Definicje

Bezokolicznik: to niepodlegający deklinacji (czyli odmianie przez liczby i przypadki) rzeczownik odczasownikowy.  Jako taki posiada niektóre z cech czasownika i niektóre cechy rzeczownika.

Tryb zależny: to wszystkie tryby nie oznajmujące (indicative), czyli przypuszczający (subjuncitve), rozkazujący (imperative), życzeniowy (optative)

  • Podobnie jak czasownik grecki bezokolicznik ma czas i stronę, ale nie ma osoby ani trybu. Jego liczba jest zawsze pojedyncza. Podobnie jak tryby zależne, bezokolicznik jest zwykle negowany przez partykuły μή me lub οὐ ou.
    .
  • Podobnie jak rzeczownik, grecki bezokolicznik może mieć wiele z funkcji przypadków, tak jak zwykły rzeczownik.

Chociaż technicznie rzecz ujmując greckie bezokoliczniki nie mają rodzaju, często dołącza się do nich rodzajnik nijaki liczby pojedynczej τό to


Użycia przysłówkowe

Celu

Używany jest aby wskazać cel akcji czy też stanu kontrolującego go rzeczownika. Odpowiada na pytania dlaczego? / po co? i w ten sposób spogląda na oczekiwany czy zamierzony rezultat.

Mat. 5:17 Nie sądźcie, że przyszedłem znieść (καταλῦσαι katalusaibezokolicznik czasu aorist, strona czynna) Prawo


Rezultatu

Wskazuje wynik wytworzony przez czasownik kontrolujący. Pod tym względem jest podobny do bezokolicznika celu, ale ten pierwszy kładzie nacisk na intencję, podczas gdy drugi kładzie nacisk na wysiłek. Wiele przypadków jest trudnych do rozróżnienia, pozostawiając miejsce na dyskusję egzegetyczną. Jednak jako ogólną wskazówkę, jeśli istnieją wątpliwości, należy oznaczyć dany bezokolicznik jako bezokolicznik celu (występuje prawie cztery razy częściej niż bezokoliczniki rezultatu).

Łuk. 5:7 napełnili obie łodzie, tak że się zanurzały (βυθίζεσθαι buthizesthai[być zatapiane] bezokolicznik, czas teraźniejszy strona bierna / medialna)


Czasu

Wskazuje na czasowy związek między jego działaniem a działaniem czasownika kontrolującego. Odpowiada na pytanie „kiedy?”. Wiele gramatyk myli kategorie „czas poprzedni” i „czas nastęny”

a. czas poprzedzający (po)

Akcja bezokolicznika czasu poprzedzającego występuje przed akcją czasownika kontrolującego. Jego struktura jest następująca:

μετὰ meta (potem)
τὸ to (przedimek określony w bierniku rodzaj nijaki)
+ bezokolicznik
+ czasownik dokonany

i powinna być przetłumaczona po / potem / po tym gdy

Mat. 26:32  Lecz gdy (μετὰ meta – potem) (τὸ to) zmartwychwstanę (ἐγερθῆναί egerthenai [być wzbudzonym] – bezokolicznik czasu aorist, strona bierna), udam się (προάξω proakso – czasownik dokonany: czas przyszły, tryb oznajmujący strona czynna) do Galilei przed wami

b. czas współczesny (podczas)

Akcja bezokolicznika czasu współczesnego występuje jednocześnie z działaniem czasownika kontrolującego. Jego struktura jest następująca:

ἐν en (w – domyślnie w czasie)
τῷ to (przedimek określony w celowniku rodzaj nijkaki)
+ bezokolicznik
+ czasownik dokonany

Należy to tłumaczyć podczas gdy / w czasie (dla bezokoliczników obecnych) lub jak / kiedy (dla bezokoliczników aorystycznych)

Mat. 13:4 A gdy (ἐν τῷ en to) siał (σπείρειν speirein [siać] – bezokolicznik czas teraźniejszy, strona czynna), niektóre ziarna padły (ἔπεσεν epeisen – czasownik dokonany) przy drodze, przyleciały ptaki i wydziobały je

c. czas następny (zanim / przedtem)

Akcja bezokolicznika czasu późniejszego następuje po akcji czasownika kontrolującego. Jego struktura jest następująca

πρὸ pro / πρίν prin / πρίν – (zanim)
τοῦ tou (przedimek określony w celowniku rodzaj męski)
+ bezokolicznik

Należy to tłumaczyć jako przed / zanim

Jan 1:48 Zanim (πρὸτοῦpro tou ) Filip cię zawołał (φωνῆσαι fonesai [zawołać] – bezokolicznik czasu aorist, strona czynna), gdy byłeś pod drzewem figowym, widziałem cię.


Przyczynowy

Wskazuje przyczynę działania czasownika kontrolującego. Pod tym względem odpowiada na pytanie dlaczego? Jednak w przeciwieństwie do bezokolicznika celu, bezokolicznik przyczynowy daje odpowiedź retrospektywną (tj. spogląda wstecz na podstawę lub powód), podczas gdy bezokolicznik celu daje odpowiedź prospektywną (oczekiwanie na zamierzony wynik).

Jan 2:24  Ale Jezus nie powierzał im samego siebie, bo (διὰ dia – ponieważ) on znał (γινώσκειν ginoskein [znać / wiedzieć] – bezokolicznik czasu teraźniejszego, strona czynna) wszystkich


Środków

Epeksegeza: dodatek do słów wyjaśniający ich znaczenie

Opisuje sposób, w jaki wykonywane jest działanie czasownika kontrolującego. Pod pewnymi względami można by to nazwać „bezokolicznikiem epeksegetycznym” (ale zastrzegamy ten termin wyłącznie dla bezokolicznika rzeczownikowego). Odpowiada na pytanie jak?

Dzieje 3:26 Bóg najpierw posłał go do was, aby wam błogosławił w odwracaniu się (ἀποστρέφεινapostrefein [logiczne: błogosławił jak? – przez odwracanie się, dosł.: odwracać się] – bezokolicznik czasu teraźniejszego, strona czynna) każdego z was od swoich nieprawości.


Uzupełniający

Jest często używany z czasownikami „pomocniczymi” w celu uzupełnienia ich myśli. Takie czasowniki rzadko występują bez bezokolicznika.

Filip. 1:12 A chcę (czasownik), bracia, abyście wiedzieli(γινώσκειν ginoskein [wiedzieć / znać] – bezokolicznik czasu teraźniejszego, strona czynna), że to, co mnie spotkało
.
Marek 2:19 Dopóki mają ze sobą oblubieńca, nie mogą (czasownik) pościć (νηστεύειν  nesteuein bezokolicznik czasu teraźniejszego, strona czynna)


Użycia rzeczownikowe

Podmiotowe

Bezokolicznik lub zwrot bezokolicznikowy bezokolicznik czasami funkcjonuje jako podmiot czasownika dokonanego. Ta kategoria obejmuje przypadki, w których bezokolicznik występuje z czasownikami bezosobowymi, takimi jak

δεῖ dei – jest konieczne
ἔξεστιν exestin – jest dozwolone
δοκεῖ dokei – myśleć
itp.

Filip. 1:21 Dla mnie bowiem życie (czasownik bezosobowy) to Chrystus, a śmierć (ἀποθανεῖν apothanein [umrzeć] –  bezokolicznik czasu aorist, strona czynna) to zysk


Obiekt bezpośredni

Bezokolicznik lub fraza bezokolicznikowa czasami funkcjonuje jako bezpośredni dopełnienie czasownika dokonanego.

2 Kor. 8:11 Teraz więc to, cozaczęliścierobić (ποιῆσαιpoiesai – bezokolicznik czasu aorist, strona czynna), dokończcie


Dyskurs pośredni

Jest to użycie bezokolicznika (lub frazy bezokolicznikowej) po percepcji lub komunikacji czasownika. Czasownik kontrolujący wprowadza dyskurs pośredni, którego głównym czasownikiem jest właśnie bezokolicznik.

Marek 12:18 saduceusze, którzy mówią, że nie ma (εἶναι einai [być] – bezokolicznik czasu teraźniejszego, strona nieokreślona) zmartwychwstania
.
Efez. 4:21-22 byliście pouczeni przez niego Że … powinniście zrzucić (ἀποθέσθαι apothesthai – bezokolicznik czasu aorist, strona medialna) z siebie starego człowieka


Apozycyjny [mianowicie]

Apozycja: w gramatyce sytuacja, w której dwa rzeczowniki lub frazy rzeczownikowe są używane w odniesieniu do tego samego desygnatu: np. mój brat Jan (brat i Jan odnoszą się do tej samej osoby)

Jak każdy inny rzeczownik, bezokolicznik rzeczownikowy  może występować jako przystawka do rzeczownika, zaimka lub przymiotnika rzeczownikowego

Jakuba 1:27 Czysta i nieskalana pobożność u Boga i Ojcapolega na tym [logiczne: mianowicie] (ἐπισκέπτεσθαι episteptesthai [odwiedzić] – bezokolicznik czasu teraźniejszego, strona bierna / medialna ) aby przychodzić z pomocą sierotom i wdowom


Epeksegetyczny

Bezokolicznik epeksegetyczny klaruje, wyjaśnia lub kwalifikuje rzeczownik lub przymiotnik. To użycie bezokolicznika jest zwykle związane z pewnymi leksykalnymi cechami rzeczownika lub przymiotnika. Oznacza to, że zwykle są to słowa wskazujące na

  • zdolność,
  • autorytet,
  • pragnienie,
  • wolność,
  • nadzieję,
  • potrzebę,
  • zobowiązanie
  • lub gotowość.

Jan 4:32 A on im powiedział: Ja mam pokarm do jedzenia (φαγεῖν fagein[zjeść] bezokolicznik czasu aorist, strona czynna), o którym wy nie wiecie.

źródło


Zobacz w temacie

Print Friendly, PDF & Email