Milicjades i Euzebiusz a montanizm

utworzone przez | mar 4, 2018 | Charyzmania, Historia chrześcijaństwa

Przedmowa

Istnieje przekonanie, że świadectwo Euzebiusza i Milicjadesa potwierdzają istnienie w kościele cudów i znaków jeszcze w IV wieku. Euzebiusz w swojej Historii Kościelnej cytuje Ireneusza, Tertuliana i Milicjadesa jako dowód kontynuacji takich darów Ducha Świętego jak mówienie wieloma zagranicznymi językami bez ich uczenia się i  nieomylne przepowiadanie przyszłości czyli prorokowanie.

W niniejszej pracy dokonana zostanie analiza wypowiedzi Milicjadesa w kontekście historycznym oraz w kontekście nauki Pisma Świętego ze szczególnym uwzględnieniem chronologii wydarzeń Dziejów Apostolskich, na których opiera swoją apologetykę przeciw Montanizmowi. Zostanie również wskazany błąd eisegezy Euzebiusza, sktutkujący nieprawidłowymi założeniami doktrynalnymi a w konsekwencji błędnymi wnioskami.

Rys historyczny

  • Późny II wiek – Powstanie montanizmu
  • Późny II wiek – Irenaeus tworzy Adversus Haereses (Przeciw Herezjom)
  • 197-198 a.d. – Nawrócenie Tertulliana
  • 202 a.d. – Śmierć Ireneausa
  • 207 a.d. – Tertullian staje się montanistą
  • 240 a.d. – Śmierć Tertulliana
  • II wiek – życie i twórczość MIlicjadesa
  • 264 a.d. – Urodziny Euzebiusza
  • 340 a.d. – Śmierć Euzebiusza
  • 381 a.d. – Montanizm uznany za herezję
    .

Bohaterowie

Milicjades – znany jedynie z imienia pisarz wczesnochrześcijański z pierwszej połowy II wieku, retor, jeden z pierwszych apologetów. Prawdopodobnie urodził się i tworzył w Azji Mniejszej, część badaczy uważa go za ucznia Justyna Męczennika. Choć był płodnym pisarzem, żadne z jego dzieł nie zachowało się do czasów współczesnych i znane są one jedynie ze wzmianek w pismach późniejszych autorów. Zgodnie z relacjami późniejszych Ojców Kościoła był autorem pism polemicznych skierowanych przeciw montanistom i walentynianom, traktatów Przeciwko Hellenom i Przeciw Żydom oraz adresowanej do ówczesnych władz rzymskich Apologii filozofii chrześcijańskiej

Euzebiusz – ur. ok. 264, zm. ok. 340 – pisarz, teolog i historyk chrześcijański, biskup Cezarei w Palestynie od 313. Uczeń Pamfila z Cezarei, obrońcy twórczości Orygenesa – jako wyraz oddania dla swego mistrza przyjął przydomek syn Pamfila.
.

Prorokowanie

Ddefinicja

προφήτης prophétés – głosić, wypowiadać, osoba obdarzona w dziele ukazywania bożej prawdy, interpretator lub głosiciel boskiej woli; prorok, poeta. Od słów pró – uprzednio oraz phēmí – wynosić, domagać się uznania jednej koncepcji ponad drugą, w szczególności poprzez mówione słowo;

Prorok ogłasza myśli (wieści) o Bogu, czasem przepowiada przyszłość (przepowiadanie) – a bardziej powszechnie głosi Jego przekaz dla konkretnej sytuacji; zatem prorok to ktoś, kto dzięki Bożej inspiracji głosi nowe objawienie lub naucza i wyjaśnia znaczenie tego co już zostało objawione, lub przepowiada przyszłość, też prowadzi uwielbienie.

W Septuagincie odpowiednik słowa נָבִיא nabi, które pochodzi z tego samego źródła co słowa rozgłaszać, czynić wiadomym, obiweszczać. נָבִיא nabi – rzecznik, mówca, prorok
.

Zadania

Generalnym konceptem, jaki kryje się pod pojęciem „prorokować” jest publiczne przemawianie do zgromadzenia. Błędem jest utożsamianie zakresowe znaczenia słowa prorok ze pojęciem „głoszący nowe objawienie”.

W rzeczywistości prorokowanie, czyli przemawiającego publicznie Pismo przyporządkowuje następujące zadania:

  • Głosić – mówić publicznie Bożą prawdę
    .
  • Interpretować – ukazywać znaczenie wcześniej objawionej i spisanej prawdy, np. Neh. 8:7-8, Przyp. 29:18, Łuk. 24:27, 2 Piotra 1:20
    .
  • Przepowiadać – ogłaszać przyszłe wydarzenia i Boże plany, które zawsze muszą się wypełnić ze 100% dokładnością, np. Izaj 44:26, Jer. 28:9, Ezechiela 12:25
    .
  • Uwielbienie – przy pomocy instrumentów muzycznych oraz śpiewu, funkcja poetycka, np. 1 Kron. 25:1, 1 Kron. 25:3 
    .
  • Przekazywanie historii kościoła – według Papiasza z Hierapolis (70-135 a.d.) córki Filipa, zwane prorokiniami, były powszechnie znane jako przekazujące historię wczesnego kościoła.

Z definicji językowej I nauki Pisma wynika, że prorok był odpowiedzialny za naukę (głoszenie i interpretowanie) lub przepowiadanie lub uwielbienie. Zatem prorok mógł, ale nie musiał być nauczycielem. Mógł też, ale nie musiał, przekazywać nowe objawienie.
.

Analiza wypowiedzi Euzebiusza

Nie może bowiem charyzmat proroczy w całym kościele wygasnąć aż do ostatniej paruzji, jak naucza Apostoł – Historia Kościoła, rozdział XVIII

Sam Euzebiusz nie widział dzieła Milicjadesa skierowanego przeciw Montanizmowi; wiedział o nim tylko z domniemanej wzmianki z pracy o nim, z której cytował, w której to Milicjades nazwany był Alcybiadesem. To stawia pod znakiem zapytania, czy rzeczywiście autorem tekstu był Milicjades czy też Alcybiades. To z punktu widzenia krytyki tekstu pozostawia otwarte pytanie co do wartości merytorycznej tekstu Euzebiusza. Przyjrzyjmy się całemu komentarzowi do Historii Kościoła Euzebiusza.
.

Potępienie pozabiblijnego prorokowania

Po pierwsze: w tej pracy Euzebiusz wspomina pisarza, Milicjadesa, którego w swojej pracy nazywa Alcybiadesem, twierdząc, że ten napisał pewną książkę przeciw herezji Montaniusa.

1. „Po znalezieniu tych rzeczy w jednym ich dziele stojącym w opozycji do pracy brata Alcybiadesa, w którym pokazuje on, że prorok nie powinien mówić w ekstazie, [1605] zrobiłem skróconą tego wersję”.

[1605] Dzieło Alcybiadesa było pierwszym potępiającym praktykę prorokowania w ekstazie. Praktyka prorokowania, która bez wątpienia prawie całkowicie zniknęła, została doprowadzona do zdecydowanie złej reputacji ze względu na ekscesy Montanistów, a stanowisko zajmowane przez Alcybiadesa stało się wkrótce pozycją całego Kościoła.

Istotne informacje:
  • Przemawianie w emocjonalnym uniesieniu jest złe
    .
  • Praktyka prorokowania, w sensie głoszenia nowego objawienia, prawie całkowicie zniknęła w Kościele
    .
  • Niemal cały Kościół odrzucał pozabiblijne objawienie
    .
  • Montaniści pragnęli przywrócić pozabiblijne objawienie Kościołowi
    .
  • Ich wysiłki pchnęły wyznawców w objęcia herezji
    .

Odniesienie do prawidłowej praktyki pierwszego kościoła

Po drugie, nieco dalej w tym samym dziele podaje listę tych, którzy prorokowali pod Nowym Przymierzem, wśród których wylicza pewną Ammię i Quadratusa, mówiąc:

2. „Ale fałszywy prorok wpada w ekstazę, w której nie ma wstydu ani strachu. Zaczynając od zamierzonej ignorancji, przechodzi, jak już powiedziano, do mimowolnego szaleństwa duszy. 3. Nie mogą pokazać, że jeden ze starych lub jeden z nowych proroków został w ten sposób porwany duchem [Dzieje 8:39]. Nie mogą też pochwalić się Agabusem, [Dzieje 11:28 Dzieje 21:10] lub Judaszem, [Dzieje 15:22, 27, 32] ani Sylasem, [Dzieje 15:32] ani córkami Filipa, [Dzieje 21:9] ani Ammi w Filadelfii, ani Quadratusem, ani żadnymi innymi, którzy nie należą do nich.„

Co do Quadratusa czytamy u Euzebiusza, że pomimo iż zaliczał się do grupy nowych proroków to należał on od następców Apostołów i należał do grupy proroków głoszących ewangelię w czasie Apostołów. Jest to zatem prawdopodobnie ostatni człowiek sprawujący urząd proroka, który nie został wymieniony przez autorów Pisma Świętego. Możliwa data jego powołania na urząd proroka plasuje się między rokiem 50 a 90 a.d.. Apostołem, przez nałożenie którego Quadratus został powołany na urząd proroka mógł być Paweł (ścięty mieczem między 60-68 a.d.), Piotr (ukrzyżowany między 60 a 68 rokiem) lub Jan (zmarły około roku 100 a.d.)

1. Wśród świętowanych w tym czasie był Quadratus, który, jak głosi raport, był sławny wraz z córkami Filipa przez jego prorockie dary. A oprócz tych było jeszcze wielu innych, którzy byli znani w owych czasach i zajmowali pierwsze miejsce wśród następców Apostołów. A także, będąc znakomitymi uczniami tak wielkich ludzi, zbudowali fundamenty kościołów, które miały zostać położone przez Apostołów w każdym miejscu i głosił Ewangelię bardziej i szerzej i rozproszone zbawcze nasiona królestwa niebieskiego daleko i blisko na całym świecie.  – Rozdział XXXVII. – Ewangeliści, którzy w tamtym czasie byli jeszcze wybitni.

Istotne informacje:
  • Prorokowania Montanistów jest w całej pełni niezgodne z biblijną definicją prorokowania, ponieważ:
    .
    – nie jest to nauka teologii, czyli egzegetyczne wyjaśnienie Starego Testamentu przez pryzmat Światła Nauki Chrystusa objawionej w Nowym Testamencie; także nie towarzyszą im żadne przejawy mocy Ducha potwierdzające, że prorok głosi prawdziwe nowe objawienie, będące w całkowitej zgodzie ze starym objawieniem, viz. przykład Diakona Filipa (rozdział 8 dotyczy roku 31 a.d.), nie jest to zatem cudowny dar.
    .
    Dzieje 8:35.39 35 Wtedy Filip otworzył swe usta i zaczynając od tego fragmentu Pisma, głosił mu Jezusa. 39 A gdy wyszli z wody, Duch Pański porwał Filipa i eunuch go więcej nie widział, ale jechał swoją drogą, radując się.
    .
    – nie zawiera w sobie elementów logicznego przemawiania, viz. przykład Judy i Sylasa (rozdział 15 dotyczy lat 49-50 a.d.), nie jest to zatem dar publicznego przemawiania
    .
    Dzieje 15:32 A Juda i Sylas, którzy również byli prorokami, w licznych mowach zachęcali i umacniali braci.
    .
    – nie jest to też prawidłowe i zawsze trafne w 100% przepowiadanie przyszłych wydarzeń, viz przepowiednie Agabosa (rozdział 11 dotyczy a.d. 42, rozdział 21 dotyczy a.d. 53-55), nie jest to zatem Boży dar.
    .
    Dzieje 11:28 I jeden z nich, imieniem Agabos, powstał i oznajmił przez Ducha, że w całej ziemi nastanie wielki głód. Nastał on za cesarza Klaudiusza.
    .
    Dzieje 21:10 Kiedy tam mieszkaliśmy przez wiele dni, przyszedł z Judei pewien prorok, imieniem Agabos.
    .
    – nie jest to nawet wierne oddanie historii kościoła, viz jak czyniły to córki diakona Filipa (rozdział 21 dotyczy lat 53-55), nie jest to zatem nawet rozumna wiedza, jaką można publicznie przekazywać kolejnym generacjom
    .
    Dzieje 21:9  A miał on cztery córki, dziewice, które prorokowały.Córki Filipa nie mogły nauczać teologii, ponieważ byłoby to niezgodne z
    .
    1 Tym 2:11-12 11 Kobieta niech się uczy w cichości, w pełnej uległości. 12 Nie pozwalam zaś kobiecie nauczać ani mieć władzy nad mężczyzną, lecz aby trwała w cichości.
    .
    1 Kor. 14:34-35 34 Niech wasze kobiety milczą w kościołach. Bo nie pozwala się im mówić, ale mają być poddane, jak też prawo mówi. 35 A jeśli chcą się czegoś nauczyć, niech w domu pytają swoich mężów. Hańbą bowiem jest dla kobiety mówić w kościele
    .
    Córki Filipa nie mogły też przepowiadać przyszłości, ponieważ uczynił to za nie Agabos, który przyszedł w tamte strony i był jednym z nielicznych wędrownych proroków głoszących praktyczne nowe objawienie.
    .
    Dzieje 21:9-11 9 A miał on cztery córki, dziewice, które prorokowały.10 Kiedy tam mieszkaliśmy przez wiele dni, przyszedł z Judei pewien prorok, imieniem Agabos.11 Przybył do nas, wziął pas Pawła, związał sobie ręce i nogi i powiedział: To mówi Duch Święty: Tak Żydzi zwiążą w Jerozolimie i wydadzą w ręce pogan człowieka, do którego należy ten pas.
    .
  • Przytoczone przez Milicjadesa przykłady właściwego publicznego przemawiania (prorokowania) uporządkowane są w kolejności chronologicznej.
    .
    – cudowny dar tłumaczenia PIsma, potwierdzony cudami i znakami (a.d. 31)
    – dar przemawiania skutkujący umacnianiem braci (a.d. 49-50)
    – dar doskonałego przewidywania przyszłości (a.d. 43 / a.d. 53-55)
    – dar właściwego publicznego przekazywania historii kościoła (a.d. 53-55)
    –
  • Ammia i Quadratus zaliczeni byli do grona osób prawidłowo praktykujących dar prorokowania, są nazwani sukcesorami Apostołów, stąd wniosek, że byli im współczesnymi, jest oczywistym, że mogli przeżyć większość z nich.
    .
  • Rozumiemy również, że są to najbardziej oddaleni od dnia pięćdziesiątnicy wspomniani przez Milicjadesa wierzący, którzy prorokowali, którzy jednocześnie mieli osobisty kontakt z Apostołami.
    .
    – Quadratus, który, jak głosi raport, był sławny wraz z córkami Filipa
    – byli znani w owych czasach
    – zajmowali pierwsze miejsce wśród następców Apostołów.
    – A także, będąc znakomitymi uczniami tak wielkich     ludzi (Apostołów),
    – zbudowali fundamenty kościołów
    .
  • Milicjades nie podaje konkretnie co rozumie przez pojęcie prorokowania w przypadku Ammi i Quadratusa poza tym, że nie czynili oni tego w ekstazie.
    .
  • Co do Ammi wiemy, że była współczesną Quadratusa (I wiek); możemy mieć pewność na podstawie nauki Pisma świętego, że kobiecie nie wolno nauczać teologii ludzi wierzących. Zatem była ewangelistką publicznie wzywającą do upamiętania lub nauczycielką historii kościoła, być może prowadziła muzyczne uwielbienie w czasie wspólnych zgromadzeń.
    .
  • Quadratus był uznany za współczesnego córkom FIlipa (I wiek), mógł być ewangelistą, publicznym nauczycielem historii kościoła, publicznym nauczycielem teologii (pastor-nauczyciel głoszący kazania) a także, ponieważ zaliczony był do grupy uczniów, którzy:
    .
    – zajmowali pierwsze miejsce wśród następców Apostołów..,
    – będąc znakomitymi uczniami tak wielkich ludzi     (Apostołów)
    – zbudowali fundamenty kościołów
    .
    uznajemy, że mógł głosić nowe objawienie o charakterze praktycznym (podobnie jak Agabos) oraz dokonywać właściwej interpretacji Pisma będąc do tego uposarzonym w cudowny sposób (jak np. diakon Filip) głosząc w ten sposób publicznie ewangelię, mógł pełnić urząd proroka.
    .

Fundament kościoła

Jesteśmy mieszkańcami bożego domostwa, którego Apostołowie i prorocy są fundamentem. Kościół jest zbudowany na fundamencie Apostołów i proroków.

Efez. 2:19-20 19 A więc nie jesteście już więcej obcymi i przybyszami, ale współobywatelami z świętymi i domownikami Boga; 20 Zbudowani na fundamencie apostołów i proroków, gdzie kamieniem węgielnym jest sam Jezus Chrystus;

Zielonoświątkowi doktrynalni mąciciele twierdzą, że fragment z Efezjan naucza o prorokach Starego Testamentu, zatem nie dotyczy proroków ekonomii Nowego Testamentu co w konswekwencji pozwala im na odrzucenie ustania urzędu proroka głoszącego nowe objawienie. Jednak List do Efezjan stwierdza, że fundamentem są prorocy Nowego Testamentu, nie Starego Testamentu

Efez. 3:5 Która w innych wiekach nie była znana synom ludzkim, jak teraz została objawiona jego świętym apostołom i prorokom przez Ducha;

Z całą pewnością jeśli Quadratus posiadał zdolności przewidywania przyszłości i ponadnaturalnej umiejętności interpretacji Pisma to należał do fundamentu kościoła

Fundament jest ukończony. Został założony przez Apostołów i proroków. Nowy Testament jest kompletny, służba i rola Apostołów i proroków jest skończona. Apostołowie i prorocy przestali istnieć w kościele. Tak jak fundament kładzie się raz i nie potrzeba tego czynić ponownie przy budowie dziesiątego, dwudziestego czy trzydziestego piętra, tak nie powinniśmy się spodziewać nowych Aspostołów czy proroków a co za tym idzie nowego objawienia.
.

Trzecia generacja cudotwórców?

Tak Quadratus jak i Ammia nie przekazali mocy proroczej kolejnym generacjom proroków, choć tak twierdzili Montaniści.

4 „Jeśli bowiem po Quadratusie i Ammii w Filadelfii, jak twierdzą, kobiety z Montanusem otrzymały proroczy dar, niech pokażą, kto z pośród nich otrzymał je od Montana i kobiet. Bo Apostoł uważał za konieczne, aby dar proroczy trwał w całym Kościele aż do ostatecznego przyjścia, ale nie mogą tego pokazać, chociaż jest to czternasty rok od śmierci Maksymilii „.

Tutaj Euzebiusz popełnia ogromny błąd teologiczny. Choć prawidłowo zauważa, że ani Ammia ani Quadratus nie przekazali montanistom urzędu proroczego, dokonał karkołomnego założenia, iż zdolności prorocze powinny być przekazywane. W jednym zdaniu Euzebiusz zrównał urząd proroka z darem proroczym.
.

Błąd Euzebiusza a nauka Pisma

Nie ma w Piśmie Świętym ani jednej wzmianki, ani jednego cytatu, który nauczałby, że cudowne przepowiadanie przyszłości lub cudownie udzielona umiejętność prawidłowej interpretacji Pisma bez żadnego przygotowania miałaby towarzyszyć Kościołowi przez cały okres jego istnienia. Prawdę mówiąc Pismo wskazuje na coś zupełnie przeciwnego.
.

Urząd Apostoła i proroka

Efez. 4:11 I on ustanowił jednych apostołami, drugich prorokami, innych ewangelistami, a jeszcze innych pasterzami i nauczycielami;

Zwróćmy uwagę na dwa pierwsze urzędy. Bóg ustanowił niektórych Apostołami, drugich prorokami. Niektórzy powiedzą, że Apostołowie i prorocy to dar. Nie ma czegoś takiego jak dar  Apostolstwa czy dar Proroka. Tekst naucza o urzędach, obdarowanych ludziach, a to są ich oficjalne tytuły. To szczególne służby. Różnica będzie widoczna w wersie 7

Efez. 4:7 A każdemu z nas (chrześcijan) została dana łaska według miary daru (δωρεᾶς doreas) Chrystusa.

Słowo δωρεά dorea odnosi się do darmowego daru i nie kładzie szczególny nacisku na jego rodzaj lecz na na jego darmowy charakter. Zatem każdy otrzymuje za darmo jakiś ponadnaturalny dar Ducha (wszystkie dary Ducha są ponadnaturalną zdolnością wymaganą do osiągania Bożych celów). Każdy chrześcijanin otrzymał dar Ducha przy nowonarodzeniu. Wszyscy posiadają dar Ducha.

Efez. 4:8 Dlatego Pismo mówi: Wstąpiwszy na wysokość, poprowadził pojmanych jeńców i dał ludziom dary (δόματα domata).

Wers 8 referuje do urzędów przedstawionych w wersie 11 i używa całkowicie innego słowa na określenie darów. Jest nim δόμα doma – nie dorea lecz doma. Mowa o czymś zupełnie innym. Słowo doma nie odnosi się do darmowego daru lecz do charakteru daru. Mowa o szczególnym jakościowo rodzaju daru. Tą szczególną jakością są urzędy:

  1. Apostoła
  2. proroka
  3. pasterza-nauczyciela
  4. ewangelisty 
  5. nauczyciela

Potwierdza to list do Koryntian

1 Kor. 12:28  A Bóg ustanowił (ἔθετο efeto) niektórych w kościele najpierw jako apostołów, potem proroków, po trzecie nauczycieli, potem cuda, potem dary uzdrawiania, niesienia pomocy, rządzenia, różne języki.

Bóg ustanowił (efeto – wyznaczył) urzędy Apostołów i proroków tak samo jak ustanawia się ambasadorów. Tutaj mowa o urzędach. dopiero potem tekst przechodzi do darów Ducha, którymi są cuda, uzdrawianie, pomoc, zagraniczne języki.
.

Fundamentalne zadanie Apostołów i proroków

Urzędy Apostoła i proroka miały charakter fundamentalny, przynależący wyłącznie do początkowego okresu istnienia kościoła. Tak jak Jezus przyszedł na świat raz aby ukonstytuować Kościół, tak rola Apostołów i proroków w przekazaniu doktryny również była fundamentalna i niepowtarzalna. Tak jak nie powinniśmy się spodziewać ani ponownego przyjścia Jezusa w celu założenia Kościoła, tak nie powinnismy spodziewać się powrotu urzędów Apostołów i proroków w celu założenia fundamentu Kościoła. Fundament kładzie się raz, na samym początku budowy. Nie potrzeba zakładać fundamentu na 10, 20 czy 30 piętrze.

Efez. 2:20 Zbudowani na fundamencie apostołów i proroków, gdzie kamieniem węgielnym jest sam Jezus Chrystus

.

Cudowne dary-znaki

Duch Święty prócz dwóch opisanych w Dziejach Apostolskich wyjątków – momentu powstania Kościoła (Pięćdziesiątnica) i włączenia pogan do Kościoła po raz pierwszy (dom Korneliusza) udzielał darów w postaci znaków i cudów tylko przez ręce Apostołów, którzy zostali wybrani osobiście przez Boga.

Powstanie Kościoła

Tylko w tych dwóch wyjątkowych dla historii świata przypadkach cudowne dary i znaki dostępne dla ludzi zostały udzielone bez udziału pośrednictwa Apostołów, jednak, co ciekawe, przy ich obecności. Było tak ponieważ obecność Apostołów gwarantowała uznanie obu grup – wierzących pochodzenia żydowskiego i wierzących pochodzenia pogańskiego – jako za równe sobie i tworzące jeden Kościół, jedno ciało Pana Jezusa.

Apostołowie jako pośrednicy

Od tej pory obserwujemy, że Dary Ducha Świętego w postaci cudów i znaków udzielane są przez Apostołów gdy ci nakładają na wierzących ręce. Jest to tak zwane znamię Apostoła czyli dar udzielania innym cudownych darów Ducha.

Udzielanie darów Ducha przez nakładanie rąk – znak / znamię Apostoła

Fragment Agent udzielający cudownych darów Ducha
Marek 16:20 Apostołowie – znaki
Dzieje 4:29-33 Moc Ducha działa przez Apostołów – znaki i cuda
Dzieje 5:12 Dwunastu Apostołów – znaki i cuda
Dzieje 8:17-20 Apostołowie Jan i Piotr samarytanom
Dzieje 14:3 Apostoł Paweł – znaki i cuda
Dzieje 19:1-7 Apostoł Paweł joanitom
Dzieje 19:11 Apostoł Paweł – cuda
Rzym. 15:18-19 Apostoł Paweł – znaki i cuda
Gal. 3:2-5 Apostoł Paweł Galatom
2 Kor. 12:12 Apostoł Paweł – znamię Apostoła – znaki i cuda
2 Tym. 1:6-7 Apostoł Paweł Tymoteuszowi
Hebr. 2:3-4 Apostołowie (rodzaje darów wedle woli Boga)

Uczniowie nie będący Apostołami od Boga (Dwunastu oraz Paweł) nie mogli udzielać tych darów. Nie mogli ich udzielać starsi zboru, diakoni czy wysłannicy kościoła, zwani też apostołami od ludzi. To wszystko wskazuje na brak trzeciej generacji cudotwórców
.

Pierwsza generacja

Tym darów w postaci znaków i cudów udzielił sam Bóg

Tylko Apostołowie od Boga mieli dar (autorytet) udzielania darów Ducha Świętego przez nakładanie rąk przyznany im przez Jezusa.

Jan 20:21-23 – Pierwsza zapowiedź udzielenia Ducha Apostołom
Mar. 16:11-20 – Druga zapowiedź udzielenia mocy Ducha Apostołom, Apostołowie będą mogli   udzielać    darów Ducha w postaci znaków i cudów innym
Dzieje 1:2-9 – Trzecia   zapowiedź udzielenia mocy Ducha Apostołom
Dzieje 4:29-33 – Moc Ducha działa przez Apostołów
Hebr. 2:3-4 – Duch udzielany przez ręce Apostołów (rodzaje darów wedle woli Boga)
Sposób udzielania

Apostołowie nakładali ręce lecz dary przydzielane były według woli Boga Ducha Świętego.

1 Kor. 12:11  A to wszystko sprawia jeden i ten sam Duch, udzielając każdemu z osobna, jak chce.
.
Hebr. 2:3-4 3 Jakże my ujdziemy, jeśli zaniedbamy tak wielkie zbawienie, które było głoszone na początku przez Pana, a potwierdzone nam przez tych, którzy go słyszeli? 4 Którym i Bóg dał świadectwo przez znaki, cuda i różnorakie moce oraz przez udzielanie Ducha Świętego według swojej woli.

.

Galacja – praktyczny przykład

W latach 46-48 a.d. w czasie swojej pierwszej poróży misyjnej Apostoł Paweł działał w obszarze Galacji, gdzie założył kilka zborów (Dzieje 13:14-14:23). Tam też działał poprzez udzielanie cudownych darów Ducha Świętego korzystając z wyjątkowego i przynależnego Apostołom cudownego daru udzielania innym cudownych darów Ducha.

Gal. 3:2-5 2 Tego tylko chciałbym się od was dowiedzieć: Czy przez uczynki prawa otrzymaliście Ducha, czy przez słuchanie wiary? 3 Tak głupi jesteście? Rozpoczęliście duchem, a teraz kończycie ciałem? 4 Tak wiele cierpieliście na próżno, jeśli rzeczywiście na próżno? 5 Ten więc (Apostoł Paweł), który udziela wam Ducha i czyni cuda wśród was, czyni to przez (ἐξ ex) uczynki prawa czy przez (ἐξ ex) słuchanie wiary?

ἐξ ex  – na zewnątrz z wnętrza – to jedno z najbardziej błędnie tłumaczonych greckich słów. Często ogranioczne do znaczenia przez. Słowo to posiada dwuwarstwowe znacznenie (na zewnątrz oraz do) co nadaje mu orientację wynikową (z wnętrza głębi źródła rozciągając swoje wpływy na podmiot).

Zatem ten, który udzielał Ducha w postaci mocy czynienia cudów i znaków działa wśród Galatów z głębi swojego posłuszeństwa wierze. Referentem musi być zatem Apostoł Paweł, ze skromności opisujący siebie w trzeciej osobie (tak jak np. w 2 Kor. 12:1-5), ponieważ Paweł jest posłuszny wierze, w której kroczy.

2 Kor. 5:7 Przez wiarę bowiem kroczymy, a nie przez widzenie

Hebr. 11:1 A wiara jest podstawą tego, czego się spodziewamy, i dowodem tego, czego nie widzimy.

Referentem nie może być Bóg ponieważ wtedy musiałby ciągle być odbiorcą wiary (być jej posłusznym) a nie jej autorem

Hebr. 12:2 Patrząc na Jezusa, twórcę i dokończyciela wiary

Ponieważ wiara jest dowodem tego, czego nie widzimy a Bóg widzi i wie wszystko, nie ma sensu stwierdzenie, że Bóg udziela darów Ducha będąc posłusznym w wierze, czyli kroczeniu w posłuszeństwie temu czego Bóg nie widzi. Referentem musi być Apostoł Paweł aktywnie i w wierze działający wśród Galatów agent Boży, przez którego ręce Bóg udzielał Galatom cudownych darów.

Clarke, Doddridge, Bloomfield, Chandler, Locke i wielu innych komentatorów podziela ten pogląd, Bloomfield stwierdza, że wśród starożytnych komentatorów jest to powszechny pogląd.
,

Analogia Scriptura

Podobną myśl zawartą w liście Galacjan znajdujemy w liście do Rzymian. Tam również Paweł ogłasza o swoim przyjściu w celu udzielenia cudownych darów Ducha Świętego.

Rzym. 1:11 Pragnę bowiem zobaczyć was, abym wam mógł udzielić jakiegoś daru duchowego dla waszego utwierdzenia;
.
Gal. 3:5 Ten więc (Apostoł Paweł), który udziela wam Ducha i czyni cuda wśród was, czyni to przez uczynki prawa czy przez słuchanie wiary?
. 

Druga generacja

Tto ci, którzy otrzymali dary przez nałożenie rąk Apostołów od Boga

  • Samarytanie Dzieje 8:5-17 (Apostołowie Piotr i Jan)
  • Joanici Dzieje 19:1-7 (Apostoł Paweł)
  • Tymoteusz  2 Tym. 1:6-7 (Apostoł Paweł)
  • Diakon Filip i inni diakoni (Apostołowie od Boga)

Dzieje 6:5-6 5 I spodobało się to całej gromadzie zebranych. Wybrali więc Szczepana, męża pełnego wiary i Ducha Świętego, Filipa, Prochora, Nikanora, Tymona, Parmenasa i Mikołaja, prozelitę z Antiochii. 6 Przedstawili ich apostołom, którzy modląc się, położyli na nich ręce.

Niemożność udzielania
  1. Diakon Filip nie mógł udzielać darów Ducha Świętego innym, Dzieje 8:5-21
  2. Ananiasz nie udzielił darów Ducha Świętego, Dzieje 9:12, Dzieje 9:17-22, Dzieje 22:13-16

Nigdzie w Słowie nie znajdziemy potwierdzenia istnienia drugiej czy trzeciej generacji ludzi udzielających darów Ducha Świętego w postaci cudów i znaków. Spośród ludzi mogli to czynić tylko Apostołowie od Boga (Dwunastu oraz Paweł).

Dlatego też nigdy nie było trzeciej generacji cudotwórców. Potwierdza to historia Kościoła chrześcijańskiego od czasu śmierci Apostoła Jana do dnia dzisiejszego.

Analogia Scriptura

Potwierdza to historia Kościoła chrześcijańskiego od czasu śmierci Apostoła Jana do dnia dzisiejszego. Nauka Pisma Świętego w temacie przekazywania cudownych mocy Ducha Świętego jest w tym temacie jednoznaczna:

  • Mojżesz przez nałożenie rąk przekazał Ducha mądrości Jozuemu, jednak Jozue dalej nie przekazał tej mocy nikomu (4 Mojż. 27:18-23)
  • Eliasz przekazał moc czynienia cudów Elizeuszowi, jednak Elizeusz dalej nie przekazał tej mocy nikomu (2 Król. 2:9-16)
    .
  • Apostołowie przekazywali przez nałożenie rąk moc czynienia cudów i znaków swoim najbliższym współpracownikom, jednak ci nie przekazywali dalej tej mocy nikomu (Dzieje 8:17-21, Dzieje 9:12, Dzieje 9:17-22, Dzieje 22:13-16)

Wnioski

Mlicjades przeciwstawiając się herezji Montanistów głoszących potrzebę przywrócenia cudownych darów-znaków Kościołowi wskazywał nieustannie na I wiek i czasy, w których działały urzędy Apostoła i Proroka. Używając chronologii wskazywał na to, że proroctwa Montanistów:

  • nie jest to nauka teologii jak u diakona Filipa
  • nie zawierają w sobie elementów logicznego przemawiania jak u Judy i Sylasa
  • nie jest to też prawidłowe i zawsze trafne w 100% przepowiadanie przyszłych wydarzeń, jak przepowiednie Agabosa
  • nie jest to nawet wierne oddanie historii kościoła, jak czyniły to córki diakona Filipa czy Ammi
  • urząd Proroka, który miał charakter fundamentalny, nie został przekazany dalej, o czym świadczy przykład Quadratusa, ani tym bardziej przez Ammię, która tego urzędu nie piastowała (przynależny wyłącznie mężczyznom)

Montaniusz nie pragnął zmiany formy głoszenia nowego objawienia. Jego postulatem było ożywienie martwego duchowo Kościoła poprzez przywrócenie mu cudownych apostolskich darów-znaków jako takich. Montaniusz, podobnie jak współcześni wyznawcy ducha zielonoświąkowstwa, dokonał następującego podziału:

  • duchowi chrześcijanie, czyli montaniści, jako jedyni obdarowani przez Ducha Świętego (pneumatikoi)
  • pozostali, zwani pogardliwie przez nich w tym okresie psychikami (od psyche – dusza)

Montaniusz publicznie oświadczał i zniechęcał tym chrześcijan twierdząc, że kościół składa się z dwóch grup:  z ”duchowych chrześcijan”, którzy wyznają jego naukę i przekazują bezpośrednie objawienie Boże oraz z ”cielesnych chrześcijan”, którzy posiadają tylko ”martwą literę” Pisma Świętego. Sami siebie nazywali duchowymi (gr. pneumatikoi), uznawali się za jedynych, którzy kierują się prawdziwie Duchem Świętym. Montanizm (zwany też phrygianizmem) głosił, że każdy wierzący jest kanałem szczególnego objawienia. Na dowód tego praktykowano dramatyczne dary rzekomo pochodzące od Ducha Świętego, włącznie z ”proroctwem” i ”językami”, które jak twierdzili są proroczymi znakami czasów ostatecznych.

Montaniusz pragnął przywrócenia cudownych darów i znaków, które w okresie jego działania ustały, zgodnie ze świadectwem Pisma Świętego.
.
Pragnął daru zagranicznych języków, wyszedł niezrozumiały bełkot. Chciał powrotu nowego objawienia, wszystko co prorokował było wytworem jego chorego umysłu.

Co do pomyłki Euzebiusza: pamiętajmy: nauka Ojców Kościoła nie jest natchniona i może zawierać błędy, dlatego też nie stanowi podstawy do budowania wiary. Jest zaledwie potwierdzeniem prawidłowej egzegezy Pisma. Tak jak Euzebiusz pomylił Milicjadesa z Alcybiadesem, tak też nie rozróżnił pomiędzy urzędem proroka a darem prorokowania.

Martwi również fakt, że poraz kolejny fanatycznie oddani cudom-znakom wyznawcy pozabiblijnych doktryn jak np. pan Bartłomiej Kurylas, są w stanie posunąć się tak daleko aby wypowiedzi Ojców Kościoła pozbawić kontekstu tylko po to, aby potwierdzić swoje własne przekonania. Jest to praktyka bardzo zbliżona do działań apologetów teologii Rzymskiego katolicyzmu.To nie powinno nikogo dziwić. Zeloci zielonoświątkowstwa to ich duchowi spadkobiercy. Niedaleko pada jabłko od jabłoni.

Sola Scriptura bracia i siostry

Zobacz w temacie

Print Friendly, PDF & Email