Chrzest, część 2 – istota sporu a chrzest Jana

utworzone przez | wrz 13, 2023 | Egzegezy, Eklezjologia: nauka o kościele

 

Pokropienie czy zanurzenie?

Mat. 3:1; 5:6 W tych dniach przyszedł Jan Chrzciciel, głosząc na pustyni judzkiej… Wtedy przychodziła do niego Jerozolima oraz cała Judea i cała okolica nad Jordanem.  I byli przez niego chrzczeni w Jordanie, wyznając swoje grzechy.

W poprzednim artykule zaproponowano, że stanowisko Reformowane i Biblijne można najdogodniej rozpatrywać w kategoriach znaczenia, sposobu i podmiotu chrztu. Po ogólnym wprowadzeniu tematu i omówieniu pierwszego punktu, zajmiemy się teraz kontrowersyjną kwestią drugiego.

Ciekawostką jest, że Nowy Testament nie mówi nam, w jaki sposób udzielano chrztu! – w końcu wszyscy wtedy wiedzieli to z doświadczenia. Jednak sam ten fakt powinien zwrócić naszą uwagę na jego względną nieistotność, a po drugie, na uwagę, że sam fakt, że te sprawy mogą nas głęboko dotyczyć, sugeruje, że nie mamy tu umysłu Chrystusowego. On nas wyzwolił (Alleluja!) – i powinniśmy być bardzo ostrożni, jeśli chodzi o jakąkolwiek tendencję do cofania się pod jarzmo niewoli.

Trudno powiązać chrzest tylko z jednym sposobem administracji!  W końcu jest to obrzęd, który należy sprawować:

  • młodym
  • starym,
  • zdrowym,
  • chorym
  • znajdującym się w skrajnej sytuacji
  • na pustyniach,
  • w tropikach,
  • tundrze
  • i Arktyce,
  • a także w klimacie umiarkowanym,

Właściwie na tym moglibyśmy po prostu zakończyć nasze rozważania…

Konieczność obrony prawdy o chrzcie

I rzeczywiście podejrzewam, że gdybyśmy to zrobili, bylibyśmy blisko myśli Nowego Testamentu – gdyby nie fakt, że nie tylko kościoły Baptystów, ale także coraz większa liczba kościołów ewangelickich utrzymuje twierdzenie, że jedynie całkowite zanurzenie (w ubraniu i zazwyczaj tyłem!) stanowi chrzest. Oto przykład wzięty po prostu z najnowszej dostępnej literatury:

Udzielenie chrztu… będzie polegać na całkowitym zanurzeniu w wodzie.

Tu podane zostały następujące Biblijne referencje

Mat. 3:5, 6, 13, 16
.

5. Wtedy przychodziła do niego Jerozolima oraz cała Judea i cała okolica nad Jordanem. 6.  I byli przez niego chrzczeni w Jordanie, wyznając swoje grzechy.

13. Wtedy Jezus przyszedł z Galilei nad Jordan do Jana, aby być przez niego ochrzczonym.

16. A gdy Jezus został ochrzczony, zaraz wyszedł z wody, a oto otworzyły mu się niebiosa i ujrzał Ducha Bożego zstępującego jak gołębica i przychodzącego na niego.
.
Jan 3:23 Także Jan chrzcił w Ainon, blisko Salim, bo było tam wiele wody. A ludzie przychodzili i chrzcili się.
.
Dzieje 8:38-39 38. Kazał więc zatrzymać wóz. Obaj, Filip i eunuch, zeszli do wody i ochrzcił go. 39. A gdy wyszli z wody, Duch Pański porwał Filipa i eunuch go więcej nie widział, ale jechał swoją drogą, radując się.
.
Rzym. 6:3-4 3. Czyż nie wiecie, że my wszyscy, którzy zostaliśmy ochrzczeni w Jezusie Chrystusie, w jego śmierci zostaliśmy ochrzczeni? 4. Zostaliśmy więc pogrzebani z nim przez chrzest w śmierci, aby jak Chrystus został wskrzeszony z martwych przez chwałę Ojca, tak żebyśmy i my postępowali w nowości życia.

Nie trzeba dodawać, że teksty dowodowe nie potwierdzają tej tezy; ale o tym więcej anon, czyli za chwilę.
.

Źródło rozwiązania problemu

Jak w takim razie rozwiązać tę sprawę? Najwyraźniej odpowiedź można znaleźć w odniesieniu do tych samych natchnionych Pism, które są

„pożyteczne do nauki, do strofowania, do poprawiania, do wychowywania w sprawiedliwości; Aby człowiek Boży był doskonały, do wszelkiego dobrego dzieła w pełni przygotowany.” (2 Tym. 3:16-17).

Zastosowano tu podejście naukowe: zdobądź wszystkie dostępne informacje, a następnie zbuduj teologię, która sprawiedliwie odniesie się do wszystkich danych. W tym celu zbadano i sklasyfikowano każdy tekst odnoszący się do chrztu w Nowym Testamencie.

Wydaje się, że prowadzi to do całkiem jasnych wniosków – i mogę jedynie namawiać każdego, kto przejmuje się tą kwestią, aby poszedł w tym samym kierunku.

Poniżej znajduje się jedynie podsumowanie.
.

Chrzest i jego pokrewieństwa

W Nowym Testamencie używanych jest pięć słów i w tym miejscu pomocne może być po prostu ich wymienienie:

W pierwszej kolumnie znajduje się słowo greckie, które jest transliterowane w drugiej; trzecia kolumna podaje angielskie tłumaczenie, czwarta polskie a ostatnia kolumna przybliżoną liczbę zastosowań każdego słowa w Nowym Testamencie. Nie trzeba znać greki, żeby zobaczyć, że w większości przypadków słowa te są po prostu przejmowane na język angielski.

Dzięki opatrzności Bożej tłumacze wersji łacińskiej po prostu użyli oryginalnych słów, które z kolei w angielskich wersjach zostały zangielizowane.
.

Chrzest Jana

Kiedy myślimy o dziele Jana Chrzciciela, w naszej głowie pojawia się być może nawet nieproszony pomysł,  złożony z naszej wyobraźni (a także zdjęć z działalności misyjnej) tej ponurej postaci stojącej w Jordanie, a w rzędzie cztery lub sześć postaci przed nim czekających na zanurzenie. Sugeruję jednak, abyśmy zadali sobie dwa pytania:

1) Ile osób Jan ochrzcił? oraz
2) Jak długo trwała jego służba?

Może nam się wydawać, że nie wiemy tego, ale w rzeczywistości możemy przynajmniej dokonać przybliżonych szacunków.
.

Zakres służby Jana

Mat. 3:5 Wtedy przychodziła do niego Jerozolima oraz cała Judea i cała okolica nad Jordanem.

Czytając narracje Ewangelii, odkrywamy, że pod rządami Jana ma miejsce wielkie przebudzenie religijne: faryzeusze, saduceusze, celnicy i żołnierze, a także zwykli ludzie są poruszeni głoszeniem i zostają ochrzczeni. W tamtym czasie populacja towarzystw kulturalnych (być może tylko około 10% populacji) nie zajmowała się rolnictwem – więc kiedy czytamy o „Jerozolimie i całej Judei, i całej okolicy wokół Jordanu” , co może sugerować populację około 2 milionów.

Zakładając, że słowo „wszyscy” niekoniecznie oznacza „każdą osobę”, możemy oszacować, że odpowiedź na nasze pierwsze pytanie będzie taka, że ochrzczono około miliona osób.

Teraz wiemy, że Jan był sześć miesięcy starszy od naszego Pana, a z Łukasza 3:23 wynika, że Jezus miał „około trzydziestu lat”, kiedy rozpoczął swoją służbę – Jan był wtedy mniej więcej w tym samym wieku, co najwyraźniej było normą wieku rozpoczęcia posługi kapłańskiej. Następnie praca Jana maleje, zostaje uwięziony i ostatecznie stracony. Na początku jego praca prawdopodobnie nie trwała dłużej niż rok.

Wróćmy teraz do Jordanu i tej linii liczb.

Załóżmy, że zamiast czterech lub sześciu przedstawiony zostanie ciągły strumień ludzi. Ile czasu zajmie „zanurzenie” każdego z nich? Może minutę? Po pięćdziesięciu minutach Jan brodzi do brzegu, odpoczywa przez kilka minut, a następnie wznawia pracę. Po czterech godzinach zanurzył dwieście osób (i jest całkowicie wyczerpany!). Kontynuuje następnego dnia, a po pięciu dniach wykonał tysiąc chrztów. Pozostało jeszcze 999 000! Jak długo, jak można przypuszczać, ciało i krew byłyby w stanie wytrzymać taką działalność?

Czy nie moglibyśmy w tym momencie usłyszeć innych fragmentów Pisma Świętego?

Psalm. 51:7 Oczyść mnie hizopem, a będę oczyszczony; obmyj mnie, a stanę się bielszy od śniegu..
.
Ezech. 36:25  I pokropię was czystą wodą, i będziecie czyści…

Po co to zamieszanie wokół „zanurzenia”? Jakże stosowne, aby osoba wywodząca się z linii kapłańskiej stosowała „pokropienie” i „obmycie” stosowane w Starym Testamencie, które wszystkie wskazują na „[usunięcie] grzechów świata”

Jan 1:29 A nazajutrz Jan zobaczył Jezusa przychodzącego do niego i powiedział: Oto Baranek Boży, który gładzi grzech świata.

Matematyka jest cudowną nauką; jedyna nauka ścisła, jaką mamy. Stosujemy to do danych z dwóch tysiącleci i pokazuje to bezsprzecznie, że cokolwiek autorzy Ewangelii mieli na myśli, mówiąc o chrzcie Jana, nie mogło to oznaczać zanurzenia. Nie ma też żadnego powodu, dla którego miałoby to nastąpić.

  • Jeśli mały kawałek chleba i łyk wina mogą symbolizować Wieczerzę Pańską,
    .
  • dlaczego spryskanie wodą nie mogłoby symbolizować naszego oczyszczenia z grzechów podczas chrztu?
    .
Obiekcje

Choć wydaje się to całkiem jasne, być może można spotkać się z pewnymi zastrzeżeniami wobec takiej interpretacji. Autorowi przychodzą na myśl cztery i pomocne może być po prostu ich rozważenie.
.

Zanurzenie w Jordanie?

1)  Mówi się, że Jan chrzcił „w Jordanie”. Czy nie oznacza to zatem zanurzenia?

Marek 1:9 A w tych dniach przyszedł Jezus z Nazaretu w Galilei i został ochrzczony przez Jana w Jordanie.

Niekoniecznie. Mogło to nastąpić przez zanurzenie, ale stary obraz chrztu przedstawia osobę stojącą w wodzie i administratora polewającego. W zdaniu: „Ja chrzciłem was wodą, ale on będzie was chrzcił Duchem Świętym” (Marek 1:8), greckie słowo „ἐν” (en) należałoby przetłumaczyć jako „w… Duchu”.  W rzeczywistości jest to przedstawione jako alternatywa na marginesie Wersji Poprawionej oraz w tekście Autoryzowanej Wersji Standardowej, gdzie na marginesie pojawia się „za pomocą”. To ciekawe, bo dotyka sedna dyskusji.

W tej argumentacji tak naprawdę nie chodzi o ilość wody, ale o sposób jej stosowania. Czy osobę oblewa się lub spryskuje wodą (co jest zgodne z tłumaczeniem „za pomocą”), czy też osoba jest zanurzana w wodzie (co jest zgodne z tłumaczeniem „w”)?

Greckie przyimki są trudne, nawet dla eksperta. Rzut oka na grecką konkordancję pokazuje, że normalne tłumaczenie brzmi „w”, ale pojawia się również „za pomocą”, podobnie jak „wśród, w, przez, na, do” itp. Dobrym przykładem użycia słowa „za pomocą” jest w 1 Koryntian 4:21 (Czy mam przyjść do was z rózgą), gdzie Paweł używa wyrażenia „ἐν ῥάβδῳ” (en rhabdō), które jest tłumaczone jako „rózga”, a gdzie „w” byłoby zupełnie niewłaściwe (w rózdze…).

Tłumaczenie „ἐν ὕδατι” (en hydati) jako „wodą” wydaje się całkiem trafne. Poprawność tego tłumaczenia wzmacnia fakt, że w paralelnym zdaniu w Ewangelii Łukasza pominięto greckie „ἐν” (en).

Łuk. 3:16 Odpowiedział Jan wszystkim: Ja was chrzczę wodą (Ἐγὼ μὲν ὕδατι βαπτίζω ὑμᾶς ego men hydati baptizo hymas – brak przyimka ἐν )

Wymaga to zatem greckiego celownika „z” Kolejną kwestią jest to, że tłumaczenie „w Duchu Świętym” wydaje się całkowicie niezgodne z tym, co faktycznie się dzieje. Nie jesteśmy w Nim zanurzeni! On się na nas wylewa.

Dzieje 2:18 Nawet na moje sługi i służebnice wyleję (ἐκχεῶ ekcheo) w tych dniach z mego Ducha i będą prorokować.

Z tych trzech powodów wydaje się właściwe odrzucenie tłumaczenia „w” i użycie „za pomocą”, tak jak w polskim tłumaczeniu.
.

Jezus wynurzył się z wody?

2)  Ale z pewnością, powie ktoś, to wszystko nie ma sensu: niezależnie od twoich argumentów, mamy rzeczywisty przykład w przypadku naszego Pana. Jego chrzest odbył się przez zanurzenie. Cóż, wzięte osobno, mogło tak być. W narracji nie ma nic, co by to wykluczało, ale nie ma też nic, co sugerowałoby, że tak musiało być. Chociaż o chrzcie naszego Pana wspominają wszystkie cztery Ewangelie, tylko dwie mają bezpośredni opis.

U Mateusza czytamy: „A gdy Jezus został ochrzczony, zaraz wyszedł z [ἀπὸ apo] wody,” (Mat. 3:16);
.
oraz u Marka: „wychodząc z [ἐκ ek] wody” (Marek 1:10).

Po raz kolejny stajemy przed trudnościami związanymi z przyimkami greckimi. U Mateusza użyte jest słowo „ἀπὸ (apo)”. Oznacza to „od” lub „z dala od” – a nie „z”, jak to przetłumaczyła UBG. U Marka słowo to brzmi „ἐκ” (ek), co oznacza „spoza” lub „od”.

Łącząc obie relacje, najwyraźniej powiedziano nam jedynie, że nasz Pan „odszedł” od wody. Gdyby On i Jan Chrzciciel weszli do Jordanu, a Jan nabrał wody i wylał ją na głowę naszego Pana, a następnie obaj wyszli z wody, wszystkie fakty z narracji biblijnej zostałyby uwzględnione. W świetle naszej poprzedniej dyskusji zanurzenie wydaje się mało prawdopodobne.
.

Wiele wody w Ainon?

3) Należy rozważyć jeszcze jeden zarzut. Czy fakt, że Jan chrzcił w Jordanie, a później „w Ainon, blisko Salim, bo było tam wiele wody.” (Jana 3:23), nie wskazuje na zanurzenie jako sposób?

Cóż, nie, tak nie jest! Judea była stosunkowo jałowym obszarem w porównaniu z Galileą. Bez wątpienia miasta i wsie miały wystarczające, ale ograniczone zasoby wody – wystarczające dla nich samych i przejeżdżających podróżnych, z wyjątkiem okresów suszy (1 Król. 17); ale zupełnie nieodpowiednie dla ogromnej liczby podróżników, którzy przybyli w wyniku głoszenia Jana. Można było nosić żywność, ale oprócz potrzeb chrzcielnych potrzebna była także woda w dużych ilościach dla podróżnych i zwierząt.

Tak naprawdę greckie określenie „wiele wody” brzmi „ὕδατα πολλὰ” (hydata polla),

  • Thayer tłumaczy jako „wiele źródeł lub fontann”.
    .
  • Strong podaje również pochodzenie nazwy „Ainon” jako „miejsce źródeł”.

Teraz w miejscu źródeł można całkowicie napoić ludzi i zwierzęta; i chrzcić mnóstwo przez polewanie lub pokropienie. Wyjątkowo trudno byłoby zanurzyć choć jedną osobę w źródłach, które pisarz znał! Co ciekawe, relacja z Jana 3 zawiera dodatkową informację, gdyż w wersecie 25 czytamy:

„Wtedy wszczęła się dyskusja między uczniami Jana i Żydami o oczyszczaniu”.

Najwyraźniej jest to powiązane z odniesieniami do chrztu – cztery z pięciu wersetów. Ale jak przeprowadzano oczyszczenia Żydów? Przez „pokropienie”

3 Mojż. 14:6-7 Następnie weźmie żywego ptaka, drewno cedrowe, karmazyn i hizop i umoczy to wszystko z żywym ptakiem we krwi ptaka zabitego nad źródlaną wodą. I pokropi siedem razy oczyszczającego się od trądu, i uzna go za czystego, a żywego ptaka wypuści na otwarte pole
.
4 Mojż. 8:7 I tak postąpisz z nimi, aby ich oczyścić: Pokrop ich wodą oczyszczenia, a oni niech ogolą całe swoje ciało i wypiorą swoje szaty, wtedy będą czyści
.
4 Mojż. 19:11-13 Kto dotknie jakiegokolwiek ludzkiego trupa, będzie nieczysty przez siedem dni. Taki oczyści się tą wodą w trzecim i siódmym dniu i będzie czysty. Jeśli jednak nie oczyści się w trzecim i siódmym dniu, będzie nieczysty. Kto dotknie zwłok człowieka zmarłego, a nie oczyści się, ten zanieczyści przybytek PANA; ta dusza będzie wykluczona z Izraela. Człowiek ten nie został bowiem pokropiony wodą oczyszczenia; będzie nieczysty, a jego nieczystość pozostanie na nim.

Zatem, zamiast poprzeć stanowisko zanurzania, uważne zbadanie 3 rozdziału Ewangelii według Jana wskazuje dokładnie coś przeciwnego.

Konkluzje

Zbadaliśmy okoliczności związane z chrztem Jana i ustaliliśmy, że dokładnie tego można było oczekiwać od kapłana dokonującego oczyszczenia w starej dyspensacji. Zgadza się to z bardzo dużą liczbą przybyłych i nic w ewentualnych zastrzeżeniach nie jest sprzeczne z interpretacją, jakoby tych chrztów dokonywano przez polewanie lub pokropienie.

Wszystko krzyczy, że nie dało się ich przeprowadzić przez zanurzenie.

Na podstawie, źródło

Zobacz w temacie

 

Print Friendly, PDF & Email