Spis treści
Wprowadzenie
Istnieje wiele stron internetowych (niektóre dość straszne, inne nieco naukowe, ale równie straszne), które próbują odwieść czytelników, by uwierzyli w to, że z wyjątkiem Augustyna, lub przynajmniej do czasów Augustyna, wczesny kościół nie wierzył w
- Totalną deprawację człowieka
- Usilną i bezwarunkową elekcję
- Limitowane odkupienie
- I nieodpartą łaskę
- Przetrwanie świętych
To jest tragedia. Dlaczego? Po obfitej konsultacją z pierwotnymi źródłami doktryn reformacji, czytelnik z pewnością może znaleźć „etapy niemowlęce” wszystkich tych ewangelicznych doktryn w pismach wczesnego kościoła. I nie tylko można je znaleźć w „etapach niemowlęcych”, ale także pojawiają się dość szczegółowo u wielu wczesnych pisarzy.
Należy także wziąć pod uwagę fakt, że Ojcowie wczesnego kościoła muszą być rozumiani w świetle szerszego znaczenia ich piśmienniczego materiału. Oznacza to, że w „fazie niemowlęcej” kościoła, ojcowie wiele razy używali „infantylnych” definicji, które są bardziej ogólne, nieokreślone lub nieprecyzyjne dla koncepcji takich jak wolna wola, przeznaczenie, odrodzenie i uświęcenie, umartwienie i tym podobne. Może ty czytelniku myślisz, że oni w nie wierzyli, na przykład w odrodzenie, ale zamiast tego, badając ich literaturę, dowiadujemy się, że odrodzenie oznaczało dla nich zarówno ponowne narodziny jak i obejmowały koncepcję uświęcenia. Odrodzenie dla Augustyna na przykład zawierało uświęcenie chrześcijańskiego życia. Całe życie chrześcijańskie było odradzane przez Ducha Bożego. To nie zwalniało go od wiary w odrodzenie jak Jan 3 uczy tego lub jak Kalwin czy też Westminsterskie Wyznanie Wiary, lecz ich definicje nie były tak precyzyjne jak te w późniejszych pismach reformacji. Musimy poszukać nieco głębiej aby zobaczyć, że nauka Ojców Kościoła na pewno zgadza się to z naukami o reformacji.
Istnieje wiele prac, które pokazują, że wczesny kościół rzeczywiście wierzył w Ewangelię, a ta konkretna praca nie jest wyczerpująca. Jeśli chcesz dalszego badania polecam czwartą książkę Johna Gilla „Przyczyna Boża i prawda”, gdzie Gill wskazując na źródła pierwotne – rękopisy, opracował prawie wyczerpującą listę wczesnego wierzeń kościoła i niektóre z najlepszych cytatów dostępnych na temat tych doktryn.
Czwarta część jego prac została opublikowana w 1738 r., a to daje poczucie starożytnych pisarzy kościoła chrześcijańskiego przed czasem Augustyna. Znaczenie to pokazano wykazując, że Rzymscy katolicy, Pelagianie i Arianie mają bardzo niewiele powodów do chluby w relacji, że Ojcowie kościoła nigdy nie nauczali takich rzeczy. Nie powinni oni źle zrozumieć tak wczesnych pism kościelnych nie tworzyli stron internetowych, z tym błędnym końcem lub w dawnych czasach pisząc słabe książki o tym.
W poniższych cytatach wybrałem czas około 380 r. n. e. Jeśli chcesz zapoznać się z mnóstwem cytatów różnych ludzi jak
- Anobius 290 r. n. e.,
- Epifanes 390 r. n. e.,
- Gaudentius Brixiensis 390 r. n. e.,
- Jan Chryzostom 390 r. n. e.,
- Gregorius Nyssenus 380 r. n. e., itd.;
sprawdź pracę Gilla. Istnieją tam wymienione dziesiątki ludzi. Ponownie, ta lista nie jest w żaden sposób wyczerpująca. Jest to po prostu mała próbka z ich dzieł.
.
Klemens Rzymski a.d. 69
(T) – Totalna deprawacja człowieka
„Wszyscy są uwielbieni i wzbogaceni nie przez samych siebie lub przez własne dzieła sprawiedliwych czynów, które wymyśliliśmy, ale z Jego woli” – List do Koryntian s. 72
„Nie przez samych siebie, ani przez naszą mądrość, rozumienie, pobożność ani przez działa, których dokonaliśmy w świętości serca, ale przez wiarę, przez którą Bóg Wszechmogący usprawiedliwiał wszystko od początku, dla którego będzie chwała na wieki wieków Amen.” – Ibid
(U) – Usilna i bezwarunkowa elekcja / Predestynacja
„Zastanówmy się zatem bracia z jakiego powodu jesteśmy stworzeni, kim i czym byliśmy, kiedy przyszliśmy na świat z grobu i ciemności, kto stworzył i ukształtował nas, przyprowadził nas do swego światła przygotowując dla nas dobre rzeczy zanim się urodziliśmy” – List do Koryntian 1:88
„Ta błogość przychodzi na tych, którzy są wybrani przez Boga, dla Jezusa Chrystusa naszego Pana” – Epist ad Corinth 1:114
„Dlatego On tzn Bóg, pragnąc aby wszyscy Jego umiłowani mieli udział w pokucie, potwierdzili to przez Jego wszechmogącą wolę.” – Epist ad Corinth 1:20
„Bóg wybrał Pana Jezusa Chrystusa, a nas przez Niego.” – Epist ad Corinth s. 130, 114
„Kiedy chce i jak chce czyni wszystko, żadna z rzeczy prze niego wydanych nie przeminie.” – Epist ad Corinth 1:64
(L) – Limitowane odkupienie
„Udowadniajcie, że przez krew Pana będzie zbawienie dla tych wszystkich, którzy wierzą i mają nadzieję w Bogu” – Epist ad Corinth s. 30
„Bez miłości nic nie jest miłe Bogu, w miłości Pan przyjął nas do siebie, z powodu miłości jaką Chrystus, nasz Pan, obdarza nas oddał swoją krew za nas, swoje ciało za nasze ciała, za nasze dusze.” – Epist ad Corinths. 112
(I) – I nieodparta łaska
„Ten, który jest czysty w ciele, niech nie będzie brudny i bezczelny, wiedząc że jest inny ktoś, kto obdarował go darem możliwości.” – Epist ad Corinth 1:78
(P) – Przetrwanie świętych
„Podczas gdy wolą Bożą jest, aby wszyscy których kocha powinni pokutować, aby nie zginąć z niewiernymi i nieszczęśliwymi. On ustanowił to przez swoją wszechmogącą wolę. Lecz jeśli którykolwiek z tych, których Bóg zechce wziąć w łasce skruchy, powinien potem zginąć, gdzie jest Jego wszechmocna wola? I jak to się dzieje przez taką Jego wolę?” – Epist ad Corinth.s.20
.
Barnaba a.d. 70
(T) – Totalna deprawacja człowieka
„Kiedy otrzymamy sprawiedliwą obietnicę, że nie ma już grzechu, czyniąc wszystko nowym przez Pana, wtedy będziemy mogli ją uświęcać jako pierwsi uświęceni” – Barnab.1 sect. 11:29
(L) – Limitowane odkupienie
„Mowa Chrystusa: Widzę, że w ten sposób ofiaruje ciało moje ciało za grzech nowych ludzi, oznacza to osoby szczególne i osobliwe, które powinny być wyzwolone spośród pogan pod dozorem Nowego Testamentu, zwanych nowymi ludźmi, aby odróżnić ich od starożytnych Żydów” – Part 1, s.6, 2024
(P) – Przetrwanie świętych
„Kto ma nadzieję w Chrystusie, mocnej i twardej skale, żyć będzie na wieki.” – Bernal, Ep. 1 roz. 5 s. 220
„Ponieważ królestwo Jezusa zależy od drzewa ono oznacza krzyż, dlatego ci, którzy w Nim pokładają nadzieję będą żyć na wieki.” – Bernal, Epi 1 roz. 6 s. 227
Ignacy Antiocheński a.d. 110
(T) – Totalna deprawacja człowieka
„Ci, którzy są cieleśni (mówi) nie mogą czynić rzeczy które są duchowe, ani ci którzy są duchowi, nie czynią rzeczy które są cielesne jako wiarę w rzeczy niewiary, ani niewierność w rzeczy wiary” – List do Efezjan s. 22
(U) – Usilna i bezwarunkowa elekcja / Predestynacja
„Ignacy mówił o dwóch rodzajach osób oznaczonych jako „dwa kawałki pieniędzy”: jeden należy do Boga a drugi do świata, mają oni swoje charaktery, ale każdy wiedzie do swojego własnego miejsca” – List Ignacego s. 32
„W przeznaczeniu… istniała taka różnica między niewiernymi a wybranymi.” – Apud ib. 50:4 roz. 15 s. 134
(L) – Limitowane odkupienie
„Chrystus cierpiał dla nas abyśmy byli zbawieni, za nasze grzechy. Jezus Chrystus umarł za nas aby wiara w Jego śmierć umknęła przed śmiercią, ponieważ Jezus jest życiem wierzących.” – Ignat. s. ad Smurn. s. 2, 5; Polikarp s. 12; Efezjan s. 17; Romans s. 59; Tralles s. 47; Ep ad Romans s. 59; Apol. Pro Christ 1 s. 45
.
Justyn Męczennik a.d. 150
(T) – Totalna deprawacja człowieka
„Ludzkość Adama zmarła, a oszustwo węża, że rodzą się grzesznicy i że jesteśmy zupełnie ciałem, a nie ma w nas nic dobrego, potwierdza słabość i niepełnosprawność ludzi, do tego by zrozumieć i wykonać rzeczy duchowe, zaprzecza, że człowiek w swojej naturalnej ostrości dowcipu, może osiągnąć wiedzę o boskich rzeczach, albo przez jakąkolwiek wrodzoną w niego moc zbawić się i nabyć życie wieczne” – Epist. Zen s. 506
„Mieliśmy kiedyś przekonanie o niemożliwości naszej natury do uzyskania życia, teraz pokazał nam Zbawiciela, który jest w stanie ocalić to co wcześniej było niemożliwe do zbawienia” – Epist. ad Digonet s. 500
(U) – Usilna i bezwarunkowa elekcja / Predestynacja
„Jestem w stanie pokazać, że wszystkie rzeczy wyznaczone przez Mojżesza, były typowymi rodzajami, symbolami i deklaracjami, co należy uczynić dla Chrystusa, i dla tych, którzy uwierzyli w Niego, a także tych rzeczy, które miały być zrobione przez Chrystusa” – Dialog cum. Tryph. s. 261
„Musimy, abyśmy nie mogli, naszym głosem zaprzeczyć Chrystusowi, przez którego zostaliśmy wezwani do zbawienia, które zostało przygotowane przez naszego Ojca” – Dialog cum. Tryph. s.360)
„Pan Chwały, która istnieje na wieki dalby im, wszystkim, aby cieszyli się honorem i odpoczynkiem z wybranymi” – Ep. Ad Zenam et serem s. 515
„Wielkie rzeczy, które Ojciec ma zamiar ustanowić dla wszystkich ludzi, które są lub będą mu miłe a także ci, odstąpią od Jego woli, czy to aniołowie czy ludzie, tylko On Chrystus, który nauczał Mateusza 8:11-12 i 7:22-23, innymi słowy, kiedy potępi niegodnych, którzy nie zostaną zbawieni, powie im: idźcie w ciemności zewnętrzne, które Ojciec przygotował dla szatana i jego aniołów.” – Dialog cum Tryph. s. 301
„Bóg, ze wszystkich narodów wziął swój naród do siebie, naród nieopłacalny, nieposłuszny i niewierny, wskazując tym, którzy są wybrani z każdego narodu, aby byli posłuszni Jego woli przez Chrystusa, którego również nazywa Jakubem i nazywa Izraelem.” – Dialog cum Tryph. s. 359, 360
(L) – Limitowane odkupienie
„Ofiara dobrej mąki dla trędowatego, była figurą chleba, Eucharystii, którą Jezus Chrystus, nasz Pan, wydał nam abyśmy czynili dla upamiętnienia Jego cierpień, jakie znosił dla tych ludzi, których dusze oczyszczone są z wszelkiej niegodziwości.” – Dialog cum Tryph. s. 259, 260
„Jezus umarł za wszelkiego rodzaju ludzi, nie wszystkich ludzi. Jak Jakub służył Labanowi dla bydła, które zostało zauważone różnego rodzaju, tak Chrystus służył nawet na krzyżu dla ludzi wszelkiego rodzaju, o wielu różnych kształtach, zaopatrując ich poprzez Jego krew i tajemnicę krzyża.” – Dialog Tryph s. 364
(I) – I nieodpartałaska
„Czy sądzicie, o ludzie, że moglibyśmy kiedykolwiek zrozumieć te rzeczy w Piśmie Świętym? Nie. Chyba że z woli tego, który tego pragnie i otrzymaliśmy łaskę aby je zrozumieć.” – Dialog cum Tryph. s. 346
.
Feliks Minutius a.d. 170
(U) – Usilna i bezwarunkowa elekcja / Predestynacja
„Czymżesz innym jest przeznaczenie, ale co Bóg mówi o każdym z nas? Kto potrafi przewidzieć sprawę, nawet określać losy według zalet i cech każdego, nie przez nasze narodziny (czyli w zależności od pozycji gwiazd), ale po naszym naturalnym usposobieniu zostaje ukarany.” – Min. Felix, Octav s.397, ed Eluenhorst s.39, red. Oxon
Irenaeus a.d. 180
(T) – Totalna deprawacja człowieka
„Człowiek będzie słusznie potępiony, ponieważ jest racjonalny, stracił prawdziwy powód i żyje w sposób irracjonalny, jest sprzeczny z sprawiedliwością Bożą, oddając się każdemu ziemskiemu duchowi i służy wszystkim z przyjemnością” – Adv. Haeres 1,4,16 s.460
(U) – Usilna i bezwarunkowa elekcja / Predestynacja
„Bóg ustalając wszystko dla doskonałości człowieka, dla doprowadzenia i objawienia jego dyspozycji, pokazuje dobroć, doskonałą sprawiedliwość i to, że kościół będzie podobny do obrazu Jego Syna, aż wreszcie spowoduje to, że stanie się doskonałym człowiekiem, a przez takie rzeczy będzie można dojrzeć, aby zobaczyć Boga i cieszyć się Nim” – Ireneus, ad Haeres 50:64, 72:419
„Bóg nie jest taki biedny i ubogi, aby nie dać każdemu ciału własnej duszy jako swojej właściwej formy. Stąd, po ukończeniu liczby, którą wcześniej ustalał ze sobą, wszyscy którzy są spisani lub uświęceni do życia, wzbudzą się ponownie mając własne ciała, dusze i duchy, w których się podobają Bogu, ale ci, którzy zasłużyli na karę, wejdą do niej mając także własne dusze i ciała, w których odstąpią od łaski Bożej” (L 2.62, fragm. Graec ad Calcem)
„Wieża wyborów jest wszędzie wzniosła i chwalebna” – L 4, 70 s. 412
„Zapewnia przygotowanie szczęścia dla jednych i kar dla innych na podstawie wiedzy o Bogu. Jego słowa są następujące: Bóg, który wszystko uprzedził przygotował dla obu, odpowiednie miejsca zamieszkania.” – Irenaeus adv Haeres 50:4 roz. 76 s. 423
„Przytaczając kilka fragmentów Pisma Świętego i stępiając serce Faraona i innych, takich jak Izajasza 6:9-10; 2 Koryntian 4:4; Rzymian 1:28; 2 Tesaloniczan 2:11-12, które są powszechnie używane w obchodzeniu się z doktryną potępienia w ten sposób zstępuje na nich. Jeśli więc teraz, ilekolwiek Bóg wie, nie uwierzy, skoro wie wszystko, oddał je ich niewierności i odwraca od nich oblicze swoje pozostawiając ich w ciemności, którą sami sobie obrali, czy należy się zastanawiać, że porzucił On Faraona, który nigdy by nie uwierzył, z tymi którzy byli z nim ich własnej niewierze?” – L4 roz.48 s. 389
(L) – Limitowane odkupienie
„Wszystko, co zrobił dla młodszej Racheli, która miał dobre oczy, która określała kościół dla którego cierpiał Jezus Chrystus, czyli cierpienie i śmierć” – Adv Haeres 47, 1:88 s. 376
„Klemens rozróżnia między Chrystusem będącym Zbawicielem niektórych i Panem innych, bo mówi, ze jest Zbawicielem tych którzy wierzą, ale Panem tych, którzy nie wierzą.” – Strom 1, 7 s. 703
„Jemu słusznie okazujemy chwałę. Nie zna Go nikt, chyba że Syn i ci którym Syn objawił Go, albowiem Syn objawi Go wszystkim, dla których Ojciec będzie znany i bez dobrej woli Ojca, ani też beż pomocy Syna nikt nie może poznać Boga” – Adv Hoeres 1.4 roz. 19 s. 333
„A ponieważ sucha ziemia, jeśli nie przyjmuje wilgoci, nie wydaje owocu, tak i my będąc najpierw suchym drzewem, nigdy nie możemy przynieść owoców życia bez deszczu, który swobodnie płynie z góry, to jest Ducha Świętego.” – Adv Hoeres 1.3 roz. 19 s. 280
(P) – Przetrwanie świętych
„Dotyczące chrześcijan: ale Duch obejmuje człowieka wewnątrz i na zewnątrz, jak zawsze przestrzega i nigdy nie opuszcza.” – Iren. Adv Haeres 1.5 roz. 12 s. 450, vide Fragm. ad Calcem Irenaei
Klemens Aleksandryjski a.d. 190
(U) – Usilna i bezwarunkowa elekcja / Predestynacja
„Tą cnotą, która łączy kościół razem jest wiara, przez którą zbawieni są wybrańcy Boga” – Stromat 50:2, s. 384
„Zgodnie ze sprawnością, którą każdy człowiek ma, On, to znaczy Bóg, rozdaje swoje korzyści zarówno Grekom jak i Barbarzyńcom, a także tym, którzy są przeznaczeni spośród nich i we własnym czasie nazwanym wiernymi i wybranymi.” – Ibid. 50:7, s. 702,703
„Ale jak można nazwać to dobrem, które nie ma celu? I z tego powodu świat wymagał długich okresów, aż liczba dusz, które zostały przeznaczone do wypełnienia go, powinna zostać ukończona, a wtedy to widzialne niebo powinno być złożone jak zwój, a to, co jest wyższe powinno się pojawić, a dusze błogosławionych, przywróconych do ich ciał należy wprowadzić w światło, ale dusze niegodziwców, gdyż ich nieczyste czyny otoczone są ognistym duchem, powinny zostać zanurzone w otchłani nieugaszonego ognia, aby znosić kary przez wieczność.” – Recognitios of Clement, Book 3 roz. 26
„Jeremiasza 1:5-7: Nie mów, jestem dzieckiem, zanim uformowałem cie w brzuchu poznałem ciebie itd… jego zapiska jest jak proroctwo, które mówi nam, że ci, którzy przed założeniem świata, są znani przez Boga, dla wiary, to znaczy, są wyznaczeni przez Niego do wiary, teraz są niemowlętami, ponieważ ostatnio spełniła się wola Boga, ponieważ jesteśmy nowonarodzeni dla powołania i zbawienia.” – Paedagog 50:1 roz. 7 s. 111
„Nie staje się, że przyjaciel Boży, którego Bóg przeznaczył przed założeniem świata, aby został umieszczony w wysokiej adopcji dzieci, miałby popaść w przyjemności lub lęki i być bezrobotnym w ujarzmianiu namiętności;” – Stromat 50:6 s. 652
(I) – I nieodpartałaska
Wiary nie wolno obrażać, łatwo i pospolicie. Mówię zatem, że wiara, gdziekolwiek jest znajdowana w miłości i strachu, jak powiadają przeiwnicy, ma boskie pochodzenie – Stromat 1.2 s. 372
„Pozostaje to, że przez łaskę Bożą i samo słowo, które pochodzi od Boga, rozumiemy to co nieznane.” – Stromat 1.5 s.588
(P) – Przetrwanie świętych
„Mówiąc o osobie pobożnej i religijnej, mówi się, że taka dusza nigdy nie będzie w żadnym momencie oddzielona od Boga.” – Stromat s. 6, s. 670
„Nie upadniemy od korupcji, która przechodzi w nienasycenie, ponieważ On nas podtrzymuje, bo powiedział i On to zrobi. I trochę po tym jak mówi: Jego, to znaczy dobroć Chrystusa wobec nich, którzy przez słuchanie uwierzyli jest nie do przebicia i nie odwraca się w żaden sposób.” – Paedagog 1 , 1,9 s. 125-126
Tertulian a.d. 200
(T) – Totalna deprawacja człowieka
„Szatan jest aniołem złości, twórcą każdego błędu, niszczycielem każdego wieku, przez którego człowiek od samego początku odchodził w celu przekroczenia nakazów Bożych, został wydany na śmierć, stąd też uczynił cały rodzaj lub całą ludzkość, która rodzi się z jego potomstwa, zarażona i uczestnicząca w jego potępieniu.” – Tertullian, Testimon, Animae 3 s. 82
(U) – Usilna i bezwarunkowa elekcja / Predestynacja
„Lecz Twój rozkaz i Twoja władza, a nazwa Twojego dworu jest kościołem Chrystusowym, jest zapisany w księgach życia.” – De Corona 13 s 129, Paryż 1634 r.
„Cytując Izajasza 40:5-6, czyń tę uwagę” rozróżnia kwestie rzeczy, nie substancji, kto bowiem nie stawia wyroku Bożego w podwójnym wyroku zbawienia i kary? Dlatego wszelkie ciało jest trawą, która jest powołana do ognia, a wszelkie ciało ujrzy zbawienia Boga, które jest przeznaczone na bawienie.” – De Resurrect, Carnis roz. 59 s. 427
(L) – Limitowane odkupienie
„Tak, w tym ciele, w którym mógłby umrzeć przez ciało, umarł nie przez kościół, ale prawdziwie dla kościoła, zmieniając ciało na ciało i to co jest cielesne na to co jest duchowe.” – Adv Marcion 1,5,9 s. 613
(I) – I nieodpartałaska
„Przez kogo jest prawda odkryta bez Boga? Komu Bóg jest znany bez Chrystusa? Przez kogo Chrystus jest badany bez Ducha Świętego? Do kogo należy Duch Święty bez tajemnicy wiary?” – De Anima roz. 1 s. 304
„Jedno jest zrobić, a drugie tworzyć, ale jedno daje jemu: człowiek jest dziełem Stwórcy, tym samym którego uczynił, stworzył w Chrystusie. Jeśli chodzi o substancję to On go stworzył, w odniesieniu do łaski stworzył go.” – Adv. Marcio 1.5 roz. 17 s. 609
(P) – Przetrwanie świętych
„Tertulian twierdzi, że praca Boga nie może zostać utracona, zgaszona lub zaprzestana. Bo to co jest z Boga nie jest tak wygaszone gdy jest przyćmione; bo to co może być przyćmione – to nie jest Bóg, nie można tego zgasić bo to jest z Boga” – Anima 4, 1 s.304
Orygenes Aleksandryjski a.d. 230
(T) – Totalna deprawacja człowieka
„W Adamie, mówiąc słowem, wszyscy umierają i są potępieni na podobieństwo przestępstwa Adama, w którym Boskie Słowo mówi nie tyle o jakieś ludzkości, ale o całej ludzkości – bo przekleństwo Adama jest wspólne dla wszystkich.” – Contr Cels. 14 s. 191
„To, mówi, pokazuje, że przez grzech królestwo jest oddane śmierci, ani też, że panować nad nimi wielu jeśli nie otrzyma panowania od grzechu, przez co wydaje się podkreślić, że gdy dusza została stworzona wolna przez Boga, przez grzech popada w sidła grzechu.” – Joannem s. 316
„Ponieważ nasza wolna wola nie jest wystarczająca aby mieć czyste serce, ale potrzebujemy Boga, który tworzy tak, dlatego powiedzieli do niego ci, którzy wiedzieli jak się modlić: utwórz we mnie czyste serce o Boże.” – Contr. Cels. 1.5, 1.7 s. 354
(U) – Usilna i bezwarunkowa elekcja / Predestynacja
„Podczas rozdawania losu wiele dziedzictwa jest rozdawane ludowi Bożemu, a los nie poruszył się losowo, ale według tego co zostało wyznaczone przez Boga.” – Josuam Homil 23 s. 173
„Ładna rzecz nie będzie dlatego, że Bóg wie że będzie przyszłością, ale ponieważ przyszłość jest przez Boga znana, zanim to się stanie (Rzym. 1:7). co całkowicie zgadza się z tym co twierdzimy, że Bóg nie wyznaczył jej ponieważ przewidział ją, ale przewidział ja ponieważ ją wyznaczył. Wszystko co jest umiłowane przez Boga Ojca i zachowane w Chrystusie Jezusie.” – Matthew Homil 30 s. 62
„Kto umiera w swoich grzechach, nawet jeśli twierdzi, że wierzy w Chrystusa, nie wierzy w Niego, a nawet jeśli to, co istnieje bez dzieł nazywa się wiarą, to ta wiara jest martwa w sobie, jak czytamy w liście zawierającym imię Jakuba.” – kom. do Jana 19:6)
„Czy my jesteśmy, na których kończą się wieki, po tym jak skończymy swój bieg? Byliśmy wyznaczenie przez Boga, zanim świat był (powstał) w ekstremalnych czasach. I tak jesteśmy przeszkoleni przez Boga celem karania i zubożenia świata. Jesteśmy obrzezaniem duchowym i cielesnym – wszystkich rzeczy, ponieważ zarówno w duchu jak i w ciele obchodzimy ziemskie zasady.” – Na temat kobiet – książka II rozd. 9
(L) – Limitowane odkupienie
„Cierpienia Chrystusa rzeczywiście dają życie tym, którzy wierzą, ale śmierć spada na tych, którzy nie wierzą.” – Ks. Kapłańska 3 s. 57
„Kościół Chrystusa umacnia się dzięki łasce tego który został ukrzyżowany za niego.” – Genesis 3:8
„I aby dać swoje życie jako okup za wielu, zatem dla wielu, którzy uwierzyli w Niego.” – Kom. do Mateusza s. 422
(I) – I nieodpartałaska
„Te słowa w Ewangelii Mateusza 11:27 wyraźnie pokazują, że Bóg jest znany przez pewną boską łaskę, która jest wlana w duszę, nie bez Boga, ale przez swego rodzaju aflatację lub natchnienie.” – Contr, Cells. 1.6 s. 309, 310
„To jest zjednoczone poczucie całego kościoła, że całe Prawo jest rzeczywiście duchowe, jednak te rzeczy, które Prawo wydobywa, nie są znane wszystkim, ale tylko tym, którym dana jest łaska Ducha Świętego w słowie mądrości i wiedzy.” – Peri Arcwn 1.1, proem 112
(P) – Przetrwanie świętych
„Nasza dusza jest oświecona albo prawdziwym światłem, które nigdy nie zostanie wyzwolone, którym jest Chrystus lub jeśli nie ma w nas tego światła, które jest wieczne, bez wątpienia oświecone jest światłem doczesnym i gasnącym, przez tego który przemienia się w anioła światłości.” – In Jud. Homil 1 fol. 177; In Mat Homil 30 fol. 60
Cyprian a.d. 250
(T) – Totalna deprawacja człowieka
„Cokolwiek jest wdzięczne należy przypisać nie mocy człowieka, ale darowi Bożemu. To jest Boże, mówię, wszystko co jest Boże my możemy zrobić: więc żyjmy, bądżmy doskonałymi itd.” – Ep. 2 ad Donat s. 6
(U) – Usilna i bezwarunkowa elekcja / Predestynacja
„Wydaje się, że wiedza o Bogu jest większa niż ta pojmowana przez ludzka naturę, więc jest tak wiele błędów w ludziach dotyczących Boga, ale przez dobroć i miłość Boga do człowieka, przez cudowna Bożą łaskę, wiedza o Bogu przychodzi do tych, którzy byli poznani przez Boga w Jego ówczesnej wiedzy (lub w zależności o wersji Galeniusa: który był do tego wyznaczony.)” – Contra Cells 1.7, s. 361
„Wszystkie te rzeczy wyglądają tak, że apostoł może to udowodnić. To jest jeśli Izaaka czy Jakuba wybrano za ich zasługi do tych rzeczy, które oni, będąc w ciele poszukiwali i z uczynków ciała zasłużyli na usprawiedliwienie, wtedy łaska zasługi zasługuje także na potomstwo ciała i krwi, ponieważ ich powołanie nie powstało na podstawie uczynków, ale z Boga, z woli tego, który trwa.” – Rzym I, 7 fol. 195
(L) – Limitowane odkupienie
„Pisząc do siedmiu kościołów i oznajmując każdemu z nich jago grzechy i występki, powiedział: Masz pokutować. Dla kogo? Dla tego który odkupił wielką ceną swojej krwi.” – Epist. Ad Novatianum s. 436, 437
(I) – I nieodpartałaska
„Nowy człowiek, osoba odrodzona, przywrócona Bogu swemu przez łaskę – mówi na początku Ojcze, bo teraz zaczyna być synem.” – De Oratione Dominika s. 265
„Większość umiłowanych braci – powiada on – powinniśmy rozważyć i zrozumieć nie tylko to, że nazywamy Ojca, który jest w niebie, ale dodajemy i mówimy: Ojcze Nasz, czyli tych, którzy wierzą, z nich, którzy będą uświęceni przez Niego i naprawieni przez narodziny duchowej łaski, zaczynając być dziećmi Bożymi.” – De Oratione Dominika s. 266
(P) – Przetrwanie świętych
„Siła wierzących pozostaje niezmienna, a integralność trwa stabilnie i silnie z tymi, którzy boją się i kochają Boga całym sercem.” – Epist. 52 ad Antonianum s. 94
.
Lactanius a.d. 320
(T) – Totalna deprawacja człowieka
„Podjęcie czegoś jest łatwe, wypełnienie jest trudne, gdy bowiem poddajesz się walce i konfliktom, zwycięstwo polega na woli Boga a nie na twojej.” – Divin Institut 1.6 roz. 6 s. 452
„My, którzy przedtem jako ślepi i zamknięci w więzieniu szaleństwa, siedzimy w ciemnościach, nieświadomi Boga i prawdy, jesteśmy oświeceni przez Boga, który przyjął nas w swoim przymierzu, zostaliśmy uwolnieni od więzi zła i przy niesieni do światła mądrości, wziął nas w dziedziczenie Królestwa Niebieskiego.” – Divin Institut 1.4 roz. 20 s. 328
(U) – Usilna i bezwarunkowa elekcja / Predestynacja
(L) – Limitowane odkupienie
„Mówiąc o ukrzyżowaniu Chrystusa, mówi: wyciągnął swe dłonie w swojej namiętności i zmierzył świat aby w tym czasie pokazać, że od wschodu słońca do jego zachodu, wielki lud zebrany ze wszystkich języków i plemion powinien znaleźć się pod Jego skrzydłami i otrzymać wielki i wysublimowany znak na swoich czołach.” – Lactant, Divin, Insytut roz. 26 s.344
(P) – Przetrwanie świętych
„Cnota jest wieczna, bez żadnej przerwy nie może też odejść od tego, który ją otrzymał.” – Lactant, Institut Divin 1.7 rodz. 10 s. 328
Novatianus a.d. 250
(U) – Usilna i bezwarunkowa elekcja / Predestynacja
„Bo powiada on, jeśli mówi się, że jest chwalebny w przeznaczeniu, a przeznaczenie było przed założeniem świata, nakaz musi być zachowany, a przed Nim będzie duża liczba ludzi powołanych do chwały.” – Novotian de Trinitate 24 s. 755
Atanazy a.d. 350
(T) – Totalna deprawacja człowieka
„Co do bycia jednym z Bogiem to wyrażenie w nas jest taka sama jak było powiedziane, aby stali się jedno przez moc Ojca i z Syna; gdyż bez Boga jest niemożliwym żeby to się stało” – Athanas. de Incarnatione, orat 4, s.474
„Diabeł dokonał grzechu od początku w racjonalnej i rozumnej naturze człowieka, z tego powodu jest niemożliwe, aby natura była racjonalna i chętna, będąc pod potępieniem śmierci przywrócić się do wolności.” – Athanas. Contr. Salutar adv Jes. Christ. Vol. 1 s. 638
(U) – Usilna i bezwarunkowa elekcja / Predestynacja
„Apostoł mówi, przede wszystkim dziękuję Bogu za swoją pobożność i oznacza to, że wiara w Chrystusa nie była czymś nowym, ale to było z wieczności przygotowanej i obiecanej przez Boga.” – Synops, Sacr. Cript vol. 3 s. 51.
„Jak więc powinien On wybrać nas zanim byśmy byli, chyba że, jak powiedział, byliśmy przed Nim w Nim zarysowani? Jak dobrze, że zanim ludzie zostali stworzeni, on nas przeznaczył.” – Athanas, Contr Arian, Orat 3, s. 245, 246
„Ożywione i duchowe błogosławieństwa przygotowane przed zaistnieniem świata, dla nas w słowie, według powołania.” – Athanas, contr Arian Orat 3 s. 447
„I gdzie indziej twierdzi, że fundament prawdziwej religii jest bardziej wiekowy od proroków a nawet od wieczności, mówiąc o czasach w których prorokowali mówi: Nie po to aby założyli podstawy pobożności, ponieważ to było przed nimi zawsze, było nawet przed założeniem świata, tym Bogiem, który przygotował się dla nas w Chrystusie.” – De Synodi Armin & Selenc s. 871
„Podczas rzucania losów, dziedzictwo jest przekazywane ludowi Bożemu, a los poruszył się nie przez przypadek, lecz zgodnie z tym, co Bóg przeznaczył.” – In Josuam Homil 23 fol. 173
„Tak więc, nic nie będzie, ponieważ Bóg wie, że to jest przyszłość, ale dlatego że to jest przyszłość Bóg wie zanim to nastąpi W Liście do Rzymian 1:7, 199,. co całkowicie zgadza się z tym, co twierdzimy, że Bóg nie wydał żadnej decyzji ponieważ ją przewidział, ale przewidział ją ponieważ ją wydał.”
„Wszyscy, którzy są umiłowani przez Boga Ojca i zachowani w Chrystusie Jezusie.” – W Ewangelii Mateusza 30”
(I) – I nieodpartałaska
„Bóg jest dobry, nadał swój obraz naszemu Panu Jezusowi Chrystusowi dla ludzi i uczynił ich według obrazu i podobieństwa swego aby poprzez tę łaskę zrozumieli obraz, Słowo Ojca i mogli przez Niego otrzymać wiedzę Ojca i tą wiedzą mogli żyć prawdziwie szczęsliwym i błogosławionym życiem.” – De Incarnat, Verbi Dei s. 63, 64
„On jest tylko prawdziwym i naturalnym obliczem Ojca, albowiem my jesteśmy stworzeni ponownie na Jego obraz i nazywani jesteśmy chwałą i obrazem Boga, ale nie z powodu nas samych, ale dlatego, że prawdziwy obraz i chwała Boża mieszka w nas, którzy w końcu staliśmy się ciałem i mamy łaskę tego powołania.” – Zarys Arian Orat 4 s. 463, 472
(P) – Przetrwanie świętych
„To zdanie odnoszące się do Jana 17:26, nie oznacza nic innego, jak tylko łaska Ducha, którą mieli uczniowie, nigdy nie zwiodła i jest nieodwołalna.” – Contr. Arian Orat. 4 s. 477
„Otrzymał, że dar przebywa w nim, łaska może pozostać niezachwiana, albowiem gdyby tylko ludzie otrzymali, możliwe że znowu będzie zabrany, co ukazuje Adam, bo to co otrzymał utracił. Teraz aby ta łaska nie została nam odebrana, ale zachowana przed ludźmi, dlatego uczynił ten dar swoim własnym i mówi, że otrzymał moc jako człowiek, którą zawsze miał jako Bóg.” – Contr. Arian Orat 4 s. 490
.
Hilarius Pictavensis a.d. 363
(T) – Totalna deprawacja człowieka
„Kto się pochwali przed Bogiem, że ma czyste serce? Nie, nie niemowlę, choć pewnego dnia oryginał i prawo grzechu pozostaje w nas.” – Enarr, Ps. 58:392
(L) – Limitowane odkupienie
„Chrystus, został mianowany pośrednikiem w sobie, ad salute ecclessiae, dla zbawienia kościoła, ktry jest domem Dawida, jako podmiot odkupienia, komentując te słowa: Hosanna Synowi Dawida, zauważa, że słowa uwielbienia wyrażają moc odkupienia bo „Osanna” w jęz. hebrajskim oznacza odkupienie.” – De Trinitae 50:9, s. 116
(I) – I nieodpartałaska
„Jaki pokój zostawiamy, aby się w nas chlubić, gdy pamiętamy, że wszystko pochodzi od Boga.” – Enarr Psalm 123 s. 540
„Cóż jest takiego możliwego dla mocy Bożej aniżeli On może zbawić przez wiarę? Że On może się przezeń odrodzić?” – W Ewangelii Mateusza 20 s. 305
(P) – Przetrwanie świętych
„To jest konstytucja niezmiennej prawdy, na początku słów Boga jest prawda, że nowy człowiek, odrodzony w Chrystusie, może odtąd żyć wiecznie zgodnie z obrazem odwiecznego Boga, to jest niebiańskiego Adama.” – Ps. 119, s. 119, 520
„Nie polegamy na niepewnych i leniwych nadziejach, jak marynarze, którzy czasem żeglują raczej z woli niż z ufności, wędrowni i niestali, albo jeżdżą, albo opuszczają, ale mamy niepokonanego ducha wiary przez dar Jedynego zrodzonego z Boga, trwającego prowadzącego nas niezmiennym biegiem do cichej przystani.” – De Trinitate 1, roz. 12 s. 182
.
Ambroży Mediolański a.d. 380
(T) – Totalna deprawacja człowieka
„Nikt nie może powiedzieć, że człowiek może zdobyć więcej dla siebie niż to, co jest nam dane przez boski dar.” – De Paradiso roz.5 s.116
(U) – Usilna i bezwarunkowa elekcja / Predestynacja
„Kogo Bóg uważa za godnego honoru sam wzywa, a kogo chce czyni pobożnym.” – De Bono Persever 50:2 roz. 19
„Że w przeznaczeniu zawsze był kościół Boży, że przygotowana jest płodność wiary, ilekroć Pan rozkaże aby wkroczyć, ale wolą Pana jest ona zarezerwowana na pewien czas.” – De Abraham 50:2 roz. 10 s. 265)
„Aby członki mogły przylgnąć do własnej głowy, zwłaszcza że jesteśmy przeznaczeni od początku do adopcji dzieci bożych, przez Jezusa Chrystusa w sobie, co przeznaczył On potwierdzając to, co od początku zostało zadeklarowane. Dlatego opuści mężczyzna ojca i matkę i przylgnie do swojej żony, a oboje będą jednym ciałem, aby być tajemnicą Chrystusa i kościoła.” – Epiat. 50:5; epist. 37 s. 283
(L) – Limitowane odkupienie
„Nie ufajcie bogactwu, albowiem wszystkie takie rzeczy zostaną tutaj, tylko wiara będzie wam towarzyszyć. Prawość zaś pójdzie z tobą jeśli wiara poprowadzi cię drogą. Dlaczego bogactwa cię kuszą? Nie zostaliście odkupieni złotem i srebrem, dobytkiem lub jedwabnymi szatami i waszą próżną mową, ale cenną krwią Chrystusa. Ten jest bogaty kto jest dziedzicem Boga, współdziedzicem z Chrystusem. Nie gardźcie biedakiem, on was uczynił bogatymi. Ten biedak płakał, a Pan go wysłuchał. Nie odrzucajcie biednego człowieka, Chrystus, gdy był bogaty stał się ubogim z waszej strony, aby przez swoje ubóstwo uczynić was bogatymi. Nie tedy, jak gdyby bogaty się wywyższał, posłał swoich apostołów bez pieniędzy.” – Ambrose Letter 63 par. 87
„Chociaż Chrystus cierpiał za wszystkich, a jednak cierpiał za nas szczególnie, ponieważ cierpiał za Kościół.” – Św. Ambroży z Mediolanu, Ekspozycja św. Ewangelii wg św. Łukasza, tłum. Theodosia Tomkinson – Etna Centre for Traditionalist Orthodox Studies 1988 Book VI § 25 s. 201
(I) – I nieodparta łaska
„Co jest niemożliwe dzięki ludzkim pragnieniom, które mogą być możliwe tylko dzięki Bożej łasce, dla tego kto może zmienić naturę, jak tylko ten kto stworzył naturę?” – W Psalmie 119
„Łaska Pana jest dana nie za zasługi, ale z woli, zgodnie z 1 Listem do Koryntian 12:11, jak chce, mówi, nie jak należy, dlatego nie ma miejsca a ni powodu do chlubienia się w stworzeniu.” – De Exhort, ad Virgin s. 437
(P) – Przetrwanie świętych
„Wytrwałość nie jest z człowieka, który chce lub biegnie, albowiem nie jest w mocy człowieka, ale z Boga który okazuje miłosierdzie, abyś wypełnił to co zacząłeś.” – W Psalmie 119; Jod s. 963
Tłumaczyła Anna Kaczmarek
Zobacz w temacie
- Czy wczesny kościół wierzył w doktryny łaski?
- Doktryny łaski u Ojców Kościoła
- Ojcowie Kościoła o usprawiedliwieniu przez wiarę
- Synod w Orange – „Kalwinizm” w 529 roku?
- Wczesnochrześcijańskie doktryny łaski