1 Tym. 1:17 A Królowi wieków (αἰώνων aiōnōn), nieśmiertelnemu (ἀφθάρτῳ aphthartō), niewidzialnemu, jedynemu (μόνος monos) mądremu Bogu niech będzie cześć i chwała na wieki wieków. Amen.
Kim jest Król wieków? Czy Król wieków jest także Panem panów i Królem królów? Innymi słowy, czy Bóg, o którym mowa w powyższym wersie określa wyłącznie osobę Ojca czy też Syna oraz Ducha?
Spis treści
Analiza językowa
..Królowi wieków…
Aby zrozumieć kim jest Król należy określić zakres Jego panowania.
αἰών aiōn – wiek, cykl (o czasie), seria wieków rozciągających się do nieskończoności, światy
Słowo to ma wiele znaczeń: „czas trwania życia”, „życie”, „pokolenie”, „los”, „dola”, „wieczność”, „epoka”, „wiek”. „Eon” to zatem imię czegoś, co trwa, co ma jakiś zakres i treść (los, dolę), ale trudno powiedzieć, żeby było jakimś bytem jednostkowym czy osobowym. Wszystkie eony noszą zatem imiona abstrakcyjne odwołujące się do szerokich idei, których precyzyjne przełożenie na język polski jest po prostu niemożliwe, – O herezjach, s. 34
Sfera panowania Boga:
Bóg jest Królem absolutnie wszelkiego stworzenia. Eon należy rozumieć tutaj jako
- wszechświat, który Bóg stworzył
- wieczność, która od Niego pochodzi
- życie, którego jest dawcą
.
Ojciec
- stworzył wszechświat
1 Mojż. 1:1 Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię
. - jest wieczny
Psalm 90:2-4 2 Zanim zrodziły się góry, zanim ukształtowałeś ziemię i świat, od wieków na wieki ty jesteś Bogiem.
.
- jest dawcą życia
1 Jana 5:11 A to świadectwo jest takie, że Bóg dał nam życie wieczne, a to życie jest w jego Synu.
Syn
- stworzył wszechświat
Kol. 1:16-17 16 Przez niego (Syna) bowiem wszystko zostało stworzone, to, co w niebie i to, co na ziemi, to, co widzialne i co niewidzialne, czy trony, czy panowania, czy zwierzchności, czy władze. Wszystko przez niego i dla niego zostało stworzone. 17 On jest przed wszystkim i wszystko istnieje dzięki niemu.
. - jest Ojcem wieczności, tj. wieczność pochodzi od Niego
Izaj. 9:6 Albowiem dziecię narodziło się nam,a syn dany jest nam; i będzie panowanie na ramieniu jego, a nazwią imię jego: Dziwny, Radny, Bóg mocny, Ojciec wieczności (עד אבי ‚ĕby ‛ad), Książę pokoju;עד אבי ‚ĕby ‛ad – Ojciec wiecznośći, od którego wieczność pochodzi.
.
Hebr. 1:12 Ty zaś jesteś ten sam, a twoje lata się nie skończą
. - jest źródłem życia
Jan 1:1 1 Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga i Bogiem było Słowo. 2 Ono było na początku u Boga. 3 Wszystko przez nie się stało, a bez niego nic się nie stało, co się stało. 4 W nim było życie, a życie było światłością ludzi
.
Jan 5:26 Jak bowiem Ojciec ma życie sam w sobie, tak dał i Synowi, aby miał życie w samym sobie.
.
Jan 5:20 A wiemy, że Syn Boży przyszedł i dał nam rozum, abyśmy poznali prawdziwego Boga, i jesteśmy w tym prawdziwym, to jest w jego Synu, Jezusie Chrystusie. On jest prawdziwym Bogiem i życiem wiecznym.
.
Duch Święty
- stworzył wszechświat
Psalm 33:6 Słowem PANA zostały uczynione niebiosa i tchnieniem (וּבְר֥וּחַ uberuach) jego ust wszystkie ich zastępy.ר֫וּחַ ruach – Duch
.
Hiob osobę Ducha Świętego nazywa tchnieniem Boga zatem wykluczone jest aby Duch Święty był zaledwie narządziem Boga. Duch Boży stwarza osobiście.
Hiob 33:4 Duch Boży stworzył mnie, tchnienie (וְנִשְׁמַ֖ת wenismat) Wszechmocnego ożywiło mnie.
.
Duch Święty w powyższym tekście nazwany jest Wszechmocnym. Gdy specyficznie mowa jest o tchnieniu Ducha Świętego użyte zostaje inne słowo niż ruach. W ten sposób logicznie zostaje wyeliminowana możliwość interpretacyjna, przypisująca Wszechmoc Ojcu zamiast Duchowi. Niemożliwym bowiem jest stwierdzenie, że tutaj ruach – Duch jest zaledwie narzędziem w ręku Ojca, ponieważ to Ruach tchnie osobiście (aktywne wolicjonalne działanie).
.
נְשָׁמָה neshamah – Duch, który tchnie
.
Tchnienie Ducha jest utożsamiane również z najwyższą mądrością Bożą, która nie ma sobie równych. Zatem to Duch Święty suwerennie udziela mądrości o Bogu, gdy z woli Ojca jest udzielany wierzącym przez Syna (Mat. 3:11, Mar. 1:8, Łuk. 3:16, Dzieje 2:33). To jasne Trynitarne działanie trzech osób Jednego Boga.
.
Hiob 33:8 Ale to duch jest w człowieku i tchnienie (וְנִשְׁמַ֖ת wenismat – rozumiane też jako natchnienie) Wszechmogącego daje rozum.
.
Efez. 1:7 Prosząc, aby Bóg naszego Pana Jezusa Chrystusa, Ojciec chwały, dał wam Ducha mądrości i objawienia w poznaniu jego samego
..
- jest wieczny, nie ma początku ani końca
Hebr. 9:14 To o ileż bardziej krew Chrystusa, który przez Ducha wiecznego ofiarował Bogu samego siebie bez skazy
.
Ponieważ Ojciec jest wieczny i Syn jest wieczny to Boży Duch Chrystusowy musi być wieczny. W innym przypadku musiałby istnieć okres, w którym ani Ojciec ani Syn nie mieli społeczności z Bożym Duchem Chrystusowym.
.
Efez. 4:30 I nie zasmucajcie Bożego Ducha Świętego,
.
Świety Duch Boży to Duch Chrystusowy
1 Piotr. 1:10-11 10 O to zbawienie wywiadywali się i badali je prorocy (starotestamentowi), którzy prorokowali o przeznaczonej dla was łasce. 11 Badali oni, na jaką i jakiego rodzaju porę wskazywał Duch Chrystusa
. - jest źródłem życia
Tyt. 3:5 Nie z uczynków sprawiedliwości, które my spełniliśmy, ale według swego miłosierdzia zbawił nas przez obmycie odrodzenia i odnowienie Ducha Świętego;
..
Jan 3:5 Jezus odpowiedział: Zaprawdę, zaprawdę powiadam ci: Jeśli się ktoś nie narodzi z wody i z Ducha, nie może wejść do królestwa Bożego.
..
Jan 6:63 Duch jest tym, który ożywia, ciało nic nie pomaga. Słowa, które ja wam mówię, są Duchem i są życiem.
.
…nieśmiertelnemu…
W tekście oryginalnym na określenie Jedynego Boga użyto greckiego słowa αφθαρτω aphthartos, które nie tylko oznacza nieśmiertelność (co jest w rzeczywistości rozumieniem niebezpośrednim lecz wnioskowanym) ale przede wszystkim oznacza kogoś, kto jest niezniszczalny, nieprzemijający, nie podlegający skażeniu.
ἄφθαρτος aphthartos – niezniszczalny, nieprzemijający, nie podlegający zepsuciu, a przez to: nieśmiertelny; pochodzi od słowa
φθείρω phtheiró – zniszczyć, skazić, zepsuć, zrujnować
.
Ojciec
Nie podlega zniszczeniu, ani żadnym przemianom
Mal. 3:6 Gdyż ja Pan nie zmieniam sie, przetoż wy, synowie Jakubowi! nie jestescie zniszczeni.
.
Syn
Nie podlega zniszczeniu, skażeniu, zepsuciu i zrujnowaniu
Dzieje 2:27 Nie zostawisz bowiem mojej duszy w piekle i nie dasz swojemu Świętemu doznać zniszczenia. .
διαφθορά diaphthora – zniszczenie, rozpad, skażenie, od słów
διά dia – na wskroś
φθείρω phtheiró – zniszczyć, skazić, zepsuć, zrujnować
Ani natura ludzka ani Boża natura Boga Syna nie zostały zniszczone
Dzieje 2:31 Przepowiadał to, i mówił o zmartwychwstaniu Chrystusa, że jego dusza nie pozostanie w piekle, a jego ciało nie dozna zniszczenia.
Hebr. 13:8 Jezus Chrystus wczoraj i dziś, ten sam i na wieki.
.
Hebr. 1:12 Ty zaś jesteś ten sam, a twoje lata się nie skończą
.
Duch Święty
Nie może podlegać skażeniu ponieważ to On odradza grzeszników przez obmycie odrodzenia i nieustannego odnowienia. Duch Święty nieustannie odnawia wierzących ze skażenia, sam nie podlegając zepsuciu.
Tyt. 3:5 Nie z uczynków sprawiedliwości, które my spełniliśmy, ale według swego miłosierdzia zbawił nas przez obmycie odrodzenia i odnowienie Ducha Świętego;
Jan 3:5 Jezus odpowiedział: Zaprawdę, zaprawdę powiadam ci: Jeśli się ktoś nie narodzi z wody i z Ducha, nie może wejść do królestwa Bożego.
.
Jezusa wskrzesił Bóg
Tu chyba nikt wierzący Słowu nie ma wątpliwości, gdyż tekst ogłasza to jednoznacznie:
Dzieje 2:32 Tego to Jezusa wskrzesił Bóg, czego my wszyscy jesteśmy świadkami.
Problem, jaki stwarza teologia antytrynitarian, pojawia się wraz ze słowami Chrystusa, które przybijają gwóźdź do ich doktrynalnej trumny:
Jan 2:19…21 19 Odpowiedział im Jezus: Zburzcie tę świątynię, (21 mówił o świątyni swego ciała.)… a w trzy dni ją wzniosę.
Jan 10:17-18 17 Dlatego Ojciec mnie miłuje, bo ja oddaję swoje życie, aby je znowu wziąć. 18 Nikt mi go nie odbiera, ale ja oddaję je sam z siebie. Mam moc je oddać i mam moc znowu je wziąć.Ten nakaz otrzymałem od mego Ojca.
Powyższe słowa mogą być wypowiedziane tylko przez Boga. Tylko Bóg ma moc wskrzeszać ponieważ On jest źródłem życia. Chrystus nie mógł ulec zniszczeniu ponieważ był jako jedyny na świecie tak całkowicie Bogiem jak i całkowicie człowiekiem, z tą jednak różnicą, że doskonałym, świętym i nieskalanym. A to, że Bóg wskrzesił Chrystusa nie oznacza nic innego jak to, że Syn będący z natury Bogiem sam wskrzesił swoją ludzką naturę którą przyjął na siebie
Filip. 2:6-7 6 Który, będąc w postaci Boga, nie uważał bycia równym Bogu za grabież; 7 Lecz ogołocił samego siebie, przyjmując postać sługi i stając się podobny do ludzi;
Syn z własnej woli oddał życie we właściwym czasie i we właściwym czasie, będąc niezmiennie i bez przestanku całkowicie wiecznym i wszechmocnym Bogiem, przywrócił życie swojej drugiej, całkowcie ludzkiej naturze. Czy to nie wspaniałe?
Jan 1:1-3 1 Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga i Bogiem było Słowo. 2 Ono było na początku u Boga. 3 Wszystko przez nie się stało, a bez niego nic się nie stało, co się stało. 4 W nim było życie, a życie było światłością ludzi
Jan 5:26 Jak bowiem Ojciec ma życie sam w sobie, tak dał i Synowi, aby miał życie w samym sobie.
Życie Ojca nie ma początku ani końca. A ponieważ życie Syna jest identyczne rozumiemy, że Syn nazywa sam siebie Bogiem. Bogiem, który zniżył się do poziomu człowieka aby wykupić sobie na właśność ludzkość.
Rozważając dzieło wskrzeszenia Jezusa zauważamy w Piśmie, że Jezus został ożywiony przez Ducha Świętego, zatem Ojciec, Syn i Duch jako jeden Bóg ożywiają ludzką naturę Jezusa.
1 Piotra 3:18 Gdyż i Chrystus raz za grzechy cierpiał, sprawiedliwy za niesprawiedliwych, aby nas przyprowadzić do Boga; uśmiercony w ciele, lecz ożywiony Duchem
..
…niewidzialnemu…
Ojciec
Jest niewidzialny
Jan 1:18 Boga nikt nigdy nie widział.
Syn
Całkowicie Boża istota Syna jest niewidzialna, dlatego musiał objawić się w ciele
Filip. 2:6 Który, będąc w postaci Boga (ἐν μορφῇ Θεοῦ ὑπάρχων en morphe theou hyparchon),
.
μορφή morphe – forma, zewnętrzny wyraz, który zawiera istotę wewnętrznej substancji tak, że forma jest w kompletnej harmonii z wewnętrzną istotą
ὑπάρχω hupracho – ja jestem, ja istnieję, ja rozpoczynam, ja posiadam
1 Tym. 3:16 Bóg (Syn) objawiony został w ciele, usprawiedliwiony w Duchu, widziany był przez anioły, głoszony był poganom, uwierzono mu na świecie, wzięty został w górę do chwały.
Wiemy również, że cały wszechświat, czyli czas, siły, akcje, material i czas zostały stworzone przez Syna, który w związku z tym musi być transcendentny w stosunku do stworzenia i być od niego całkowicie niezależnym. Gdyby jednak ktoś insynuował, że Syn przed stworzeniem był cielesną istotą, pozostaje zadać takiej osobie następujące pytanie:
- gdzie miałby istnieć cielesny i widzialny Syn, skoro przed stworzeniem nie było przestrzeni?
- jak miałby istnieć cielesny i widzialny Syn, skoro przed stworzeniem nie było materii?
- kiedy miałby istnieć cielesny i widzialny Syn, skoro przed stworzeniem nie było czasu?
Te pytania pozostają bez odpowiedzi w teologii antytrynitarian.
.
Duch Święty
Jest niematerialny, niecielesny (choc może przybrać formę postać materialną jeśli zechce np. gołębicy, Mat. 3:16)
Jan 3:6 Co się narodziło z ciała, jest ciałem, a co się narodziło z Ducha, jest duchem.
Jan 4:24 Bóg jest Duchem, więc ci, którzy go czczą, powinni go czcić w duchu i w prawdzie.
W oryginale napisano Duch to Bóg (Πνεῦμα ὁ Θεός Pneuma ho Theos)
.
…jedynemu mądremu Bogu…
Jeśli jedynie Bóg Ojciec jest mądry musimy uznać, że ani Duch Święty ani Syn nie są mądrzy ponieważ słowo jedynie zawęża ilość desygnatów do Boga i tylko Boga.
.
μόνος monos – jedyny, tylko jeden
Świadectwo Pisma przeczy tej herezji:
Ojciec
Jak. 1:5 A jeśli komuś z was brakuje mądrości, niech prosi Boga, który daje wszystkim obficie i bez wypominania, a będzie mu dana.
Syn
Jan 16:30 Teraz wiemy, że wszystko wiesz i nie potrzebujesz, aby cię ktoś pytał. Dlatego wierzymy, że wyszedłeś od Boga.
1 Kor. 1:24 Lecz dla tych, którzy są powołani, zarówno dla Żydów, jak i Greków, głosimy Chrystusa – moc Bożą i mądrość Bożą.
.
Jan 1:18 Boga nikt nigdy nie widział. Jednorodzony Bóg (μονογενὴς Θεὸς monogenes theos), który jest w łonie Ojca, on nam o nim opowiedział.
Syn jest mądrością Bożą, wie o Bogu absolutnie wszystko ponieważ On jest zawsze w łonie Ojca w intymnej relacji, jest również jednorodzonym Bogiem.
Duch Święty
Efez. 1:17 Prosząc, aby Bóg naszego Pana Jezusa Chrystusa, Ojciec chwały, dał wam Ducha mądrości i objawienia w poznaniu jego samego;
1 Kor. 2:10 Nam zaś Bóg objawił to przez swojego Ducha. Duch bowiem bada wszystko, nawet głębokości Boga.
Ponieważ Duch bada największe głębokości Boga i ma nieograniczony dostęp do Boga to jest w stałej, intymnej relacji z Ojciem (a zatem i z Synem). Sam również jest Bogiem, inaczej “Jedyny mający nieśmiertelność i mieszkający w światłości niedostępnej,” 1 Tym. 6:16 byłby dla Ducha niedostępny, Duch nie miałby wstępu do światłości jedynie dostępnej Bogu, a w konsekwencji nie mógłby badać głębokości Bożych (sprzeczność logiczna).
.
Najbliższy kontekst
Głównym wątkiem 1 rodziału jest rozważanie na temat fałszywych doktryn i fałszywych nauczycieli. Jednak wersy 11-17 stanowią doksologiczne (czyli chwalące Boga) wtrącenie do głównego wątku Pawła, które tworzy zamkniętą całość.
.
Dygresja doksologiczna
11 Zgodnie z chwalebną ewangelią błogosławionego Boga, którą mi powierzono.
12 Dziękuję więc temu, który mnie umocnił, Chrystusowi Jezusowi, naszemu Panu, że uznał mnie za wiernego, przeznaczając mnie do posługi;
13 Mnie, który przedtem byłem bluźniercą, prześladowcą i gnębicielem, ale dostąpiłem miłosierdzia, bo czyniłem to nieświadomie, w niewierze.
14 A łaska naszego Pana stała się bardzo obfita wraz z wiarą i miłością, która jest w Chrystusie Jezusie.
15 Wiarygodne to słowa i godne całkowitego przyjęcia, że Chrystus Jezus przyszedł na świat, aby zbawić grzeszników, z których ja jestem pierwszy.
16 Lecz dostąpiłem miłosierdzia po to, aby we mnie pierwszym Jezus Chrystus okazał wszelką cierpliwość jako przykład dla tych, którzy mają w niego uwierzyć ku życiu wiecznemu (αἰώνιον aionion).
17 A Królowi (Τῷ δὲ Βασιλεῖ to de Basilei) wieków, nieśmiertelnemu, niewidzialnemu, jedynemu mądremu Bogu niech będzie cześć i chwała na wieki wieków. Amen.
Τῷ δὲ Βασιλεῖ to de Basilei – co więcej temu to Królowi
- wers 11 źródłem ewangelii jest Bóg
- wers 12 Chrystus jest Panem, Jemu dzięki
- wers 13 Paweł dostąpił miłosierdzia, została udzielona mu łaska
- wers 14 łaski tej udzieił Pan, czyli Jezus
- wers 15 Chrystus zbawicielem
- wers 16 Chrystus okazuje cierpliwość i przez wiarę prowadzi do życia wiecznego (αἰώνιον aiōnōn)
- wers 17 co więcej chwała temu to Królowi wieków (αἰώνων aiōnōn), nieśmiertelnemu, niewidzialnemu, jedynie mądremu Bogu… – Chrystus jest bezpośrednim logicznym referentem wypowiedzi, w drugiej kolejności Ojciec
.
Struktura doksologiczna
- Pięć z siedmiu wersów doksologicznie odnosi się bezpośrednio do Syna (wersy 12-16).
- Jeden wers mówi o Bogu gdzie bezpośrednim referentem nie jest Syn (wers 11)
- Jeden wers odnosi się do Boga (wers 17) referując bezpośrednio do Syna (wersy 12-16), w drugiej kolejności do Boga gdzie bezpośrednim referentem nie jest Syn (wers 11)
- Dygresję rozpoczyna i zamyka to samo słowo (Bóg)
.fds.fds
Wnioski
Ponieważ rozumiemy, że Bóg Ojciec stworzył wszechświat, jest wieczny, oraz jest dawcą życia, jest jedynie mądry, niewidzialny, nieśmiertelny, oraz wszystkie powyższe cechy dotyczą również Syna i Ducha Świętego, wnioskujemy, iż wszystkie Trzy Osoby posiadają identyczne cechy, zatem posiadają identyczną istotę. Przy jednoczesnym odrzuceniu doktryny wielobóstwa (Pan Bóg jeden jest) uznajemy, że Ojciec, Syn i Duch, współistotne trzy Osoby, są Jednym Bogiem zasiadającym na jednym tronie, dzierżącym jedno berło, królującym na wieki wieków nad wszelkim stworzeniem.
.
Analogia Scriptura
Psalm 29:10 PAN zasiada jako Król na wieki.
Hebr. 1:8 Lecz do Syna mówi: Twój tron, o Boże, na wieki wieków, berłem sprawiedliwości jest berło twego królestwa.
Psalm 45:6 Twój tron, o Boże (rzecze Ojciec do Syna), na wieki wieków, berłem sprawiedliwości jest berło twego królestwa.
Psalm 146:10 PAN będzie królował na wieki, twój Bóg, o Syjonie, z pokolenia na pokolenie. Alleluja.
Obj. 22:5 I nocy tam nie będzie, i nie będzie im potrzeba lampy ani światła słońca, bo Pan Bóg będzie im świecił i będą królować na wieki wieków.
Według świadectwa Pisma Bóg jest jedną istotą, jednym bytem, współdzielonym przez trzy ontologicznie identyczne Osoby.
- Ojciec jest Bogiem
- Syn jest Bogiem
- Duch Święty jest Bogiem
- Ojciec nie jest Synem
- Syn nie jest Duchem Świętym
- Duch Święty nie jest Ojcem
- Bóg jest Trójjedyny
.
Końcowe refleksje
Jeśli Bóg Ojciec jest Królem wieków i nie jest nim Syn to:.
1. Ojciec nie byłby wszechwładny ponieważ w takim przypadku zakres władzy Ojca (Króla wieków) byłby ograniczony przez władzę Syna, który tak Ojcem wieczności (zatem Bóg Ojciec nie mógłby być Ojcem wieczności) jak i Królem królów i Panem panów (zatem także Królem Króla wieków). W takim przypadku Syn byłby pozycjonalnie nad Ojcem, co jest sprzeczne z Pismem.
1 Tym. 6:15 (O Ojcu) Które (zbawienie) we właściwym czasie ukaże błogosławiony i jedyny Władca, Król królów i Pan panów;
1 Kor. 15:27 Wszystko bowiem (Ojciec) poddał pod jego stopy. A gdy mówi, że wszystko jest mu poddane, jest jasne, że oprócz tego, który mu wszystko poddał.
Obj. 17:14 Oni będą walczyć z Barankiem, a Baranek ich zwycięży, bo jest Panem panów i Królem królów, a ci, którzy są z nim, są powołani, wybrani i wierni..
2. Syn i Duch nie byliby mądrzy ponieważ mądry byłby jedynie Bóg Ojciec, a przecież Pismo Świadczy o wszechwiedzy tak Syna (wie wszystko, jest mądrością Bożą) jak i Ducha (jest Duchem mądrości, bada głębokości Boga)
3. Cześć i chwałę należałoby oddawać wyłącznie Ojcu a nie Synowi i Duchowi, czemu zaprzeczają doksologia Pawła (wersy 11-17) oraz przynajmniej następujące fragmenty Pisma
Jan 5:23 Aby wszyscy czcili Syna, jak czczą Ojca. Kto nie czci Syna, nie czci i Ojca, który go posłał.
Obj. 5:13 A wszelkie stworzenie, które jest w niebie i na ziemi, i pod ziemią, i w morzu, i wszystko, co w nich jest, słyszałem, jak mówiło: Zasiadającemu na tronie i Barankowi błogosławieństwo i cześć, i chwała, i moc na wieki wieków.
1 Piotra 4:14 Jeśli was znieważają z powodu imienia Chrystusa, błogosławieni jesteście, gdyż Duch chwały, Duch Boży spoczywa na was, który przez nich jest bluźniony, ale przez was jest uwielbiony.
.
Napomnienie z II wieku
13. Bądźcie gorliwy zatem, stanąć prosto na dekretach Pana i Apostołów, abyście we wszystkim wam się wiodło, w ciele i duszy, w wierze i miłości, w Synu, w Ojcu i w Duchu, na początku i na końcu, razem z waszym najczcigodniejszym biskupem, i z waszymi prezbiterami – tą pasująco utkaną duchową koroną! – i z waszymi diakonami, mężami Bożymi. Poddajcie się biskupowi i prawom jednych do drugich, tak jak uczynił to Jezus Chrystus w ciele do Ojca, a Apostołowie Chrystusowi i Ojcu i Duchowi, aby była jedność zarówno w ciele jak i w duchu. – Ignacy z Antiochii (ur. 30 a.d zm. 117 a.d.), List do Magnezjan
