Spis treści
Czym jest Ordo salutis?
Ordo salutis (z łac. „porządek zbawienia”) odnosi się do serii koncepcyjnych kroków wewnątrz chrześcijańskiej doktryny zbawienia. Został zdefiniowany jako „techniczny termin protestanckich dogmatów wyznaczających nieprzerwane kroki w pracy Ducha Świętego w przeznaczaniu do zbawienia”. Wszystkie fazy następują po sobie, jednak niektóre ich elementy występują progresywnie a inne natychmiastowo. Termin „Ordo salutis” po raz pierwszy został użyty przez luterańskich teologów w połowie lat dwudziestych XVII wieku.
Rzym. 8:28-30 28 A wiemy, że wszystko współdziała dla dobra tych, którzy miłują Boga, to jest tych, którzy są powołani według postanowienia Boga.29 Tych bowiem, których on przedtem znał, tych też przeznaczył, aby stali się podobni do obrazu jego Syna, żeby on był pierworodny między wieloma braćmi. 30 Tych zaś, których przeznaczył, tych też powołał, a których powołał, tych też usprawiedliwił, a których usprawiedliwił, tych też uwielbił.
| Kalwinizm | Herezja amyraldianizmu | Herezja arminianizmu | Luteranie |
| 1. Przedwiedza czyli Predestynacja (tak Elekcja jak i Reprobacja) | 1. Elekcja | 1. Powołanie | 1. Powołanie |
| 2. Powołanie | 2. Predestynacja | 2. Uprzedzająca łaska | 2. Oświecenie |
| 3. Odnowienie | 3. Powołanie | 3. Wiara | 3. Upamiętanie |
| 4. Wiara / Upamiętanie | 4. Wiara | 4. Pokuta | 4. Odnowienie |
| 5. Usprawiedliwienie | 5. Odnowienie | 5. Odnowienie | 5. Usprawiedliwienie |
| 6. Adopcja | 6. Upamiętanie | 6. Usprawiedliwienie | 6. Mistyczna jedność |
| 7. Uświęcenie | 7. Usprawiedliwienie | 7. Warunkowe przetrwanie | 7. Uświęcenie |
| 8. Przetrwanie | 8. Uświęcenie | 8. Uwielbienie | 8. Zabezpieczenie |
| 9. Uwielbienie | 9. Przetrwanie | ||
| 10. Uwielbienie |
.
Predestynacja
Kiedy mówimy o kategoriach doktryn elekcji, reprobacji i predestynacji mamy na myśli nadrzędność zakresową słowa predestynacja względem słów elekcja i reprobacja.
Predestynacja będąca przedwiecznym i niezmiennym suwerennym dekretem Boga (Dan. 4:35; Izaj. 14:27; 43:13; Hiob 9:10-12; Izaj. 46:10; 48:3; Kazn. 3:14; Psalm 33:11; Dzieje 15:18) posiada dwa składowe elementy:
Elekcję, czyli przeznaczenie niektórych ludzi do zbawienia, (por. Jan 15:16; Rzym. 8:29-30; Efez. 1:4-5; 1 Tes. 5:9; Mat. 11:25-26; Psalm 139:16)
Reprobację, czyli przeznaczenie ludzi na potępienie, (por. Rzym. 9:21-22; Przysłów 16:4; 1 Piotra 2:8; 2 Piotra 2:3; Judy 1:4; Mat. 11:25-26; Psalm 139:16; 2 Mojż. 9:16; Hiob 12:14; Izaj. 45:9)
Elekcja
Rzym. 8:29 Tych bowiem, których on przedtem znał,
.
Efez. 1:4 Jak nas wybrał w nim przed założeniem świata
.
Jan 15:16 Nie wy mnie wybraliście, ale ja was wybrałem
.
1 Tes. 1:4 Wiedząc, umiłowani bracia, że zostaliście wybrani przez Boga;
.
Tes. 2:14 Bóg od początku wybrał was do zbawienia
.
Efez. 1:5 Przeznaczył nas dla siebie (przed założeniem świata, wers 4), ku usynowieniu przez Jezusa Chrystusa, według upodobania swojej woli;
.
Efez. 1:11 W nim, mówię, w którym też dostąpiliśmy udziału, przeznaczeni według postanowienia tego, który dokonuje wszystkiego według rady swojej woli;
.
1 Tes. 5:9 Gdyż Bóg nie przeznaczył nas na gniew, lecz abyśmy otrzymali zbawienie przez naszego Pana Jezusa Chrystusa;
To Boży, ograniczony wybór ludzi do zbawienia. Został dokonany przed założeniem świata. Bóg nie wybrał do zbawienia wszystkich ludzi (w takim przypadku byłaby to aneksja całości ludzkości a nie wybór). Boże suwerenne dzieło doprowadzenia do zbawienia tych, którzy zostali do niego wybrani
προγινώσκω proginosko – wiedza uprzedzająca, z góry ustalona intymna społeczność, Bóg działa aktywnie w tej wiedzy (np. 1 Piotra 1:20 tłumaczy to słowo jako przeznaczenie: Przeznaczonego do tego przed założeniem świata
προορίζω prohorizo – z góry ustalam, z góry determinuję, zaznaczam wcześniej, z góry zakreślam granicę i limity,
Reprobacja
Rzym. 9:11-13 Gdy dzieci jeszcze się nie urodziły i nie zrobiły nic dobrego ani złego, aby zgodnie z wybraniem trwało postanowienie Boga, nie z uczynków, ale z tego, który powołuje; Powiedziano jej, że starszy będzie służył młodszemu; Jak jest napisane: Jakuba umiłowałem, ale Ezawa znienawidziłem.
.
Rzym. 9:21-22 Czy garncarz nie ma władzy nad gliną, żeby z tej samej bryły zrobić jedno naczynie do użytku zaszczytnego, a drugie do niezaszczytnego? A cóż, jeśli Bóg, chcąc okazać gniew i dać poznać swoją moc, znosił w wielkiej cierpliwości naczynia gniewu przygotowane na zniszczenie;
.
Przysłów 16:4 PAN uczynił wszystko dla samego siebie, nawet niegodziwego na dzień zła
.
1 Piotra 2:8 Kamieniem potknięcia i skałą zgorszenia dla tych, którzy nie wierząc, potykają się o słowo, na co też są przeznaczeni.
.
2 Piotra 2:3 I z chciwości będą wami kupczyć przez zmyślone opowieści. Ich sąd od dawna nie zwleka, a ich zatracenie nie śpi.
.
Judy 1:4 Wkradli się bowiem pewni ludzie, od dawna przeznaczeni na to potępienie, bezbożni, którzy łaskę naszego Boga zamieniają na rozpustę i wypierają się jedynego Pana Boga i naszego Pana Jezusa Chrystusa.
.
Mat. 11:25-26 W tym czasie Jezus powiedział: Wysławiam cię, Ojcze, Panie nieba i ziemi, że zakryłeś te sprawy przed mądrymi i roztropnymi, a objawiłeś je niemowlętom. Tak, Ojcze, gdyż tak się tobie upodobało.
.
Psalm 139:16 Twoje oczy widziały niedoskonały płód mego ciała; w twojej księdze są zapisane wszystkie moje członki i dni, w które były kształtowane, gdy jeszcze żadnego z nich nie było.
.
2 Mojż. 9:16 Lecz dlatego cię postawiłem, aby okazać na tobie moją moc i żeby rozgłaszano moje imię na całej ziemi.
.
Hiob 12:14 Oto on burzy, a nikt nie może odbudować, zamyka człowieka, a nikt nie może otworzyć.
.
Izaj. 45:9 Biada temu, który się spiera ze swoim Stwórcą, będąc skorupą jak inne skorupy gliniane. Czy glina powie swemu garncarzowi: Cóż czynisz? A twoje dzieło: On nie ma rąk?
Jest częścią doktryny predestynacji. To przeznaczenie niektórych ludzi na zatracenie, zanim dokonali cokolwiek złego czy dobrego.
Powołanie
Rzym. 8:30 Tych zaś, których przeznaczył, tych też powołał,
.
Rzym. 8:28 którzy są powołani według postanowienia Boga
.
Mat. 22:14 Wielu jest bowiem wezwanych, lecz mało wybranych.
.
Jan 6:37 Wszystko, co mi daje Ojciec, przyjdzie do mnie, a tego, który przyjdzie do mnie, nie wyrzucę precz.
To głoszenie Ewangelii. NIe każdy, kto słyszy ewangelię zostaje odnowiony. Tylko osoby efektywnie powołane przez Boga, tj. wybrane przed założeniem świata, zostają odnowione. Wszystkie osoby, bez wyjątku, które były wybrane zostaną odnowione, to są te wszystkie osoby, które zostały wybrane i przeznaczone do zbawienia przed założeniem świata.
.
Odnowienie
Odrodzenie uprzedza wiarę. Najpierw Bóg człowieka niewierzącego odradza aby ten wierzył (1 Kor. 2:2; 2:12-14; 1 Jana 5:1; Efez. 1:1-3; 2 Kor. 3:15-16; 2 Kor. 4:13; 1 Tym. 1:13)
1 Piotra 1:23 Będąc odrodzeni nie z nasienia zniszczalnego, ale z niezniszczalnego, przez słowo Boże, które jest żywe i trwa na wieki.
.
Tyt. 3:5 według swego miłosierdzia zbawił nas przez obmycie odrodzenia i odnowienie Ducha Świętego;
Głoszenie Słowa wybranym przez Boga skutkuje odrodzeniem, duchowym ożywieniem. Zmiana człowieka, narodzenie z góry, uczynione wyłącznie przez Boga jako reakcja na ewangelię. Nie może nastąpić, jeśli nie zostanie ogłoszona ewangelia.
.
Wiara i upamiętanie
Najpierw jest regeneracja a potem wiara (Efez. 2:1-2; 2 Kor. 3:15-16; Jan 6:35-37, 63-65; 1 Kor. 2:14)
Wiara
Wiara jest niczym innym jak subiektywną akceptacją obiektywnej prawdy Ewangelii określonej w Piśmie Świętym. To pewne przekonanie o Chrystusie i dziele krzyża.
Hebr. 11:1 A wiara jest podstawą (gr. ὑπόστασιςhypostasis – pewnością) tego, czego się spodziewamy, i dowodem (gr. ἔλεγχος elenchos – przekonaniem co do)tego, czego nie widzimy
W Liście do Efezjan znajdziemy uzasadnienie wiary jako będącej zaufaniem Bogu. Zaufanie oznacza pewność spełnienia obietnic i poleganie na Słowie Bożym poprzez uznanie go za prawdziwe a przez to uznanie Boga za prawdomównego.
Efez. 3:12 W nim [tj. w Chrystusie] mamy śmiałość i przystęp z ufnością przez wiarę w niego.
Wiara jest darem łaski (2 Piotra 1:1; Filip. 1:29; Dzieje 18:27; Efez. 2:8; Efez. 6:23; 1 Kor. 3:5; Rzym. 12:3)
Wiara jest działaniem Boga w człowieku (Jan 6:29; Gal. 5:22; Dzieje 3:16; Kol. 2:12; Efez. 1:19-20)
2 Piotra 1:1 Szymon Piotr, sługa i apostoł Jezusa Chrystusa, do tych, którzy otrzymali wiarę równie cenną jak nasza, dzięki sprawiedliwości naszego Boga i Zbawiciela, Jezusa Chrystusa.
.
Dzieje 13:48. Kiedy poganie to usłyszeli, radowali się i wielbili słowo Pańskie, a uwierzyli wszyscy, którzy byli przeznaczeni do życia wiecznego.
.
Rzym. 8:8 Ci więc, którzy są w ciele, nie mogą podobać się Bogu.
Wiara zatem to udzielone przez Boga pewność co do dzieła Chrystusa na krzyżu oraz zaufanie Chrystusowi w jego dziele jako obiektywnym, historycznym wydarzeniu. Wiara nie może wynikać z samego człowieka ani poprzedzać odnowienia, ponieważ w takim przypadku wierzyłby człowiek cielesny, nienarodzony z góry, duchowy trup.
Herezja amyraldianizmu odwraca kolejność wiary i odnowienia. Zatem w takim przypadku wierzy w krzyż osoba, która nie jest narodzona z góry i nie posiadająca Ducha Świętego. Wiara taka nie byłaby miła Bogu ponieważ wierzyłaby osoba cielesna i jako taka podobać się Bogu nie może.
Upamiętanie
Czyli najprościej mówiąc zmiana myślenia i intencji.
Dzieje 11:18 A usłyszawszy to, uspokoili się i chwalili Boga, mówiąc: A więc i poganom dał Bóg upamiętanie ku życiu.
.
2 Tym.2:25-26 25 Łagodnie nauczający tych, którzy się sprzeciwiają; może kiedyś Bóg da im upamiętanie, aby uznali prawdę; 26 Oprzytomnieli i wyrwali się z sideł diabła, przez którego zostali schwytani do pełnienia jego woli.
To trwała zmiana myślenia doktrynalnego rozumiana jako wiara, a konkretyzując chodzi wiarę w Chrystusa jako ukrzyżowanego i zmartwychwstałego Mesjasza, który wróci na Sąd Ostateczny jako Sędzia, czemu towarzyszy porzucenie fałszywej religii z jej ceremoniami. W centrum upamiętania znajduje się krzyż Chrystusa. to wynikająca z odrodzenia i prowadząca do życia wiecznego wiara w gładzące grzech zasługi Chrystusa, wcielonego Boga, Boga Trójjedynego przy jednoczesnym zrozumieniu osobistej grzeszności i niezdolności do samousprawiedliwienia czemu grozi sąd i wieczne zatracenie. To otrzeźwienie i wyjście z duchowego znieczulenia grzechem, szczególnie legalizmem, otrzeźwienie prowadzące na kolana do Chrystusa z prośbą o usprawiedliwienie.
Upamiętanie nie jest uczuciem ani zmianą postępowania, choć oba z niej wynikają
Jest to dar Boży. Upamiętać się może tylko człowiek posiadający wiarę, która jest owocem Ducha Świętego (Gal. 5:22). To zmiana sposobu w jaki człowiek patrzy na siebie, poczucie wstydu i żalu, na koniec odwrócenie się i pójście w kierunku zmiany.
.
Usprawiedliwienie
Najpierw jest wiara z upamiętaniem potem usprawiedliwienie czyli organiczna aplikacja tego co prawnie Chrystus osiągnął na krzyżu. Usprawiedliwienie realizowane jest w życiu grzesznika w organicznej unii z Chrystusem, por. Efez. 1:22-23; 5:23; Rzym. 8:15; 1 Piotra 1:23)
Rzym. 8:30 a których powołał, tych też usprawiedliwił
.
1 Kor. 6:16 A takimi niektórzy z was byli. Lecz zostaliście obmyci, lecz zostaliście uświęceni, lecz zostaliście usprawiedliwieni w imię Pana Jezusa i przez Ducha naszego Boga.
.
Gal. 3:24 Tak więc prawo było naszym pedagogiem do Chrystusa, abyśmy z wiary byli usprawiedliwieni.
.
Rzym. 4:5 Temu zaś, kto nie pracuje, lecz wierzy w tego, który usprawiedliwia bezbożnego, jego wiara zostaje poczytana za sprawiedliwość.
.
Rzym. 5:17 ci, którzy przyjmują obfitość tej łaski i dar sprawiedliwości, będą królować w życiu przez jednego, Jezusa Chrystusa.
Przypisanie doskonałej sprawiedliwości Chrystusa osobie wierzącej co czyni ją sprawiedliwą według prawa w oczach Bożych. Jest to dar i nie wynika z uczynków. Usprawiedliwienie wynika z wiary, której owocem jest upamiętanie, zatem następuje po otrzymaniu daru upamiętania.
.
Uświęcenie
1 Piotra 1:15-16 Lecz jak ten, który was powołał, jest święty, tak i wy bądźcie świętymi we wszelkim waszym postępowaniu; 16 Gdyż jest napisane: Świętymi bądźcie, bo ja jestem święty.
.
1 Jana 2:6 Kto mówi, że w nim trwa, powinien sam postępować tak, jak on postępował.
.
1 Kor. 11:1 Bądźcie moimi naśladowcami, jak i ja jestem naśladowcą Chrystusa.
.
2 Kor. 3:18 zostajemy przemienieni w ten sam obraz, z chwały w chwałę, za sprawą Ducha Pana.
.
1 Kor. 15:10 Lecz z łaski Boga jestem tym, czym jestem, a jego łaska względem mnie nie okazała się daremna, ale pracowałem więcej od nich wszystkich, jednak nie ja, lecz łaska Boga, która jest ze mną.
.
1 Piotra 1:2 (do) wybranych według uprzedniej wiedzy Boga Ojca, przez uświęcenie Ducha dla posłuszeństwa
.
Filip. 2:13 Bóg bowiem sprawia w was i chęć, i wykonanie według jego upodobania.
.
Jan 15:4 ja was wybrałem i przeznaczyłem, abyście wyszli i wydali owoc, i aby wasz owoc trwał,
.
Dzieje 3:26 Wzbudziwszy swego Syna, Jezusa, Bóg najpierw posłał go do was, aby wam błogosławił w odwracaniu się każdego z was od swoich nieprawości.
Boże dzieło w człowieku upodobniające go coraz bardziej do Chrystusa. Uświęcać mogą się tylko osoby usprawiedliwione przed Bogiem, czyli narodzone z góry, które rozumieją ogrom grzechu w sobie i pragną zmiany czyli upamiętane, które zostały usprawiedliwione przez Boga.
. .
Przetrwanie
Jan 6:39-40 39 A to jest wola Ojca, który mnie posłał, abym nie stracił nic z tego wszystkiego, co mi dał, ale abym to wskrzesił w dniu ostatecznym. 40 I to jest wola tego, który mnie posłał, aby każdy, kto widzi Syna i wierzy w niego, miał życie wieczne, a ja go wskrzeszę w dniu ostatecznym.
.
Jan 10:28-29 28 A ja daję im życie wieczne i nigdy nie zginą ani nikt nie wydrze ich z mojej ręki. 29 Mój Ojciec, który mi je dał, większy jest od wszystkich i nikt nie może wydrzeć ich z ręki mego Ojca.
.
Hebr. 10:39 My zaś nie jesteśmy z tych, którzy się wycofują ku zatraceniu, ale z tych, którzy wierzą ku zbawieniu duszy.
.
Filip. 1:6 Pewien tego będąc, iż ten, który począł w was dobrą sprawę, dokona aż do dnia Jezusa Chrystusa.
.
1 Kor. 1:8-9 Który też utwierdzi was aż do końca, tak iż będziecie bez nagany w dniu Pana naszego Jezusa Chrystusa. Wierny jest Bóg, który was powołał do społeczności Syna swego Jezusa Chrystusa, Pana naszego.
.
Hebr. 12:2 Patrząc na Jezusa, twórcę i dokończyciela wiary,
Boże dzieło w wierzącym skutkujące ciągłą wiarą przez całe życie. Tak jak twórcą i dawcą wiary jest Bóg, tak też dokończycielem wiary w człowieku jest Bóg, z rąk którego nikt nie jest w stanie wydrzeć chrześcijanina. Dlatego chrześcijanin nie może porzucić wiary.
.
Uwielbienie
Rzym. 8:30 a których usprawiedliwił, tych też uwielbił.
.
Tyt. 2:13 Oczekując błogosławionej nadziei i chwalebnego objawienia się wielkiego Boga i Zbawiciela naszego, Jezusa Chrystusa;
.
Mat. 13:43 Wtedy sprawiedliwi będą jaśnieć jak słońce w królestwie swego Ojca.
.
Rev. 3:21 Temu, kto zwycięży, dam zasiąść ze mną na moim tronie, jak i ja zwyciężyłem i zasiadłem z moim Ojcem na jego tronie.
.
1 Piotra 1:3-4 3 Błogosławiony niech będzie Bóg i Ojciec naszego Pana Jezusa Chrystusa, który według swego wielkiego miłosierdzia zrodził nas na nowo do żywej nadziei przez wskrzeszenie Jezusa Chrystusa z martwych; 4 Do dziedzictwa niezniszczalnego i nieskalanego, i niewiędnącego, zachowanego w niebie dla was;
.
Jakub 2:5 Posłuchajcie, moi umiłowani bracia: Czyż Bóg nie wybrał ubogich tego świata, aby byli bogatymi w wierze i dziedzicami królestwa, które obiecał tym, którzy go miłują?
Wskrzeszenie do chwały z Bogiem. Elementami chwały będzie przede wszystkim bezpośrednia społeczność z Bogiem, bezgrzeszne nowe ciało, ogromna chwała, dziedzictwo wszystkiego, co posiada Bóg.
.
Podsumowanie
Od predestynacji, która miała miejsce przed założeniem świata aż po kres zbawienia w chwale wszystko co dotyczy porządku zbawienia jest monergistycznym dziełem Bożym. Zatem ci, których Bóg wybrał, przeznaczył, powołał, odnowił, którym dał wiarę i upamiętanie, których usprawiedliwił i uświęcił, którzy przetrwali tylko dzięki Bogu, ci wszyscy zostaną uwielbieni. Bóg po drodze nie straci ani jednej osoby wierzącej.
Nie ma zbawienia bez uwielbienia. Jeśli nie ma na końcu uwielbienia, nie możemy mówić o zbawieniu.
