Co do kultu obrazów to starożytny Kościół zgodnie z nauką Biblii Starego i Nowego Testamentu sprzeciwiał się jakimkolwiek obrazom np. synod w Elwira (tereny dzisiejszej Hiszpanii) z 306 roku w kanonie 36 stwierdza wyraźnie:
„Uznano, że w kościołach nie powinno być obrazów, ażeby na ścianach nie malowano tego co się czci oraz adoruje.”
.
Stanowisko pierwszego Kościoła
Kościół apostolski I wieku i Ojców Apostolskich II wieku i ich następców z III wieku nie znał i nie promował kultu Maryi i kultu obrazów. Cierpienia i prześladowania chroniły skutecznie Kościół przed wpływami pogańskimi, które zaczęły go powoli zalewać w IV wieku kiedy chrześcijanie przestali być prześladowani i zaczęli przesadnie filozofować zamiast naśladować Jezusa.
Ireneusz z Lyonu – ojciec kościoła, apologeta i biskup z II wieku pisze:
“Tytułują siebie jako gnostyków. Posiadają również obrazy, niektóre z nich malowane, inne utworzone z różnego rodzaju materiałów. Jednocześnie utrzymują, że podobizna Chrystusa została wykonana przez Piłata w czasie gdy Jezus żył pośród nich. Koronują te obrazy i ustawiają je obok obrazów filozofów świata, to znaczy Pitagorasa, Platona, Arystotelesa i innych. Mają też różne sposoby oddawania czci tym obrazom i robią to w ten sam sposób co poganie” – „Adversus haereses” 1.25.6
..
Poganizacja Kościoła
Kult obrazów i świętych pojawił się po ustaniu prześladowań chrześcijan w 313 roku kiedy to cesarz Konstantyn rzekomo „nawrócił” się do Chrystusa (w rzeczywistości względy polityczne) i Edyktem Mediolańskim zakazał mordów wyznawców Jezusa. Wielu pogan chcących podlizać się cesarzowi „nawracało się” na chrześcijaństwo i cichaczem wprowadzając pogańskie praktyki do Kościoła np. zamieniono kult greckich bożków na kult świętych a kult Izydy na kult Maryi. Wielu ówczesnych Ojców Kościoła sprzeciwiało się pogańskiemu kultowi obrazów wprowadzanemu na ich oczach do Kościoła np.
- Epifaniusz z Salaminy
- Ambroży z Mediolanu
- Wigilancjusz z Akwitanii
- święty Augustyn
- i wielu innych.
.
Chrześcijański opór
Ich działania osłabiły i spowolniły chwilowo poganizację Kościoła. Ale spór o obrazy który wielu teologów zwalczało wybuch na nowo w VIII wieku w tak zwanym sporze ikonoklastycznym gdzie w 787 roku na II Soborze Nicejskim ogłoszono że kult obrazów jest ok. Jednak nawet przed tym soborem odbył się Synod w Hirea który wyraźnie stwierdza że:
„Jedyna dopuszczalną figurą człowieczeństwa Chrystusa jest chleb i wino w Świętej Wieczerzy . Tę, a nie żadną inną formę, ten a nie żaden inny typ wybrał On aby przedstawiały Jego wcielenie. Nakazał, aby był łamany chleb, ale nie przedstawienie w ludzkiej formie, aby w ten sposób nie mogło powstać bałwochwalstwo. Chrześcijaństwo odrzuciło pogaństwo w całości : nie tylko ofiary pogańskie, lecz także pogański kult obrazów. Mając oparcie w Piśmie Świętym i w Ojcach, ogłaszamy jednomyślnie w imię Trójcy Świętej, że każde podobieństwo wykonane z jakiegokolwiek materiału i jakiegokolwiek koloru złą sztuką malarzy powinno być odrzucone ,usunięte i wyklęte z Kościoła chrześcijańskiego”. – Definicja Synodu w Hirea-754 rok.
Już po II Soborze Nicejskim biskupi Francji, Niemiec i Anglii zwołali w 794 roku we Frankfurcie Synod przeciwko ustaleniom II Soboru Nicejskiego i podobnie uczyniono w 825 roku zwołując Synod w Paryżu potępiając pseudochrześcijański kult obrazów.
.
Święty Augustyn (354-430)
Dobrze powiedział o kulcie obrazów na łonie chrystianizmu w swoim komentarzu do Psalmu CXV mówiąc:
„Kiedy człowiek patrzy na obraz podczas modlitwy bądź adoracji nie może oprzeć się wrażeniu że obraz go słucha. Obrazy bardziej zwodzą nieszczęsną duszę mającą usta, uszy i stopy niż skorygują jej myślenie, ponieważ nie mówią, nie widzą, nie słyszą i nie chodzą.”
Jan z Damaszku
Argumenty Jana z Damaszku na kult obrazów niczym się nie różnią od pogańskich argumentów jakie przedstawiali Augustynowi jego pogańscy oponenci. Augustyn stwierdza w swym Komentarzu do Psalmu 113 i pisze:
„Poganie którym wydaję się że mają czystszą religię mówią: -Nie oddaje czci bałwanowi ani diabłu lecz w cielesnym wyobrażeniu uznaje symbol tego czemu powinienem oddawać cześć.- Poganie ośmielają się odpowiadać, że oni sami nie oddają czci cielesnym wizerunkom, lecz boskim siłom, które sprawują nad nimi rządy.”
Wypaczenie Chrystologii
Poza tym kult obrazów wypacza chrystologię sugerując nieświadomie nestorianizm lub eutychianizm bo nie da się na obrazie oddać Boskiej natury Drugiej Osoby Trójcy Świętej. Dlatego na podstawie Pisma Świętego oraz wiary, przekonań i praktyki Kościoła pierwszych wieków odrzucam kult obrazów.
Poza tym gdzie w Biblii jest zachęta do modlitw do Maryi, świętych i do obrazów? Czemu Biblia wprost (jednoznacznie) nie zachęca do tego? Czyżby Bóg zapomniał umieścić to w Swoim Słowie?
.
Metodologiczny młot na herezje
Prosta i skuteczna metoda odsiania wielu fałszywych nauk.
Przesłanka 1: Albo dana doktryna jest ważna albo nieistotna.
Przesłanka 2: Ani Chrystus ani Jego Apostołowie nie zapomnieliby zawrzeć w Nowym Testamencie jakiejkolwiek ważnej doktryny.
Wniosek: Jeśli dana doktryna jest ważna, a jej nie ma w Biblii, to jest to doktryna fałszywa.
Nie znajdziemy w Piśmie nauki zalecającej kult Maryi, czy kłanianie się obrazom. Gdyby nauka ta była istotna, zostałaby z pewnością zawarta na kartach Nowego Testamentu. Jest to zatem nauka ludzka, która nie ma nic wspólnego z Bogiem objawionym w Piśmie.
.
Pismo o kulcie obrazów
Z drugiej strony znajdziemy w Bożym Słowie fragmenty potępiające kult obrazów, które jednoznacznie nazwane zostało bałwochwalstwem, czyli oddawaniem czci stworzeniu a nie Stwórcy.
2 Mojż. 20:1-6 1 I mówił Bóg wszystkie te słowa a rzekł: 2 Jam jest Pan Bóg twój, którym cię wywiódł z ziemi Egipskiej, z domu niewoli. 3 Nie będziesz miał bogów innych przede mną. 4 Nie czyń sobie obrazu rytego, ani żadnego podobieństwa rzeczy tych, które są na niebie wzgórę, i które na ziemi nisko, i które są w wodach pod ziemią. 5 Nie będziesz się im kłaniał, ani im będziesz służył; bom Ja Pan Bóg twój, Bóg zawistny w miłości, nawiedzający nieprawości ojców nad syny w trzeciem i w czwartem pokoleniu tych, którzy mię nienawidzą; 6 A czyniący miłosierdzie nad tysiącami tych, którzy mię miłują, i strzegą przykazania mego.
.1 Sam. 15:22 Nieposłuszeństwo jest takim samym grzechem jak czary, a krnąbrność jak bałwochwalstwo i oddawanie czci obrazom
.Rzym. 1:18-25 18 Gniew Boży bowiem objawia się z nieba przeciwko wszelkiej bezbożności i niesprawiedliwości ludzi, którzy zatrzymują prawdę w niesprawiedliwości. 19 Ponieważ to, co można wiedzieć o Bogu, jest dla nich jawne, gdyż Bóg im to objawił. 20 To bowiem, co niewidzialne, to znaczy jego wieczna moc i bóstwo, są widzialne od stworzenia świata przez to, co stworzone, po to, aby oni byli bez wymówki. 21 Dlatego że poznawszy Boga, nie chwalili go jako Boga ani mu nie dziękowali, lecz znikczemnieli w swoich myślach i zaćmiło się ich bezrozumne serce. 22 Podając się za mądrych, zgłupieli; 23 I zamienili chwałę niezniszczalnego Boga na podobieństwo obrazu zniszczalnego człowieka, ptaków, czworonożnych zwierząt i gadów. 24 Dlatego też Bóg wydał ich nieczystości przez pożądliwości ich serc, aby hańbili swoje ciała między sobą. 25 Oni to zamienili prawdę Bożą w kłamstwo i czcili stworzenie, i służyli jemu raczej niż Stwórcy, który jest błogosławiony na wieki. Amen.
.1 Jana 5:21 Dzieci, wystrzegajcie się bałwanów. Amen.
Michał Głazowski
Zobacz w temacie
- Do kogo się modlić
- Maryja i kult obrazów
- Nie czyń sobie obrazu rytego
- Opętani Maryją, czyli o nabożeństwie maryjnym
