historyczna
Neleży uzyskać właściwy kontekst historyczny:
- charakterystyka miasta
- presja społeczna
- napięcia
- zagrożenia
- kultura
- perspektywy
- zwyczaje ludzi
- myśleniu ludzi
- geografia,
- jakie były problemy
- polityka
- światopogląd
- religia
- o czym nas to wszystko informuje
Użyteczne narzędzia – bogata biblioteka
- słowniki biblijne
- podręczniki biblijne
- komentarze biblijne
- książki o historii
- zwyczaje biblijne
Zasada gramatyczna
- Język – dobrze znać grecki i hebrajski; alternatywą są narzędzia umożliwiające wejście w te języki bez ich uczenia się
- Składnia – jak słowa są zbudowane w języku greckim i hebrajskim
- Leksykografia – słowa, sposób w jaki są one rozmieszczone, przyimki, zaimki, nadrzędność
- Główne czasowniki są zawsze nośnikami akcji. Imiesłowy modyfikują najważniejsze czasowniki Należy zgłębić rzeczowniki, zwroty, modyfikatory, przymiotniki, przysłówki
Zasada praktyczna
- Wpływ tekstu: ważne jest co prawdy zawarte w tekscie znaczą dla czytelnika.
- Aplikacja jest wykonywana przez Ducha Świętego.
.
Pomocne narzędzia
- Biblijne programy komputerowe (np. Logos, Bibleworks)
– UBG NT
– UBG ST
– UBG ST i NT alternatywe miejsce
. - Źródła w języku oryginalnym
– Tekst interlinearny ang.
– Tekst interlinearny pl.
– Nowy Testament po hebrajsku
– Septuaginta LXX
– LXX hebrajski grecki angielski
– Septuaginta a tekst Masorecki
– Nauka greki koine 1
– Nauka greki koine 2
– Nauka greki koine 3
– Ćwiczenia w tekście greckim
– Podstawy greki
– Greek study bible
. - Komentarze biblijne
– Commentaries
– Guzik study Bible
– Benson Gnomon
– Bible study tools (commentaries, etc.)
– Komentarze Jana Kalwina do Biblii, tutaj do poszczególnych Ksiąg
– Haldane Komentarz do Rzymian
. - Zasady interpretacji hermeneutycznej
– Podstawy hermeneutyki, cz.1
– Podstawy hermeneutyki, cz.2
– Podstawy hermeneutyki, cz.3
. - Narzędzia jęzkowe
– Odmiana słów greckich koine
– Odmiana słów greckich koine 2
– Lexiscope, odmiana współczesnych słów greckich
– Gramatyka hebrajska
– Greek words study tools
– Grecka deklinacja
– Morfologia słów hebrajskich
– Morfologia słów łacińskich
– Słownik pojęć teologicznych
– Słownik synonimów
– Słownik antonimów
– Słownik PWN
– Słowniki
– Jak czytać książki, Mortimer Adler
.
- Narzędzia tekstowe i bilioteki
– Text & Translation – baza artykułów w zakresie krytyki tekstu|
– Textus Receptus aparat krytyczny
– CBGM New Testament Transcripts – baza wariacji tekstualnych
– Porównanie manuskryptów
– Mcclintock and Strong Cyclopedia
– Biblioteka tekstów wczesnochrześcijańskich
– Church fathers: dzieła alfabetycznie
– Patristic Citations by books and verses
– CCEL dzieła Ojców Kościoła, przednicejskie i postnicejskie
– Archeologia biblijna
– Harmony of the gospels
– Harmonia ewangelii
– Chronologia Ewangelii
– Chronologia i harmonia Ewangelii
– Chronologia powstania ksiąg Starego i Nowego Testamentu
– Cytaty z Septuaginty w NT
– Cytaty ze Starego Testamentu w NT
– Zwoje z nad Morza Martwego online
. - Inne pomocne narzędzia
– TSK
– Open bible – tematyczne zbiory cytatów
– Kontekst
– Cross refferences
– Strongs
– Strongs LXX BO
– Strongs LXX BLB
– Konkordancja
– Chain links
– Lexicon
– Lista cytatów ST w NT
– Paralel chapters
– Table of OT quotes in NT
– Timelines 1
– Timelines 2
. - Bazy artykułów
– CPRC – baza artykułów reformowanych
– A puritans Mind – artykuły reformowane
– Common grace deliberations
– Gospel Defense – baza artykułów reformowanych Scott Price
– JSTOR – baza danych artykułów i książek
– Monergism eLibrary – 750 teologicznych publikacji dostępnych za darmo
– R. Scott Clark, baza artykułów teologicznych i historycznych
– Reformed answers – artykuły reformowane
– Reforming America – baza artykułów reformowanych Sonny Hernandez
– Trinity Foundation – baza artykułów reformowanych
Zobacz w temacie
- Podstawy hermeneutyki, cz. 1 – pieć podstawowych zasad
- Podstawy hermeneutyki, cz. 2 – rozwinięcie nauczania
- Podstawy hermeneutyki, cz. 3 – o interpretacji proroctw
- Podstawy hermeneutyki, cz. 4 – o znaczeniu słów
- Podstawy hermeneutyki, cz. 5 – zasada dobrej i koniecznej konsekwencji
- Podstawy hermeneutyki, cz. 6 – logika i Pismo
- Podstawy hermeneutyki, cz.7 – jak traktować patrystykę i inne ludzkie dzieła telogiczne?
- Podstawy hermeneutyki, cz. 8 – analogia wiary
. - Praktyczny proces ekspozycji sekwencyjnej, cz. 7
- Jak obserwować Słowo Boże?
- Konieczność zdrowej nauki
- Racjonalne chrześcijaństwo